Γιάννης Τρυφωνόπουλος: “Αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο να αντιδρά σε αυτά που υπάρχουν γύρω μου”
Κάθε βίωμα είναι μοναδικό έτσι ο δημιουργός προσπαθεί να μεταφέρει αυτήν την μοναδικότητα κάνοντας όσο το δυνατό πιο πιστές τις αναπαραστάσεις, πλησιάζοντας κοντά, ώστε μια εικόνα να περιέχει μια άλλη εικόνα. Είναι τελικά ανάγκη του φωτογράφου να αποκαλύπτει λεπτομέρειες; Ίσως για αυτό και εσύ πλησιάζεις τόσο κοντά;
Πράγματι, επιδιώκω να πλησιάζω τα θέματα μου όσο μου το επιτρέπει το φωτογραφικό μέσο που χρησιμοποιώ. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ανάδειξης τέτοιων λεπτομερειών προσπαθώ να δώσω περισσότερη ένταση στα κάδρα μου, διαμορφώνοντας μια άλλη πραγματικότητα.
Προσπαθείς να βγάλεις στο φως το άγνωστο που κρύβεται, ή να δείξεις κάτι που γνωρίζεις ήδη, αλλά που αρνείται να αποκαλυφτεί; Before Your Very Eyes όπως περιγράφεις την σειρά σου.
Από την αρχή, είχα στο μυαλό μου ένα συγκεκριμένο σκεπτικό και μια ιδέα, για την δημιουργία της σειράς αυτής. Ωστόσο, προσπάθησα να αφήσω τον εαυτό μου ανοιχτό στην ανακάλυψη του νέου και του αγνώστου, “μαθαίνοντας” μέσα από αυτή την εμπειρία. Όπως δηλώνει ο τίτλος “Before Your Very Eyes”, αναζήτησα καθημερινές λεπτομέρειες, όπως διάφορα παράδοξα και αντικείμενα χωρίς ιδιαίτερη σημασία, τα οποία αν και υπάρχουν “στα μάτια μας μπροστά” δεν τα βλέπουμε. Τότε τα ασήμαντα γίνονται σημαντικά και αποκτούν νόημα.
Με αυτή την λογική θα έλεγες πως οι φωτογραφίες σου είναι έχουν στοιχεία σουρεαλιστικά;
Στην τέχνη της φωτογραφίας, ο δημιουργός αντλεί υλικό από τον πραγματικό κόσμο που τον περιβάλλει. Στην προσπάθεια μου να διαμορφώσω το προσωπικό μου φωτογραφικό έργο, συχνά το οπτικό αποτέλεσμα ενδεχομένως να αποκτά και σουρεαλιστικά στοιχεία. Αυτό όμως είναι κάτι το οποίο αφήνω στην κρίση του εκάστοτε θεατή που βλέπει τις εικόνες μου.
Έχεις τον έλεγχο της διαδικασίας όταν φωτογραφίζεις;
Ναι προτιμώ να έχω τον πλήρη έλεγχο κατά τη (φωτογραφική) διαδικασία ώστε να καταφέρω να έχω το επιθυμητό αποτέλεσμα για το έργο μου.
Διάβασα κάπου ότι ο φωτογράφος όταν φωτογραφίζει είναι σαν προσπαθεί να «ρυθμίσει σωστά ένα σταθμό στο ραδιόφωνο».
Θα μπορούσα να συμφωνήσω με την παραπάνω φράση, γιατί πιστεύω ότι η φωτογραφική πρακτική απαιτεί ιδιαίτερα μεγάλη προσπάθεια, επιμονή και υπομονή για την επίτευξη του στόχου του κάθε φωτογράφου
Πιστεύεις ότι οι φωτογραφίες γενικά έχουν πάντα ένα πολιτικό υπόβαθρο, με την έννοια μιας αντίστοιχης θέσης του δημιουργού;
Στην ερώτηση αυτή θα απαντήσω με τα λόγια του μεγάλου ζωγράφου Pablo Picasso: “Η τέχνη δεν είναι μόνο για να διακοσμεί διαμερίσματα. Η τέχνη είναι ένα πολεμικό όργανο άμυνας και επίθεσης απέναντι στον εχθρό’’.
Έχει σημασία να γνωρίζεις το μέρος που φωτογραφίζεις ιστορικά και γεωγραφικά; Κοιτάζοντας τα κάδρα σου έχουν στοιχεία γνώριμα αλλά δεν ξέρουμε που βρίσκονται.
Η βασική μου επιδίωξη είναι να αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο να αντιδρά σε αυτά που υπάρχουν γύρω μου, οπουδήποτε και αν βρίσκομαι, χωρίς να με απασχολεί το ιστορικό και γεωγραφικό πλαίσιο της περιοχής στην οποία φωτογραφίζω.
Τι πιστεύεις ότι κάνει τόσο ζωντανά και όμορφα τα κοντινά σου κάδρα στα ανθρώπινα σώματα; Ποια σχέση, ποια συνθήκη μεταμορφώνει τελικά την κοινοτυπία;
Τις περισσότερες φορές για τα θέματα μου, επιλέγω πρόσωπα του στενού οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος μου. Εκμεταλλευόμενος λοιπόν την οικειότητα αυτή, προσπαθώ να υπερβώ την ρεαλιστική καταγραφή της ανθρώπινης παρουσίας, μεταμορφώνοντας την με τέτοιο τρόπο ώστε το τελικό αποτέλεσμα να εξυπηρετεί το σκεπτικό και τον στόχο που θέτω κάθε φορά. Πολλές φορές, ωστόσο, η προσέγγιση αυτή δίνει ένα αποτέλεσμα το οποίο με εκπλήσσει.
Με απασχολεί συχνά η σκέψη πως άλλη φωτογραφία τραβάμε αρχικά και άλλη βλέπουμε στο τέλος. Το έχεις σκεφτεί;
Προσωπικά, κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης προτιμώ να μην σκέφτομαι κάτι συγκεκριμένο, λειτουργώντας με το ένστικτο μου και, όπως είπα και παραπάνω, κυρίως αυθόρμητα. Οι εικόνες της εκάστοτε φωτογραφικής εργασίας αποκτούν νόημα και λόγο ύπαρξης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του editing. Συνεπώς, πολλές από τις εικόνες που προκύπτουν κατά την φωτογράφιση, ενώ αρχικά θεωρώ ότι θα μπορούσαν να λειτουργήσουν για τις ανάγκες της αφήγησης, εν τέλει αυτό αλλάζει κατά την διάρκεια της τελικής επιλογής.
Ασχολείσαι με την μουσική. Πάντα αναρωτιόμουν μήπως η μουσική συμπληρώνει την φωτογραφία καθώς πιστεύω πως η τελευταία είναι μια τέχνη που δεν έχει σχέση με το ήχο. Εκτός από το αρχικό κλικ, εντάξει.
Η κάθε μορφή τέχνης έχει τα δικά της ιδιαίτερα γνωρίσματα που την χαρακτηρίζουν. Η μουσική όπως και η φωτογραφία αποτελούν ξεχωριστά μέσα για μένα, ώστε να εξωτερικεύσω τον συναισθηματικό μου κόσμο και τις ανησυχίες μου, χωρίς απαραίτητα να συμπληρώνει το ένα το άλλο.
Γιάννη, τι είδους φωτογραφίες έκανες όταν ξεκίνησες;
Στην πρώιμη φάση της επαφής μου με την φωτογραφία, εστίαζα το ενδιαφέρον μου κυρίως σε επιφανειακά και φορμαλιστικά στοιχεία, χωρίς να επιδιώκω να εμβαθύνω περισσότερο. Κάτι άλλο που έχει σημασία να αναφέρω επίσης, είναι το ότι από τα πρώτα μου βήματα κιόλας είχα διαμορφώσει μια μινιμαλιστική προσέγγιση στα κάδρα μου, στοιχείο που εξακολουθώ να διατηρώ ακόμη και σήμερα.
Να σε ρωτήσω επίσης πώς φαντάζεσαι τις φωτογραφίες σου στο μέλλον.
Η φωτογραφική τέχνη στις μέρες μας έχει πάρει άλλες κατευθύνσεις, ξεφεύγοντας από τους παραδοσιακούς τρόπους απεικόνισης. Ο συνδυασμός της φωτογραφίας με άλλες εικαστικές τέχνες καθώς και η χρήση νέων μεθόδων και τεχνικών, αποτελούν για μένα έμπνευση για πειραματισμό και αναζήτηση των νέων δυνατοτήτων που μου προσφέρει πλέον το φωτογραφικό μέσο.
Ο Γιάννης Τρυφωνόπουλος (γ.1986) με έδρα την Καβάλα, είναι visual artist έχοντας κυρίως ως αφηγηματικό εργαλείο την φωτογραφία. Eίναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην Πολιτισμική Πληροφορική και Επικοινωνία με ειδίκευση στην επιμέλεια εκθέσεων. Είναι μέλος του Φωτογραφικού Ομίλου Καβάλας και μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Phases.
Yiannis Trifonopoulos (b.1986) is a visual artist working with photography, based in Kavala (GR). He graduated with a master of science in Cultural Informatics and Communication with a specialization in Curating. He is a member of Photoclub of Kavala and contributor editor of Phases Magazine.
johntrifonopoulos.com
John Trifonopoulos
Yiannis Trifonopoulos