Mimmo Jodice

Mimmo Jodice

Ο Mimmo (Domenico) Jodice είναι ένα από τα πιο βασικά πρόσωπα στην ιστορία της παγκόσμιας φωτογραφίας. Το έργο του χαρακτηρίζεται από μια εξαιρετική συναισθηματικότητα και ενέργεια, συνδυάζοντας και συνθέτοντας  τις σύγχρονες ιδέες με την κλασική στυλιστική. Το έργο του εμφανίζεται ως ένα ταξίδι μέσα στο χρόνο, μια πορεία μνήμης στον μεσογειακό πολιτισμό, τα ερείπια και τα πρόσωπά του. Αυτοδίδακτος ως προς την καλλιτεχνική εκπαίδευση, μετά από μια σύντομη απόπειρα στη ζωγραφική και τη γλυπτική, ξεκινά ως φωτογράφος στα μέσα της δεκαετίας του ’60. ∆εξιοτέχνης του ασπρόμαυρου, φωτογραφίζοντας με 50mm, εργάζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του πάνω στις δυνατότητες της όρασης, τη γραμμή του βλέμματος και την αντίληψη του αμφιβληστροειδούς. Το έργο του βρίσκεται στη συμβολή δύο τάσεων: η μια κοντά στην πραγματικότητα, άμεση, η δεύτερη πιο εγκεφαλική, εννοιολογική.

Mimmo Jodice

Ο Mimmo Jodice γεννήθηκε στη Νάπολη το 1934 και ζει εκεί μέχρι σήμερα. Όταν ήταν πολύ μικρός, αφιερώθηκε στη ζωγραφική και το σχέδιο και ενδιαφερόταν με πάθος για τις τέχνες, την κλασική μουσική και την τζαζ.
Άρχισε να φωτογραφίζει τη δεκαετία του ’60. Χρησιμοποίησε τη φωτογραφία τόσο για να αναλύσει την πραγματικότητα όσο και ως εργαλείο ενδοσκοπικής έρευνας. Οι εικόνες του καταγράφουν την παθιασμένη αλληλεπίδραση του ματιού του φωτογράφου με τον κόσμο. Όντας αυτοδίδακτος, ο Jodice πειραματίστηκε πολύ, εξερευνώντας διάφορα υλικά και μεθόδους επεξεργασίας φωτογραφιών.

Mimmo Jodice

Ο Jodice ξεκίνησε αρχικά να εξερευνά μέσω της φωτογραφίας τον πολιτιστικό και κοινωνικό ιστό της Νάπολης, της γενέτειράς του, και ο φακός του συμμετείχε στις νέες ενέργειες των πρωτοποριακών καλλιτεχνικών κινημάτων που έλαβαν χώρα εκεί.
Στη δεκαετία του 1970 πειραματίστηκε με νέες τεχνικές γλώσσες και την υλική φύση του φωτογραφικού θέματος, αξιοποιώντας ταυτόχρονα τη φωτογραφία ως εργαλείο κοινωνικής ενασχόλησης.
Το 1970 προσκλήθηκε να δώσει μαθήματα στη Ναπολιτάνικη Ακαδημία Καλών Τεχνών, το πρώτο ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ιταλία που διδάσκει φωτογραφική τέχνη. Ο Mimmo Jodice δίδαξε εκεί μέχρι το 1994.

O Mimmo Jodice (αριστερά) με τον Andy Warhall

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του ο Mimmo Jodice ήταν σε στενή επαφή με θρυλικούς σύγχρονους καλλιτέχνες που εργάστηκαν στη Νάπολη: Andy Warhol, Joseph Beuys, Gino De Dominicis, Giulio Paolini, Joseph Kosuth, Sol LeWitt , Jannis Kounellis , Hermann Nitsch και άλλους.
Ασχολήθηκε βαθιά με αυτά τα νέα καλλιτεχνικά κινήματα και αφοσιώθηκε όλο και περισσότερο στην εννοιολογική και δημιουργική φωτογραφία.

Mimmo Jodice

Η πρώτη ατομική έκθεση φωτογραφίας του Jodice πραγματοποιήθηκε το 1968 στο Palazzo Ducale στο Urbino και το 1970 η Galleria il Diaframma στο Μιλάνο εξέθεσε το «Dentro Cartelle Ermetiche» («Κρυμμένο σε φακέλους»).
Το 1980 ο Jodice δημοσίευσε το φωτογραφικό άλμπουμ Vedute di Napoli (Όψεις της Νάπολης), όπου ανιχνεύει την αλλαγή, στην δική του καλλιτεχνική γλώσσα, την  απόσπαση από την πραγματικότητα και την βύθιση σε μια ατμόσφαιρα μεταφυσικών αναμνήσεων.
Ο Jodice έλαβε μέρος στην έκθεση Expression of Human Condition , που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης SFMOMA του Σαν Φρανσίσκο το 1981, μαζί με τους Diane Arbus , Larry Clark, William Klein και Lisette Model.
Το 1985 ξεκίνησε μια ευρεία μελέτη της μεσογειακής μυθολογίας. Το αποτέλεσμα ήταν το βιβλίο του Mediterranean , που εκδόθηκε στη Νέα Υόρκη το 1995 από το Ίδρυμα Aperture και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες.

Mimmo Jodice

Εκθεσιακές ανθολογίες έργων του Mimmo Jodice μεγάλης κλίμακας ανέβηκαν το 2009 στο Palazzo delle Esposizioni στη Ρώμη και στο Maison Européenne de la Photographie. Το 2011 πραγματοποιήθηκε στο Λούβρο μια ατομική έκθεση με τίτλο Les Yeux du Louvre («Τα μάτια του Λούβρου»), και το 2012 ο Jodice παρουσίασε το έργο του  Sublime Cities στο Μουσείο McCord στο Μόντρεαλ. Ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τις υπηρεσίες του φωτογράφου, το 2016 το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Madre στη Νάπολη διοργάνωσε το Attesa: 1960-2016 , τη μεγαλύτερη και πιο ολοκληρωμένη αναδρομική έκθεση του έργου του μέχρι τώρα.

Mimmo Jodice

Στα έργα του, τα οποία βοήθησαν στον καθορισμό της ανάπτυξης της φωτογραφικής έρευνας διεθνώς, ο Mimmo Jodice εξερευνά τον κόσμο γύρω μας, κατοικώντας στο κατώφλι ενός αόριστου χρόνου, στον οποίο είναι συνυφασμένα παρελθόν, παρόν και μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο ο Jodice οριοθετεί μια διάσταση που τοποθετείται πέρα ​​από τις χωρικές συντεταγμένες ή το πέρασμα του χρόνου, που αιωρείται τόσο σε φυσική όσο και σε μεταφυσική διάσταση, την εμπειρική και στοχαστική εμπειρία της αναμονής. Και αν, από το 1980, η ανθρώπινη φιγούρα έχει εξαφανιστεί από τα έργα του–όπου προηγουμένως ήταν επαναλαμβανόμενη παρουσία– αυτό που κατακτά ο Jodice είναι η άφατη αιωνιότητα και η απόλυτη καθαρότητα των ασπρόμαυρων εικόνων που αποδίδονται από το αποκαλυπτικό βλέμμα μιας κάμερας που γίνεται «μηχανή του χρόνου» (ή, μάλλον, μια μηχανή που καταγράφει το πέρασμα του χρόνου), στη μαγεμένη περιπολία του στον κόσμο, από το κέντρο της Νάπολης μέχρι τις ακτές της Μεσογείου, με τα απομεινάρια των αρχαίων πολιτισμών που έχουν πλέον εξαφανιστεί, μέχρι τα αβέβαια όρια των παγκοσμιοποιημένων μεγαλουπόλεων. Κάθε μία από αυτές τις φωτογραφίες γίνεται η υπέρτατη γιορτή της ανθρωπότητας, τραβηγμένη με την παρατήρηση της πραγματικότητας και μετατρέπεται σε μια φωτογραφική πραγματικότητα που, εκτός από διαφορετικές εποχές και πλαίσια, συμπίπτει με τη συνεχή επανεφεύρεση της ίδιας της φωτογραφίας απελευθερωμένη από μια καθαρά παραστατική ερμηνεία, ελεύθερη να εκφράσει τις αντιπροσωπευτικές και γνωστικές της δυνατότητες.

Σημαντικές σειρές του φωτογράφου

Mimmo Jodice

Attesa (Waiting)

Στη σειρά Attesa , ο Mimmo Jodice στοχάζεται στη σχετικότητα μεταξύ κατηγοριών χρόνου και χώρου. Τα ανθρωπογενή αντικείμενα που ξεκόλλησαν από το συνηθισμένο τους πλαίσιο παγώνουν σύμφωνα με τη βούληση του φωτογράφου, είτε στο παρελθόν είτε στο μέλλον. Τα λακωνικά ασπρόμαυρα πλάνα προσκαλούν τον θεατή σε μια νέα διάσταση που βρίσκεται πέρα ​​από τα όρια των συντεταγμένων του χρόνου και του χώρου – τη διάσταση της αναμονής.

Mimmo Jodice

Eden 

Η σειρά Eden είναι μια αφήγηση για τον πειρασμό, τα πάθη και τα μυστικά της ανθρώπινης συνείδησης. «Αυτές οι φωτογραφίες είναι σαν αισθητήρες… Παρέχουν μια αμερόληπτη άποψη προφανώς άψυχων και ακίνδυνων πραγμάτων που ωστόσο έχουν μια ανεξήγητη και εκπληκτική δύναμη πάνω μας. Αποτυπώνοντας τις απροσδόκητες συνθέσεις που συνάντησα στους δρόμους και τις βιτρίνες, δημιούργησα μια νεκρή φύση που έγινε μεταφορά και οιωνός για το τέλος της ελεύθερης, εμπειρικής αίσθησης της αληθινής φύσης των πραγμάτων», γράφει ο Mimmo Jodice.

Mimmo Jodice

Transiti (“Transits”)

Η σειρά Transiti είναι ένας διάλογος που διεξάγεται μεταξύ χαρακτήρων από σπουδαίους πίνακες ζωγραφικής, που φωτογραφήθηκαν από την Jodice στο Museo di Capodimonte στη Νάπολη, και σημερινούς Ναπολιτάνους, των οποίων τα πορτρέτα τράβηξε ο φωτογράφος στους δρόμους της πόλης. Οι εικόνες συλλέγονται σε μικρές ομάδες, από δίπτυχα έως πολύπτυχα.
Κατά την αντιπαράθεση των φωτογραφιών, η Mimmo Jodice εστίασε σε κοινές χειρονομίες, χαρακτηριστικά του προσώπου και εκφράσεις, τονίζοντας πόσο λίγο έχει αλλάξει ο άνθρωπος τους τελευταίους πέντε αιώνες.

Mimmo Jodice

Mediterranean

Tο 1985 ξεκίνησε μια μακρά και σε βάθος έρευνα για τον μύθο της Μεσογείου. Οι εικόνες του  δείχνουν μέρη στη νότια Ευρώπη που προσφέρουν στον θεατή μια οικεία ερμηνεία και τον οδηγούν σε ένα μακρινό παρελθόν – τον ταξιδεύουν στις ρίζες του πολιτισμού μας. Ξυπνά αρχαιολογικά θραύσματα, αρχαίους χώρους και γλυπτά σε νέα ζωή, δείχνει τοπία βυθισμένα στο μυστηριώδες φως της Μεσογείου, χαμένα σε ένα είδος διαχρονικής αφαίρεσης. Στην ενιαία σχεδιαστική γλώσσα του έργου του και με το παιχνίδι των ορίων της πραγματικότητας στις αναπαραστάσεις του, ο Jodice αποτυπώνει τη βαθύτερη ταυτότητα των αντικειμένων και των τόπων και έτσι δεν αποτυπώνει μόνο αισθητικές και πολιτισμικές, αλλά κυρίως συναισθηματικές στιγμές.
Τα τοπία του, διατηρημένα στο χρόνο και στο χώρο, χαρακτηρίζονται από ένα είδος ελαφρότητας, που διαποτίζεται από ένα ελαφρύ θάμπωμα, ένα οπτικό βουητό που δίνει στις παραστάσεις επιπλέον όγκο και υπόσταση.

Mimmo Jodice

La città invisibile (The Invisible City)

Οι εικόνες που συνθέτουν το La città invisibile (The Invisible City), 1990, είναι μια σειρά από απόψεις των ναπολιτάνικων συνοικιών και γειτονικών πόλεων, όπου η ξέφρενη δράση της πόλης φαίνεται να σταματά εν μέσω των στοιχείων του σύγχρονου πολιτισμού. Τα βιομηχανικά κτίρια που φωτογραφίζονται γίνονται μεταφυσικά τοπία, στα οποία οι μακριές σκιές μετρούν τη σιωπή. Τα μέρη ερμηνεύονται ως τα πέρατα της γης, όπου η πραγματικότητα χάνει κυριολεκτικά τη συνήθη συνοχή της. Η ονειρική διάσταση τονίζεται από τους ευρύχωρους ουρανούς που σαρώνουν τη γεωμετρία των συνθέσεων και από τη σχεδόν συνεχή παρουσία της γραμμής του ορίζοντα.

Mimmo Jodice

Les Yeux du Louvre

Ο Mimmo Jodice αποτυπώνει με τον φωτογραφικό του φακό πρόσωπα από ζωγραφικά αριστουργήματα της συλλογής του Λούβρου και τα αντιπαραθέτει με φωτογραφικά πορτραίτα εργαζομένων στο Μουσείο. Αφαιρώντας όλα τα προσδιοριστικά και αφηγηματικά στοιχεία και επικεντρώνοντας την προσοχή του αποκλειστικά στα πρόσωπα και ειδικότερα στα μάτια «απεικονιζόμενων» σε πίνακες από τη συλλογή του μουσείου διαφορετικών εποχών αλλά και στα πρόσωπα εργαζομένων του μουσείου που φωτογράφησε, δημιούργησε μια ζωφόρο, όπου το παρελθόν και το παρόν αλληλοσυμπληρώνονταν και ευθυγραμμίζονταν. Οι «αστερισμοί» βλεμμάτων που ύφανε ο Mimmo Jodice με την ευθυγράμμιση των ματιών παλιών και νέων κατοίκων του Λούβρου και με την προϋπόθεση πραγματικής ανθρώπινης παρουσίας για τη διαδραστική λειτουργία του έργου, δημιούργησαν ένα ιδιαίτερα έντονο και ταυτόχρονα αποκαλυπτικό των προθέσεών του περιβάλλον. Εξομοιώνει πρόσωπα και εποχές. Ταυτόχρονα, υπενθυμίζει αφενός τη διαχρονικότητα της τέχνης και αφετέρου την ισχύουσα δυναμική της οριζόντιας διάταξης και την επικαιρότητα της πανάρχαιας ζωγραφικής τέχνης σε όλες τις εκδοχές της, παραδοσιακές και σύγχρονες.

Mimmo Jodice