Η Νέλλη Ζαφειριάδου επιλέγει …
Για το photologio, η Νέλλη Ζαφειριάδου ανασύρει από το προσωπικό της αρχείο 4+1 αγαπημένες της φωτογραφίες, και μας τις παρουσιάζει μαζί με προσωπικές σκέψεις και αναμνήσεις …
O “τόπος”
Πόσοι “τόποι” αποτελούν έναν τόπο; Ανάμεσα στο αόριστο και στο ορισμένο το να προσπαθεί κανείς να ορίσει την έννοια του ‘τόπου’ όσο απτή κι αν φαίνεται αυτή διαφεύγει, δεν μπορεί παρά να είναι άπιαστη. Ο τόπος ως περιοχή ονοματισμένη, αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στα όρια του δημόσιου και του ιδιωτικού. Ο τόπος ως ίχνος γεωγραφικό, ο τόπος ως χώρος δημόσιος και ιδιωτικός, ο τόπος ως μνήμη συλλογική και προσωπική, ο τόπος ως βίωμα και ως περιπλάνηση, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να οριοθετηθεί. Υπάρχουν τόποι και μη τόποι κατά τον ορισμό του ανθρωπολόγου Marc Augé, ενδιάμεσοι χώροι, ετεροτοπίες ως τόποι του ‘άλλου’, εκεί όπου οι κοινωνικές σχέσεις και οι αφηγήσεις διαφοροποιούνται από τις κυρίαρχες. Ο τόπος είναι εμπλεκόμενος με την έννοια του χρόνου στις εικόνες και την αφήγηση – γίνεται πρόφαση για ένα φωτογραφικό ίχνος από τον μικρόκοσμο των δικών μου ‘τόπων’….
Νέλλη Ζαφειριάδου
Τόπος σου είναι εκεί απ’ όπου ξεκινάς.
Καθώς γερνάμε ο κόσμος γίνεται πιο ξένος, το μοτίβο πιο περίπλοκο
των νεκρών και των ζωντανών. Όχι η έντονη στιγμή
απομονωμένη χωρίς πριν και μετά,
αλλά μια ζωή που φλέγεται κάθε στιγμή
κι όχι η ζωή ενός ανθρώπου μόνο
αλλά αρχαίων λίθων που δεν μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν.
Υπάρχει ο καιρός για το δειλινό
Κάτω από το φως των αστεριών,
Ο καιρός για το δειλινό κάτω από το φως της λάμπας
(το δειλινό με το λεύκωμα των φωτογραφιών).
Η αγάπη αγγίζει την ουσία της
Όταν το εδώ και το τώρα παύουν να έχουν σημασία.
[απόσπασμα από τα Τέσσερα κουαρτέτα του Τ.Σ. Έλιοτ μτφρ Χ. Βλαβιανού, σελ.81, ,Εκδόσεις Πατάκη]
Νέλλη Ζαφειριάδου
Ό, τι θα μπορούσε να συμβεί και ό, τι συνέβη
δείχνουν σε ένα τέλος, που είναι πάντοτε παρόν.
Να ‘μαι λοιπόν, στα μισά του δρόμου, έχοντας είκοσι χρόνια-
είκοσι χρόνια τα πιο πολλά σπαταλημένα, τα χρόνια του l’ entre deux guerres-
προσπαθώντας να μάθω να χρησιμοποιώ τις λέξεις,
κι η κάθε απόπειρα είναι μια εντελώς καινούρια αρχή,
κι ένα διαφορετικό είδος αποτυχίας, γιατί έχει μάθει κανείς να κυριεύει τις λέξεις για να πει αυτό που δεν έχει λόγο να πει,
ή με τον τρόπο που δεν είναι πλέον διατεθειμένος να το πει.
Κι έτσι κάθε εγχείρημα είναι μια νέα αρχή,
μια επιδρομή στο άναρθρο με φθαρμένο εξοπλισμό που διαρκώς ξεφτίζει στον γενικό κυκεώνα της ανακρίβειας του αισθήματος,
των ασύντακτων στρατιών των συγκινήσεων.
[απόσπασμα από τα Τέσσερα κουαρτέτα του Τ.Σ. Έλιοτ μτφρ Χ. Βλαβιανού, σελ.47 και 53, Εκδόσεις Πατάκη]
Νέλλη Ζαφειριάδου
Ο παρελθών χρόνος και ο μέλλων χρόνος
επιτρέπουν λίγη μόνο επίγνωση.
Το να έχεις επίγνωση σημαίνει να μη βρίσκεσαι μέσα στο χρόνο
Αλλά μόνο μέσα στο χρόνο μπορεί κανείς να θυμηθεί
τη στιγμή στον κήπο με τα τριαντάφυλλα,
τη στιγμή στην κληματαριά που τη χτυπά η βροχή,
τη στιγμή στην ανεμοδαρμένη εκκλησιά όταν πέφτει το βράδυ
Δεμένος με το παρελθόν και το μέλλον .
Μόνο με το χρόνο ο χρόνος κατακτάται.
[απόσπασμα από τα Τέσσερα κουαρτέτα του Τ.Σ. Έλιοτ, σελ.53, μτφρ Χ. Βλαβιανού, Εκδόσεις Πατάκη]
Νέλλη Ζαφειριάδου
Στο ακίνητο σημείο του κόσμου που γυρίζει. Ούτε σάρκα ούτε μη σάρκα
-ούτε από ούτε προς- στο ακίνητο σημείο,
εκεί είναι ο χορός, αλλά ούτε στάση ούτε κίνηση.
Και μην το ονομάσεις μονιμότητα, όπου συγκλίνουν παρελθόν και μέλλον.
Ούτε κίνηση από ούτε προς, ούτε άνοδος ούτε πτώση.
Χωρίς το σημείο, το ακίνητο σημείο, δεν θα υπήρχε χορός, και υπάρχει μόνο χορός.
Μπορώ να πω, εκεί έχουμε βρεθεί:
Αλλά δεν μπορώ να πω πού.
Και δεν μπορώ να πω, για πόσο, γιατί αυτό σημαίνει
να το τοποθετήσω στον χρόνο.
[απόσπασμα από τα Τέσσερα κουαρτέτα του Τ.Σ. Έλιοτ μτφρ Χ. Βλαβιανού, σελ.51, Εκδόσεις Πατάκη]
Η Νέλλη Ζαφειριάδου επιλέγει …. André Kertész
André Kertész – Martinique 1972
«Δεν βλέπεις τα πράγματα που φωτογραφίζεις, τα νιώθεις»
André Kertész
Κάθε φορά που αισθάνομαι να χάνω το νόημα των πραγμάτων, επιστρέφω στις εικόνες του André Kertész και στην ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη.
Ο Kertész ταξίδεψε στον δρόμο της avant-garde με τα βιώματα του 1ου παγκόσμιου πολέμου, από τη Βουδαπέστη, στο Παρίσι και από εκεί στη Νέα Υόρκη. Τα αισθήματά της απομόνωσης και του ξεριζωμού, εντείνονται από την άρνησή του να μάθει γαλλικά και αγγλικά και να ενταχθεί στη γαλλική και αμερικανική κουλτούρα. Ένας ΄Άλλος’ μέσα στην avant-garde διανόηση της εποχής του, με τις εικόνες του να αντανακλούν συχνά μοναχικότητα, την ήσυχη μελαγχολία του ανθρώπου που κουβαλά τον ‘τόπο’ εντός του. Ξαναγυρνώ συχνά στον Kertész για τη σαφήνεια του στυλ, την καθαρότητα και τις συναισθηματικές σχέσεις του με τα υποκείμενα που φωτογράφιζε. Ανάμεσα στις γλώσσες του ορθολογικού και ανορθόδοξου μοντερνισμού για παράδειγμα, του Mondrian και των σουρεαλιστών της εποχής του – οι συνθέσεις του μοιάζουν να αναζητούν γεωμετρικές γραμμές και μοτίβα που θα συμπληρώνουν ή / και θα μεταβάλλουν το περιεχόμενο της εικόνας. Χρησιμοποίησε τον φακό της κάμερας για να παγώσει τον χρόνο και να στρέψει το βλέμμα στις σκηνές δρόμου και σε αντικείμενα όπως αυτός τα αντιλαμβανόταν, δίνοντας σημαντικότητα στην ασημαντότητα του καθημερινού και ανάγοντάς το σε κάτι μεταφορικό και μόνιμο. Ο Kertész δεν είχε ποτέ πολύ ενδιαφερθεί για μια σκόπιμη, αναλυτική περιγραφή. Αρχίζοντας να φωτογραφίζει το 1912 και ως το θάνατό του το 1985 στη Νέα Υόρκη, παρέμεινε αυθεντικός, ανθρωπιστής, πρωτοπόρος, αναζητώντας με τον δικό του τρόπο την ουσία των πραγμάτων μέσα στο απέριττο, την ελλειπτική άποψη, την απροσδόκητη λεπτομέρεια, την εφήμερη στιγμή – όχι την επική αλλά την λυρική αλήθεια.
«Εάν θέλεις να γράψεις θα πρέπει να μάθεις το αλφάβητο. Γράφεις, γράφεις και στο τέλος κάνεις ωραία γράμματα. Αλλά αυτό δεν είναι σημαντικό. Σημασία έχει αυτό που εκφράζεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τη φωτογραφία. Υπάρχουν φωτογραφίες τεχνικά άρτιες, ακόμα και ωραίες, αλλά δεν εκφράζουν κάτι».
André Kertész
Info:
Η Νέλλη Ζαφειριάδου είναι εκπαιδευτικός Αγγλικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, στέλεχος εκπαίδευσης, ερασιτέχνης φωτογράφος. Έχει κάνει σπουδές σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο σε Αγγλική Λογοτεχνία και Γλωσσολογία , Διγλωσσία, Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και Παρευξείνιες Σπουδές στα πανεπιστήμια του ΑΠΘ, στο East Anglia, στο Exeter και στο ΔΠΘ. Εστιάζει στη συνύπαρξη γλώσσας, λογοτεχνίας και Τέχνης στη γλωσσική παιδαγωγική όπως και σε ζητήματα ιδεολογίας της γλώσσας. Ασχολείται ενεργά με τη φωτογραφία από το 2015 μέσα από επιμορφώσεις της σε εκπαιδευτικούς ξένης γλώσσας στη Θράκη για τη φωτογραφία και τον οπτικό γραμματισμό όπως και με αρθρογραφία της σε εφημερίδες, περιοδικά και ιστότοπους για τον πολιτισμό και τη φωτογραφία (παρατηρητής της Θράκης, ifocus.gr, kiosk of democracy). Συμμετείχε σε ομαδικές εκθέσεις με τη Φωτογραφική Ομάδα Κομοτηνής, το Καλλιτεχνικό Σύλλογο Αθηνίων Κομοτηνής και το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης .
Website: http://users.sch.gr/nelzafeir/beyond/
Facebook https://el-gr.facebook.com/nellyzafeir
Flickr https://www.flickr.com/photos/nelly_zafeiriades/
Instagram https://www.instagram.com/nelly_zafeiriades/ (@nelly_zafeiriades)
