Elliott Erwitt – Το λεπτό χιούμορ στη φωτογραφία

Elliott Erwitt – Το λεπτό χιούμορ στη φωτογραφία

Όταν δημιουργείται η φωτογραφία, γίνεται χωρίς καμιά προσπάθεια, σαν ένα δώρο όπου δεν χωρούν ερωτήσεις αλλά ούτε και αναλύσεις.

Elliott Erwitt

Η καριέρα του έχει διαρκέσει 70 χρόνια και έχει δει μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας. Αφήνει τις φωτογραφίες του να μιλήσουν. Ο Eliott Erwitt έχει τραβήξει τον John F Kennedy στον Λευκό Οίκο, τον Fidel Castro στην Κούβα και τον Richard Nixon στη Μόσχα. Έχει φωτογραφίσει αστέρια του Χόλλυγουντ, όπως Marilyn Monroe, σε παρασκήνια τη Marlene Dietrich, Humphrey Bogart, Grace Kelly.

Elliott Erwitt

Αν τον ρωτήσει κανείς για τις υπέροχες φωτογραφίες του που έχουν τεκμηριώσει την πολιτική ιστορία – όπως η συκλονιστική φωτογραφία της Τζάκι Κένεντι που κλαίει στην κηδεία του JFK –  απλώς σιωπά ή αλλάζει το θέμα. Θα προτιμήσει να μιλήσει για σκύλους ή ταξίδια, δύο από τα πάθη του όσον αφορά στη φωτογραφία.

Elliott Erwitt

Έχει  φωτογραφίσει τα πάντα, από αίθουσες διδασκαλίας έως δρόμους και σιδηροδρομικούς σταθμούς, αποδεικνύοντας ότι το διάσημο ρητό του είναι αλήθεια: «Τα καλύτερα πράγματα συμβαίνουν όταν τυχαίνει να βρίσκεσαι κάπου με κάμερα».

Αυτό που τον διακρίνει είναι η παιχνιδιάρικη προσέγγιση στη φωτογραφία, φέρνοντας την αίσθηση της περιπέτειας και του αυθορμητισμού, αλλά έχοντας παράλληλα μια έφεση στο μπανάλ και το κιτς.

Ο Erwitt αγαπούσε να είναι φωτορεπόρτερ, αγαπούσε ιδιαίτερα την πτυχή του ταξιδιού, πάντα εν κινήσει. Άρχισε να φωτογραφίζει τη δεκαετία του 1940 προτού στρατευτεί στον αμερικανικό στρατό το 1950, όπου πήρε φωτογραφίες της ζωής του στους στρατώνες στη Γαλλία, γεγονός που τον οδήγησε να ενταχθεί στον Magnum.

Elliott Erwitt

Όταν ρωτήθηκε τι του αρέσει περισσότερο για τη ζωή αυτή τη στιγμή, ο Erwitt απάντησε ως σήμα κατατεθέν με μία λέξη: «Άνθρωποι» … κενό σιωπής … “Ανθρωποι.” … Περισσότερη σιωπή… «Και τα σκυλιά», προσέθεσε.

Ο Αμερικανός φωτογράφος ντοκουμέντου Elliott Erwitt γεννήθηκε ως Elio Romano Erwitt το 1928 στο Παρίσι από Ρώσους γονείς. Θεωρείται ο κύριος του στυλ. Η φωτογραφία του Elliott Erwitt είναι πιο γνωστή για την ειλικρίνεια και το χιούμορ που λάμπει μέσα από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του. Ο Elliott Erwitt άρχισε να ασχολείται με τη φωτογραφία ως έφηβος ζώντας  στο Λος Άντζελες, φωτογραφιζντας γάμους.

Μετακομίζει στη Νέα Υόρκη το 1946, όπου παρακολουθεί ένα σεμινάριο ιστορίας του κινηματογράφου στο New School for Social Research, ανταλλάσσοντας το κόστος των μαθημάτων με την προσωπική του εργασία στην ίδια σχολή. Το 1953, μετά την στρατιωτική του θητεία στην Ευρώπη ως βοηθός φωτογράφου στο US Army Signal Corps, o Erwitt αρχίζει να εργάζεται κανονικά με εφημερίδες και περιοδικά όπως “Look”, “Life”, “Collier’s”, “SaturdayEvening Post” και “Holiday”.

Elliott Erwitt

Στη Νέα Υόρκη, ο Erwitt συναντήθηκε με τους φωτογράφους Edward Steichen, Roy Stryker και Robert Capa. Ο Stryker του έδωσε μια δουλειά τεκμηριώνοντας το Πίτσμπουργκ, με αποτέλεσμα το πρώτο σημαντικό φωτογραφικό δοκίμιο του Erwitt (Πίτσμπουργκ, Πενσυλβάνια, 1950).

Μετά τη στρατιωτική θητεία ως φωτογράφος στη Γαλλία και τη Γερμανία από το 1951 έως το 1953, ο Erwitt επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, προσχώρησε στο πρόσφατα ιδρυμένο πρακτορείο Magnum Photos και ξεκίνησε μια επιτυχημένη καριέρα που περιλάμβανε εμπορική, δημοσιογραφική, συντακτική και προσωπική φωτογραφία. Το 1955 η φωτογραφία του στη Νέα Υόρκη -1953- μια εικόνα της πρώτης συζύγου του και της εξάχρονης κόρης του, συμπεριλήφθηκε στην έκθεση ορόσημο «Η οικογένεια του ανθρώπου» στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και έχει από τότε γίνει μια από τις πιο εμβληματικές του φωτογραφίες. Στη δεκαετία του 1950 ο Erwitt ταξίδεψε στη Μόσχα δύο φορές. Στο πρώτο του ταξίδι τεκμηρίωσε την 40ή επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης (1957). Κατά τη διάρκεια του δεύτερου ταξιδιού του πήρε μία από τις πιο γνωστές φωτογραφίες του (Ρίτσαρντ Νίξον Νικήτα Χρουστσόφ -1959).

Elliott Erwitt

Ο Eliott Erwitt προσλήφθηκε μέσω του Magnum για να τεκμηριώσει την παραγωγή ταινιών όπως το On the Waterfront (1955-Το λιμάνι της αγωνίας) και το The Seven Year Itch (1954-Εφτά χρόνια φαγούρα), όπου τράβηξε φωτογραφίες των Marlon Brando και Marilyn Monroe, αντίστοιχα. Καθ ‘όλη τη διάρκεια της υπόλοιπης δεκαετίας και στη δεκαετία του 1960, ο Erwitt συνέχισε να έχει πρόσβαση σε αξιοσημείωτες προσωπικότητες του κόσμου, φωτογραφίζοντας τη Jacqueline Kennedy, τον Fidel Castro, τον Che Guevara, τον Jack Kerouac κλπ.

Συνήθως εργάζεται με δύο κάμερες, μία για την κύρια αποστολή του και μία για τη λήψη των δικών του «στιγμιότυπων», όπως τα αποκαλεί.

Η τεχνική του είναι άψογη, αλλά τονίζει πάντα ότι το ένστικτο είναι αυτό που δημιουργεί εξαιρετική φωτογραφία και αυτό είναι ανεξέλεγκτο: «Θα είμαι πάντα ερασιτέχνης φωτογράφος». Από τις πρώτες φωτογραφίες του θα αναγνωρίσει κανείς το φυσικό ταλέντο που θα γίνει αργότερα προσωπικό και μοναδικό στυλ, που γεννιέται από μια έμφυτη ικανότητα να συλλαμβάνει «στο φτερό» το ασυνήθιστο στην καθημερινότητα. Είναι εξαιρετική η ικανότητά του να μπορεί να διακρίνει μια χειρονομία ή ένα βλέμμα, αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι και η διαίσθηση, να προβλέπει την εξέλιξη μιας δράσης που μπορεί να μεταμορφωθεί σε μια ιδιόμορφη, ή αστεία ή συγκινητική κατάσταση.

«Δεν είναι μόνο ταλαντούχος αλλά εξαιρετικά έξυπνος», λέει ο John Szarkowski, διευθυντής του τμήματος φωτογραφίας του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης.

Elliott Erwitt

Εάν η φωτογραφία του περιέχει ειρωνεία, είναι γιατί ο ίδιος ο Eliott Erwitt μπορεί να είναι λίγο τραχύς. Στις πιο φωτεινές στιγμές του, ωστόσο, συχνά σε οικογενειακές συγκεντρώσεις και διακοπές, μπορεί να είναι επίσης αστείος: «Πάντα πίστευα ότι υπήρχε κάτι μάλλον Chaplinesque για τον Elliott», λέει η φίλη του, η συγγραφέας Helen Ungerer. «Έχει μια πολύ περίεργη αίσθηση του χιούμορ». Ξέρει να μεταφράζει σε εικόνες τον εύθυμο χαρακτήρα του, πάντοτε έτοιμος να χαμογελάσει, με την λεπτή του ειρωνεία, την αίσθηση του χιούμορ, την ευχαρίστησή του για το παράδοξο, την τρυφερότητά του.

Ο ίδιος λέει: «Νομίζω ότι όλες οι φωτογραφικές εργασίες είναι λογικά προβλήματα που έχουν λογικές λύσεις. Η τεχνική είναι ένας μύθος που μπορεί να ξεπεραστεί διαβάζοντας τη διαθέσιμη βιβλιογραφία, είτε βρίσκεται στο κουτί ταινιών Kodak είτε σε ένα φυλλάδιο οδηγιών. Η φωτογραφία είναι πραγματικά πολύ απλή. Η δημιουργία φωτογραφιών είναι μια πολύ απλή πράξη. Δεν υπάρχουν μεγάλα μυστικά. Η απόλυτη πεποίθησή μου είναι ότι αν εργάζεστε αρκετά καλά, το μόνο σημαντικό είναι να συνεχίσετε τη λήψη. Εμπορική ή καλές τέχνες , δεν έχει σημασία. Τίποτα δεν συμβαίνει όταν κάθεστε στο σπίτι».

Για μένα, η φωτογραφία είναι μια τέχνη παρατήρησης. Πρόκειται για την εύρεση κάτι ενδιαφέροντος σε ένα συνηθισμένο μέρος…

Elliott Erwitt

Elliott Erwitt

Elliott Erwitt

Όλη η τεχνική στον κόσμο δεν αντισταθμίζει την αδυναμία παρατήρησης

Elliott Erwitt

Elliott Erwitt

Η καλή φωτογραφία δεν έχει να κάνει με το “Zone Printing” ή άλλες ανοησίες του Ansel Adams. Είναι μόνο για να δεις. Είτε βλέπετε είτε δεν βλέπετε. Τα υπόλοιπα είναι ακαδημαϊκά. Η φωτογραφία είναι απλώς συνάρτηση της προσοχής των πραγμάτων. Τίποτα περισσότερο.

Elliott Erwitt

Elliott Erwitt

Δεν με πειράζει η πρόοδος. Ωστόσο, η ψηφιακή φωτογραφία έχει κάνει κάθε άνδρα, γυναίκα, παιδί και χιμπατζή (ακόμα) φωτογράφους και κατά συνέπεια έχει μειώνει τη γενική ποιότητα των φωτογραφιών.

Elliott Erwitt

Elliott Erwitt