Robert Capa – Συνιδρυτής του Magnum και ταυτόχρονα μια σημαντική μορφή στο χώρο του πολεμικού ρεπορτάζ

O Robert Capa, γεννημένος στη Βουδαπέστη με το όνομα Andre Friedmann, σπουδάζει πολιτικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου μέχρι το 1933 ενώ παράλληλα εργάζεται σαν βοηθός εργαστηρίου σε μια εκδοτική εταιρία και ένα πρακτορείο ειδήσεων.

Robert Capa – DENMARK. Copenhagen. November 27th, 1932. Leon Trotsky lecturing.

Το 1933 μεταναστεύει στο Παρίσι με σκοπό να κάνει καριέρα ως freelance φωτογράφος.Τα πράγματα είναι δύσκολα όμως, επικρατεί άσχημη οικονομική κατάσταση,πείνα και φτώχεια. Αλλάζει το όνομα του σε Robert Capa και μαζί με την Gerda Taro (σύντροφος του την εποχή εκείνη) αποφασίζουν να πουλάνε τις φωτογραφίες του Capa ως έργα κάποιου μεγάλου άγνωστου καλλιτέχνη. Οι ανέμελες στιγμές της ζωής στο Παρίσι δεν θα είναι όμως ποτέ οι ίδιες.

Robert Capa – SPAIN. Bilbao. May 1937. Crowds running for shelter as the air-raid alarm sounds.

Το 1936 ο Capa καλύπτει τον Ισπανικό εμφύλιο και οι φωτογραφίες του τον κάνουν διάσημο. Βλέπουμε για πρώτη φορά με ωμό και ρεαλιστικό τρόπο τα γεγονότα που συμβαίνουν σε μια εμπόλεμη ζώνη.

Robert Capa – SPAIN. Les Masies. October 25th, 1938. Farewell ceremony for the International Brigades.

Το 1937 η σύντροφος του Geda Taro σκοτώνεται από ένα τανκ και ο Capa αποφασίζει να πάει στην Κίνα για έξι μήνες όπου και καταγράφει τον πόλεμο μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας.

Robert Capa – CHINA. Hankou. March, 1938. Children playing in the snow.

Αργότερα επιστρέφει στην Ισπανία μέχρι την τελική νίκη των φασιστικών δυνάμεων του Φράνκο. Μετά από ένα μικρό διάλειμμα στην Αμερική εργαζόμενος στο Life, καλύπτοντας μεταξύ άλλων και τις ταραχώδεις εκλογές του Μεξικού το 1940 θα καταφέρει τελικά το 1943 να καλύψει φωτογραφικά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο στο μέτωπο της Ιταλίας, από την Σικελία προς Βόρεια ακολουθώντας τις συμμαχικές δυνάμεις.

Robert Capa – [Images of war]

Το 1944 θα είναι στην απόβαση της Νορμανδίας αλλά από τα 108 καρέ που τράβηξε σώθηκαν μόνο τα 11. Ο βοηθός εργαστηρίου που «έλιωσε» τα αρνητικά του Cαpa στο στέγνωμα, με το όνομα Larry Burrows, θα γίνει και αυτός διάσημος φωτογράφος που και αυτός στο βωμό του πολέμου θα σκοτωθεί στις αρχές του 70 στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Robert Capa – FRANCE. Normandy. June 6th, 1944. American troops landing on Omaha Beach, D-Day.

Το 1945 θα πέσει με αλεξίπτωτο στη Γερμανία με Αμερικανική μονάδα αλεξιπτωτιστών και θα γίνει μάρτυρας του τέλους του πολέμου.

Robert Capa – [FRANCE. Chartres. August 18th, 1944. French woman, who had had a baby by a Germany soldier, being marched home after being punished by having her head shaved]

Από το 1947 μέχρι το 1950 θα καλύψει τη ζωή στη κομουνιστική Ανατολική Ευρώπη και την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ και τις συγκρούσεις με τα γειτονικά Αραβικά κράτη.

Robert Capa – ISRAEL. Haifa. 1949-50. Arriving immigrants.

Εν τω μεταξύ έχει δημιουργήσει μαζί με τους Bresson και Seymour το πρακτορείο Magnum to 1947 και ως πρόεδρος του πρακτορείου έχει την δυνατότητα να ξεφύγει κάπως από τους πολέμους. Tαξιδεύει σε όλη την Ευρώπη κάνοντας μια πλούσια και γεμάτη γκλάμουρ ζωή.

Robert Capa – USA. Hollywood. 1946. April/May 1946. Filming of “Notorius” Director: Alfred HITCHCOCK. Starring Ingrid BERGMAN, Cary GRANT

Στις αρχές του 1954 ταξιδεύει στην Ιαπωνία φωτογραφίζοντας για ένα νέο ταξιδιωτικό περιοδικό. Ο κλιμακούμενος πόλεμος όμως μεταξύ Βιετναμέζων και Γάλλων στην Ινδοκίνα τον κάνουν να δεχθεί την προσφορά του Life να αντικαταστήσει τον τοπικό φωτογράφο. Μετά από σχεδόν 2 βδομάδες παραμονής και συγκέντρωσης φωτογραφικού υλικού ο Capa σε μια περιπολία Γάλλων στρατιωτών στο Ντιέν-Μπιέν-Φού πατά μια νάρκη και σκοτώνεται.

Robert Capa – July, 1943. A member of the American Medical Corps treats a German prisoner of war.

Ο Capa είχε πει: «Δεν είναι εύκολο να βρίσκεσαι πάντοτε στο περιθώριο της μάχης και να μην μπορείς να προσφέρεις τίποτα, εκτός από το να καταγράφεις τη δυστυχία που βρίσκεται γύρω σου.» Επίσης είχε πει όμως πως «Θα ήμουν ευτυχισμένος αν ήμουν ένας άνεργος πολεμικός φωτογράφος και εύχομαι να μείνω άνεργος μέχρι το τέλος της ζωής μου».

Robert Capa – SPAIN. Córdoba front. Early September, 1936. Death of a loyalist militiaman.

Ο περίφημος «Στρατιώτης που πέφτει», ο πολεμιστής του Δημοκρατικού Στρατού της Εθνοφυλακής της Κόρδοβα που καταρρέει χτυπημένος από σφαίρα πάνω σε ένα λόφο, παραμένει μία από τις εμβληματικότερες εικόνες του 20ού αιώνα, παρά τις όποιες συζητήσεις έγιναν εκ των υστέρων για την αυθεντικότητα της στιγμής που τραβήχτηκε.

Robert Capa