Emir Kusturica – Ο παραμυθάς των Βαλκανίων
Εμίρ Κουστουρίτσα – Arizona Dream (1994)
Δημιούργησε ταινίες με γλυκόπικρη γεύση. Σκιαγράφησε με ακρίβεια το αναρχικό πνεύμα των Βαλκανίων. Το σκληρό και τραγικό πρόσωπο που διαμορφώθηκε μέσα από πολέμους, συγκρούσεις, πολιτικές αναταραχές, αδελφοκτονίες. Aποθέωσε τους ανυπότακτους, τη ρίξη με τον εφησυχασμό και την υλική ευδαιμονία.
Ο Kusturica μέσω της οικουμενικής του οπτικής, χωρίς να είναι μοιρολάτρης, έσκυψε πάνω στους ανθρώπους που είναι διαφορετικοί, που η μοίρα και η ιστορία τους μεταμόρφωσε σε τραγικές φιγούρες. Το μήνυμα των ταινιών του ήταν πάντα η ειρηνική συνύπαρξη των λαών σε ένα και μοναδικό σπίτι, τη γη.
Εμίρ Κουστουρίτσα – Ο καιρός των τσιγγάνων
Αδελφοκτονία – Ξεριζωμός – Απώλεια: Αποτελούν τον πυρήνα αρκετών ταινιών του. Οι εικόνες του, πότε με μυθοπλαστικά στοιχεία και πότε με ωμότητα και σκληρότητα, θυμίζουν το ύφος του νεο-ρεαλισμού και περιγράφουν τα Βαλκανικά πάθη μέσα στο πέρασμα του χρόνου.
Οι ταινίες του αποτελούν μια διαχρονική και συγκλονιστική μαρτυρία που αφηγείται σκληρές αλήθειες αρκετά ενοχλητικές για πολλούς. Το πολιτικά σχόλια είναι διάσπαρτα μέσα στο έργο του. Με άρτιο τρόπο δημιούργησε ένα πλουραλιστικό έργο με μαύρες κωμωδίες, αντιπολεμικά έπη με ήρωες που ξοδεύονται μέσα σε αδυναμίες, πάθη, δοκιμασίες και απώλειες.
Εμίρ Κουστουρίτσα – Do You Remember Dolly Bell (1981)
“Όλες οι ταινίες μου γεννήθηκαν μέσα από την αμφιβολία, ειδάλλως θα ήμουν τώρα στην Αμερική κάνοντας ταινίες για το box office. Αλλά η πίστη μου ότι θα υπάρχει πάντα διαφορά ανάμεσα στις ταινίες και τα χάμπουργκερ με ωθεί στο να συνεχίσω να ζω εδώ “.
Με τη τολμηρή σκηνοθετική του ματιά βούτηξε μέσα στη ψυχοσύνθεση του Βαλκάνιου που ζει τη ζωή του σαν γλέντι έξαλλο, τόσο προκλητικό που μοιάζει με κάλεσμα στο θάνατο. Κάθε ταινία του μοιάζει με μια Διονυσιακή γιορτή, γεμάτη συμβολισμούς.
Εμίρ Κουστουρίτσα – Underground
Με μεγάλες δόσεις μαύρου χιούμορ και σάτιρας ο Kusturica σκιαγράφησε σκηνοθετικά το ψυχισμό του Βαλκάνιου που προσπαθεί να ξορκίσει τον πόνο της απώλειας, της προσωπικής συντριβής , τον φόβο θανάτου μέσα από μια στάση ζωής που αγγίζει τα όρια της υπομανίας με την περιπλάνηση, τη μουσική τη διονυσιακή αισθητική, τον θόρυβο, τον ακραίο ερωτισμό που δεν οδηγεί πουθενά αλλά σε κάνει να νιώθεις ζωντανός. Το ωραίο και άπιαστο είναι αυτό που κυνηγούν οι ήρωές του ανάμεσα σε οδοιπορικά, όνειρα, ζωή, θάνατο και μύθο.
Εμίρ Κουστουρίτσα – Arizona dream
Κινηματογράφηση
Η κάμερα οδηγεί το θεατή σε ένα σύμπαν χωρίς όριο με τη σύγχυση, την ομίχλη και την τραγικότητα να παίζουν κυρίαρχο ρόλο. Φάρσα και τραγωδία μεταλλάσσονται. Η κινηματογραφική αφήγηση είναι δυναμική και νευρώδης. Ο Σλοβένος κινηματογραφιστής Vilco Filac ήταν ο άνθρωπος που εμπιστεύτηκε ο Kusturica πίσω από την κάμερα σε ταινίες όπως When Father was away on Business (1985), Time of Gypsies (1988), Underground (1995).
Εμίρ Κουστουρίτσα – Underground
O τρόπος κινηματογράφησης του Filac: Χρησιμοποιεί ως μέσο αφήγησης τον τόπο και χρόνο. Εκπληκτικά πανοραμικά πλάνα εναλλάσσονται με τράβελινγκ αφήνοντας μια υπερβατική αίσθηση στον θεατή. Πολυεπίπεδα πλάνα-σεκάνς μεταφέρουν τον θεατή από την πραγματικότητα στη μυθοπλασία. Ταυτόχρονα οι ήρωες ταξιδεύουν πίσω – μπρος μέσα στον χρόνο αποσπασματικά θέλοντας να τονιστεί η ιστορία ενός τόπου, μιας πατρίδας που χάθηκε και μιας ανάμνησης που καταδιώκει και κατακλύζει τους ήρωες με νοσταλγία.
Η σχέση μεταξύ εικόνας- ήχου είναι άμεση, αναπόσπαστο κομμάτι της ροής κάθε ταινίας με σκοπό να εισάγει τον θεατή σε μια σουρεαλιστική πραγματικότητα γεμάτη στοιχεία παράδοσης, ιστορίας και κουλτούρας. Η παραδοσιακή μουσική και οι μελωδίες του Goran Bregovic απογείωσαν το αναρχικό πνεύμα των ταινιών του.
Εμίρ Κουστουρίτσα – Μαύρη γάτα – άσπρος γάτος
Βιογραφία
O ανήσυχος Kusturica γεννήθηκε το 1954. Μοναχοπαίδι, μεγάλωσε σε ένα πλουραλιστικό περιβάλλον μιας γειτονιάς στο Σεράγεβο. Το 1978 αποφοίτησε από την Ακαδημία Τεχνών FAMU της Πράγας. Ξεκίνησε σκηνοθετώντας ταινίες μικρού μήκους για την τηλεόραση στην Πρώην Γιουγκοσλαβία. Η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους Do You Remember Dolly Bell? (1981), βραβεύτηκε με το Χρυσό Λέοντα για την καλύτερη πρώτη ταινία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας. Συνέχισε να δημιουργεί αξιόλογες ταινίες όπως το Arizona Dream ( 1993), Black cat, White cat (1998). Βραβευμένος δύο φορές με το Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ Καννών για τις ταινίες When Father was away on Business και Underground. Ζει στο Drvengrad της Σερβίας, το χωριό που έχτισε για τη ταινία Life is miracle (2004). Εκτός από σκηνοθέτης είναι ηθοποιός και μουσικός. Διατηρεί Σέρβικη και Γαλλική υπηκοότητα.
Εμίρ Κουστουρίτσα – On the Milky Road (2016)
