Μαρία Σπυροπούλου: "Vague Stories"

Μαρία Σπυροπούλου: “Vague Stories”

Εύη Καφίρη 7 Ιαν 2020 Συνεντεύξεις

«Η θέση του έργου τέχνης εδραιώνεται στη συνείδησή μας μόνο όταν καταφέρει να μας προσκαλέσει με αισθητικό τρόπο ταυτόχρονα σε αισθητική απόλαυση, συνομιλία και στοχασμό… Το ότι η Μαρία έχει να μας πει με αυτό το βιβλίο κάτι που μας ενδιαφέρει, γίνεται φανερό ήδη από τον τίτλο του βιβλίου. Με άμεσο τρόπο και χωρίς περιστροφές, μας λέει ότι θα αφηγηθεί ή θα περιγράψει, αν θέλετε, μια ιστορία για “ασαφείς ιστορίες”. Το οξύμωρο μεταξύ μιας αφήγησης που δίνει σχήμα και μορφή σε κάτι, το οποίο είναι και θα παραμείνει ασαφές σαν ιστορία, είναι ήδη αρκετά προκλητικό για να κερδίσει την προσοχή μας για το τι και το πώς αυτής της ιστορίας»*

Ερμής Κασάπης

(*Από την παρουσίαση του βιβλίου της Μαρίας Σπυροπούλου Vague Stories, στις 5 Δεκεμβρίου 2019, στην Luminous Eye, με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του)

©Μαρία Σπυροπούλου

Συναντούμε πολύ συχνά την άποψη πως έτσι και αλλιώς δεν καταλαβαίνουμε τίποτα σε μια φωτογραφική εικόνα και πως απλά η πραγματικότητα, μέσα από τη λεπτομέρεια, αποκτά ανεξαρτησία. Με την ιδιότητα του απλού θεατή λοιπόν, ζήτησα από την ίδια την Μαρία Σπυροπούλου να μας μιλήσει για τις “ασαφείς ιστορίες” και το βιβλίο της Vague Stories. Και βέβαια όχι μόνο για αυτό…

Vague Stories είναι το βιβλίο που προέκυψε από το ξεκαθάρισμα και την οργάνωση της δουλειάς μου των τελευταίων, περίπου δέκα, χρόνων, δηλαδή από τότε που άρχισα να δουλεύω το χρώμα. Οι ασαφείς ιστορίες μου, η πραγματικότητα έτσι όπως την συνάντησα στους δρόμους, αλλά με την αυθαιρεσία του προσωπικού αφηγήματος.

Η αβεβαιότητα και η αμφιβολία στο περιεχόμενο κάνει την φωτογραφία ακόμα πιο φωτογραφική, δηλαδή απλά ένα κομμάτι καθαρού χρόνου;
Μία φωτογραφία λέει: αυτό είναι εκείνο, αλλά καλά θα κάνουμε να έχουμε αμφιβολίες.

©Μαρία Σπυροπούλου

Οι φωτογραφίες σου πάντως, νιώθω ότι με προσ-καλούν σε μια συζήτηση. Είναι προσωπική μου ερμηνεία μόνο;
Δεν θα συμβούλευα να πιάσει κάποιος κουβέντα με τις φωτογραφίες μου, μονάχα να τις απολαύσει σαν εικόνες.

Θεωρείς κανονικά φωτογραφικά πορτρέτα τις φωτογραφίες ταυτοτήτων ή διαβατηρίων, που στερούνται συναισθηματικής προσέγγισης;
Από κάθε άνθρωπο μπορεί ο φωτογράφος να δημιουργήσει άπειρες εκδοχές πορτρέτων, η φωτογραφία ταυτότητας μοιάζει στα μάτια μου σαν φωτογραφία αμακιγιάριστου νεκρού.

©Μαρία Σπυροπούλου

Νιώθεις ένταση πριν το κλικ; Φόβο;
Αν εννοείς την “από ελέους και φόβου ηδονή” που προκύπτει από κάθε δημιουργική πράξη, μέσω της οποίας επέρχεται η λύτρωση, ναι.

Πιστεύεις, ότι δεν πρέπει να εξηγείς τις φωτογραφίες σου;
Είναι εντελώς αναποτελεσματική οποιαδήποτε ερμηνευτική προσπάθεια ή ακόμα και η απλή επεξήγηση μιας φωτογραφίας. Θα έλεγα πως οι φωτογραφίες έχουν “γλώσσα” να τα πουν μονάχες τους.

©Μαρία Σπυροπούλου

Πότε νιώθεις ότι μια φωτογραφία σου είναι αποτυχημένη;
Θεωρώ τις περισσότερες φωτογραφίες αποτυχημένες, ακόμα κι όταν τίποτα δεν φαίνεται να έχει πάει στραβά. Πολύ συχνά κι ενώ έχει επιτευχθεί η ενότητα ανάμεσα στα μορφικά της στοιχεία και στο περιεχόμενο, αναρωτιέμαι γιατί δεν “έγινε” η φωτογραφία. Δεν είναι εύκολο πράγμα η ομορφιά, έχει απαντήσει ένας ποιητής.

Υπάρχουν όρια όταν φωτογραφίζεις; Και δεν εννοώ μόνο αν πλησιάζεις κοντά.
Τα όρια μπαίνουν από τους ηθικούς κανόνες που, ως κοινός τόπος, καθορίζουν τις σχέσεις των ανθρώπων. Προσπαθώ να αφήνω (όσο είναι εφικτό) τις ψευδαισθήσεις περί “καλού” και “κακού” απέξω όταν φωτογραφίζω, λειτουργώ κάπως σαν εκτός εαυτού. Η τέχνη έχει δική της “λογική” και δικά της εργαλεία να προσδιορίσει και να χαράξει όρια, στη τέχνη το ιερό και το ανίερο δεν είναι απαραίτητα αντιφατικά. Ο κόσμος απ’ την αρχή λοιπόν…

©Μαρία Σπυροπούλου

Μιλώντας λοιπόν για ιστορίες, πώς θα όριζες εσύ την λέξη «αφήγημα»;
Αφήγημα: ένας ταπεινός, αλλά αποτελεσματικός τρόπος να επινοείς και τελικά να εννοείς τον κόσμο. Το αφήγημά σου, ο προσωπικός σου μύθος, διαθέτει τη μαγική ικανότητα να υποσκάπτει την υπεροψία της πραγματικότητας και να μετατρέπει τον κόσμο των ενηλίκων σε μία υποφερτή υπόθεση.

Σε ευχαριστώ πολύ.