Οδοιπορικό στο Πάσχα των Ελλήνων

Θεόδωρος Στίγκας 26 Μαρ 2018 4+1 φωτογραφικές ιστορίες

Ένα οδοιπορικό στο Πάσχα των Ελλήνων μέσα από φωτογραφίες παλαιών και σύγχρονων φωτογράφων

Μιχάλης Παππάς: (Δευτέρα του Πάσχα στα Κύθηρα. Την Δευτέρα του Πάσχα ξεκινάει μία από τις μεγαλύτερες λιτανείες που έχω δεί. Κρατάει δυο βδομάδες και γυρίζουν όλο το νησί κρατώντας στις πλάτες τους την εικόνα της Μυρτιδιώτισσας. 8.5.2013)

Κύριε λάμπρυνόν μου την στολήν της ψυχής.
Άστρα και χώμα σε βαστάζουν….
Μεριάζουν άφωνα τα σκότη και διαβαίνεις,
ανέγγιχτη τον κόσμον αγγίζει μουσική
και της καρδιάς τα πέταλα ροδίζουν,
άνθος όμορφο ζεσταίνεται στον ήλιο.
Λευκάνθηκαν οι άνθρωποι στο αίμα του αρνίου.
Θεέ μου ανέρχεσαι λυπημένος,
αν και για όραση εξακολουθείς να έχεις τη συγχώρηση.
Ω θλίψη των ματιών του Κυρίου μου,
της αιωνιότητας ο κάματος,
έχω πολύ συνεργήσει για να υπάρχεις,
είναι πολύ σ᾽ εμένα το μερίδιο της ανομίας.
Ανοίγει ένα τριαντάφυλλο, πάω και το ρωτώ:
Πού έκρυψαν τον ήλιο;
Πλησιάζω τη θάλασσα και της λέω:
Είσαι βαθειά και με τα μυστικά μεγάλη σου η σχέση.
Λυτρώνεται ο άνθρωπος;
Απαντά το λουλούδι: «Θα χαθούμε»
κι η θάλασσα με αχ αναταράζεται.”
(Το Πάσχα των Πιστών, Νίκος Καρούζος)

Άγγελος Μπαράι – Ανάσταση στην εκκλησία των Αιθιόπων – Αθήνα

Η πόλη με οβελίες αλλού γιορτάζει.
Σταθμός Πελοποννήσου
κι απομεσήμερο του Πάσχα σε παγκάκι
μόνον εσύ κι εγώ καθόμαστε, μητέρα. Είμαστε γέροι πια κι οι δυο
κι εγώ αφού γράφω ποιήματα πιο γέρος.
Αλλά πού πήγανε τόσοι δικοί μας;
Μέσα σε μια βδομάδα δεν απόμεινε κανείς.
Ήταν Μεγάλη βέβαια γεμάτη πάθη, προδοσίες, σταυρώσεις-
θέλουν πολύ για να υποκύψουν οι κοινοί θνητοί;
Έτσι ακριβώς, από τα Βάγια μέχρι σήμερα
θα ’πρεπε κάπως να ’χαμε κι εμείς χωρέσει.
Όμως το Πάσχα τέλειωσε, μητέρα.
Κι εμείς τι θ’ απογίνουμε σ’ ένα παγκάκι
αθάνατοι
καθώς νυχτώνει;
(Εσπερινός της αγάπης, Γιάννης Βαρβέρης)

Photo: Μιχάλης Παππάς – Κυριακή του Πάσχα στο Καστελόριζο. Ο παπα Γιώργης μόλις έχει βάλει φωτιά για να κάψει τον Ιούδα. 16.04.2017

«Χριστός ανέστη». Ύμνος κι’ οι κρότοι
των όπλων κι’ όλες οι καμπάνες μαζί,
σ’ όλην την πόλη κι’ οι άνθρωποι
όλοι μαζί είχαν την ίδια χαρά,
τέλειωνε η προσφορά της προσπάθειας,
τους πένθους, της συλλοής.

Κοιτάζω το παρελθόν.
Δεν σ’ αρνιέμαι, Κύριε, της αγάπης,
της ανάστασης ένδοξης του ανθρώπου.
Πολλή με σκεπάζει αμαρτία της γνώσης,
όμως θα περιμένω μιαν αρχή της αγάπης
ξανά, που δίνεται παρηγοριά
της θλιμμένης επίμονης σκέψης.

Αρχή, χαραυγή,
«ήν δε όρθρου βαθέος…»
Να πιστέψουμε στην ημέρα της ζωής.
Ελπίδες, αναμνήσεις δεν αρκούν
οι κόποι. Η σκέψη θολώνει
το κόκκινο της θυσίας αίμα.

Πρέπει το σώμα να σηκωθεί,
να πάει με τους άλλους μαζί, να χαρεί
την γιορτή, την απλή χαρά,
να δεχτεί την πλούσια συμμετοχή,
να παραδεχτεί τη χαρά προσιτή.
Ανάσταση να χαρεί, λευτεριά
ύστερ’ απ’ το πλήθος του πόνου,
πίστη, την αγάπη του ανθρώπου.

(Ζωή Καρέλλη, Πριν την Ανάσταση)

Rockets fly above Panagia Erithiani church during Greek Orthodox Easter celebrations on the eastern Aegean island of Chios, late Saturday, April 11, 2015. Thousands of handmade rockets are fired every year on Great Saturday night, before the Resurrection, by locals of the two rival churches of Agios Markos and Panagia Erithiani, in the village of Vrontados. (AP Photo/ Petros Giannakouris)

Πιλότος της ψυχής μας ο θάνατος. Η ζωή είναι ωραία το βράδυ. Καλή Ανάσταση!

(Ν. Καρούζος)

Photo: Μιχάλης Παππάς – Μ. Σάββατο στην Όλυμπο Καρπάθου και οι νοικοκυρές ανάβουν τον φούρνο για να ψήσουν το κρέας. Θα το αφήσουν όλη την νύχτα μέσα στον φούρνο να σιγοψηθεί και να είναι έτοιμο την επόμενη μέρα για το πασχαλιάτικο τραπέζι. 30.04.2016

Μακριά χτυπούν καμπάνες από κρύσταλλο/ αύριο, αύριο, αύριο λένε:
το Πάσχα του Θεού»

(Ο. Ελύτης)

Μάρω Κουρή – Πάσχα στη Μάνη

Γοερά το βλέπω ετοιμάζεσαι
για την Ανάστασή σου.
Την πιστεύω αλλά με θλίβει
όπως μας θλίβουν γοερά
και κάτι άλλα θαύματα που
επαληθεύτηκαν αλλόκοτα:
με το μη μένοντας κοντά μας
όπως μη μένοντας από μεθαύριο Εσύ.
Να αναστηθείς βεβαίως
ποιος νεκρός δεν το θέλει
ποιος υποψήφιος.
Αλλά να έμενες κάτω, εδώ
να μένεις ο πλησίον μας.
Όσα μας έταξες το είδες
δε γίνονται εκεί πάνω
εν μέσω πολυάσχολων ιλίγγων
και στροβιλισμών της Αναλήψεώς σου.
Θέλουνε γη αυτά τα πράγματα
πετρώδη ακανθόσπαρτη
γι’ αυτό και την διεξήλθες τόσον αιματηρά
ίνα άρεις-Συ είπας-
όσα χάσαμε επ’ αυτής.
Δε γίνεται τουλάχιστον να μένεις
μια βδομάδα εδώ και μια στο πατρικό σου;
Θαύμα μεγάλο είσαι πια μπορείς
να επιβληθείς στη διανομή σου.
Πώς πηγαινοέρχονται καθημερινά
από εδώ εκεί από κει εδώ
η ζωή και ο θάνατος.
(Μ. Πέμπτη, Κική Δημουλά)

Μάρω Κουρή – Πάσχα στη Μάνη

Υπαίθριος καιρός.

Κάτι ελιές πάνε να μαζέψουν ανήφορο.

Φορτωμένες.

Ο καρπός εισακούστηκε το παρελθέτω όχι.

Δεν θα εισπράξουν ούτε φέτος πατέρες οι λιποψυχίες μας.

Ατελής η ελαιογραφία.

Να ξαναδοκιμάσω.

Κάτι ελιές πάνε να μαζέψουν ανήφορο.

Τα αργύρια φύλλα τους εποφθαλμιά η αστραφτερή τού τοπίου αγνότητα.

Φύσει καταδότρια η αθωότης.

Αυτή δεν μας παρέδωσε για ελάχιστα ανεκπλήρωτα αργύρια στην απώλειά της;

Να τονίσω λίγο Φαρισαίον απέναντι.

Τη θάλασσα.
(Μ. Πέμπτη, Κική Δημουλά)

Βασίλης Αρτίκος

Τετάρτη των τεφρών και των παθών
ο θάνατος δεν έχει παρελθόν.
Τετάρτη των ψυχών και των αγγέλων
ο θάνατος δεν έχει ούτε μέλλον.

Του σύμπαντος ηχεί το εκκρεμές
ξυπνήστε ν’ αποδώσουμε τιμές.
Φανήκαν οι ουράνιοι στρατηλάτες
σα σκοτεινού Ρουβίκωνα Γαλάτες.

Της γης αναθαρρήσαν οι πληγές.
Πότε θ’ ανάψει ο ήλιος πυρκαγιές
να κάψουν το παλάτι του Ηρώδη
και τ’ άνθος του κακού να γίνει ρόδι.

(Μεγάλη Τετάρτη – Νίκος Γκάτσος)

A young woman cover her face to avoid smoke during Greek Orthodox Easter celebrations on the eastern Aegean island of Chios, late Saturday, April 11, 2015. Thousands of handmade rockets are fired every year on Great Saturday night, before the Resurrection, by locals of the two rival churches of Agios Markos and Panagia Erithiani, in the village of Vrontados. (AP Photo/ Petros Giannakouris)

Επόρευσαν οι βασιλείς και εκ του οίνου της πορνείας
εμεθύσθησαν οι κατοικούντες την γην.
Κάτω απ’ τα λάβαρα της Ρώμης
στην τέντα της Μαγδαληνής
εσύ πατέρας της συγγνώμης
κι εμείς παιδιά της ηδονής.
Ζοφώδης και ασέληνος ο έρως της αμαρτίας.
Βραχνή ακούστηκε η κραυγή
Στα καπηλιά της πολιτείας
Εσύ αμνίον για σφαγή
Κι εμείς κριοί της αμαρτίας.
Το πολύτιμον μύρον η πόρνη έμιξε μετά δακρύων και εξέχεεν
εις τους αχράντους πόδας σου.
Δε σε πτόησαν οι Πιλάτοι
ουτ’ ο καιρός που ειν’ εγγύς
εσύ στων ουρανών τα πλάτη
κι εμείς παρείσακτοι της γης.
Εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις
εμέ εν τη σκοτία μη μείνη.

(Μεγάλη Τρίτη – Νίκος Γκάτσος)

Μάρω Κουρή – Πάσχα στη Μάνη

Περίμενέ με μάνα μου περίμενέ με ακόμα
ώσπου να φτάσει η άνοιξη στο παγωμένο χώμα.

Περίμενέ με μάνα μου σαν το πουλί του νότου
που σμίγει μάτι και φτερό να βρει τον ουρανό του.

Περίμενέ με μάνα μου κάποια Παρασκευή σου
στην πύλη του παράδεισου στο φρέαρ της αβύσσου.

(Μεγάλη Δευτέρα – Νίκος Γκάτσος)

A couple with candles leave Panagia Erithiani church as rockets fall on the background during Greek Orthodox Easter celebrations on the eastern Aegean island of Chios, late Saturday, April 11, 2015. Thousands of handmade rockets are fired every year on Great Saturday night, before the Resurrection, by locals of the two rival churches of Agios Markos and Panagia Erithiani, in the village of Vrontados. (AP Photo/ Petros Giannakouris)

Έτσι λοιπόν

Ελευθερώνομαι.

Κάτι άγιο, κάτι τρομαγμένο και κάτι ψόφιο

Κάτι που ανασαίνει στο βάλτο και κάτι

Κουρνιασμένο στο φεγγάρι.

Το φυλαχτό

Με τα μεταξένια παραμύθια

Ο γδυτός άγγελος με τον πάσσαλο και την εξουσία

Το απίστευτο χαμόγελο

Το μοναχό δέντρο ξορκίζοντας τον άνεμο

Οι αλμυροί σου ώμοι – μη –

Ξαφνικά φέγγοντας – μη –

Ειρήνη για τον άνεμο

Ειρήνη για το φύλλωμα το άναρθρο.

Δεν είν’ αυτός ο τόπος, εδώ θα γίνει.

Μπα, εσύ

Μια απλή φάση του θανάτου…
(«Νύχτα του Πάσχα» Παυλίνα Παμπούδη)

Εβελυν Φωσκόλου – Μ. Παρασκευή – Πάσχα στην Τηνο (Άγιος Νικόλαος)

Με τ’ Απριλιού τ’ αρχαία μάγια
με των δαιμόνων το φιλί
μπήκε στο σπίτι κουκουβάγια
μπήκε κοράκι στην αυλή
κι όλα τ’ αγρίμια στο λαγκάδι
πήραν το δρόμο για τον Άδη.

(Ν. Γκάτσος