1 διά 2 – Φωτογραφική διαλεκτική: Δημήτρης Τριανταφύλλου – Τόλης Χατζηγνατίου
Αυτός που γνωρίζει να γράφει, γνωρίζει προφανώς και να διαβάζει. Όποιος όμως τραβάει φωτογραφίες δεν γνωρίζει αναγκαστικά να τις ερμηνεύει
Vilem Flusser, Προς μια φιλοσοφία της φωτογραφίας
Στο photologio «μιλάμε για τη φωτογραφία» και ενδιαφερόμαστε για τον τρόπο ανάγνωσης των εικόνων καθώς και για τον παραγωγικό διάλογο.
Με το σκεπτικό αυτό έχουμε εγκαινιάσει τη νέα στήλη «1 διά 2 – Φωτογραφική διαλεκτική».
Σκοπός της στήλης είναι να δούμε μέσα από την ανάγνωση μας φωτογραφίας τις σκέψεις των προσκεκλημένων φωτογράφων, την άποψή τους για τη συγκεκριμένη φωτογραφία, τον τρόπο ανάγνωσής τους, τα συναισθήματα τους και γενικά ό,τι έχουν να πουν για τη συγκεκριμένη φωτογραφία, να διαπιστώσουμε τις τυχόν συγκλίσεις ή αποκλίσεις και να προάγουμε έτσι τον οπτικό εγγραμματισμό.
Μια φορά τον μήνα δύο φωτογράφοι, που συχνά έχουν και την ιδιότητα του δασκάλου φωτογραφίας ή του επιμελητή εκθέσεων, θα προχωρούν, παράλληλα και ανεξάρτητα, στην ανάγνωση μιας φωτογραφίας, που θα τους δίνεται.
Για σήμερα, φωτογραφία της Agnieszka Sosnowska, που δόθηκε προς “ανάγνωση” στους Δημήτρη Τριανταφύλλου και Τόλη Χατζηγνατίου.
Agnieszka Sosnowska
| Δημήτρης Τριανταφύλλου | Τόλης Χατζηγνατίου |
| Όταν πρωτοείδα την εικόνα, το κορίτσι με τις δυο νεκρές πάπιες στην αγκαλιά του, ένιωσα ένα ξάφνιασμα που με γύρισε κατευθείαν στον Ίψεν· στην «Αγριόπαπια» και σε εκείνη την λεπτή γραμμή όπου η αθωότητα συναντά τη φθορά, η παιδική ψυχή αγγίζει τον θάνατο χωρίς ακόμη να τον κατανοεί. Το βλέμμα του κοριτσιού εδώ έχει κάτι από εκείνη τη διπλή ύπαρξη — σαν να ζει και να μην ζει μέσα στην ίδια στιγμή, σαν να κρατάει όχι μόνο τα σώματα των πουλιών αλλά και το βάρος μιας πραγματικότητας που έρχεται νωρίς. Και όμως, δεν υπάρχει τίποτα θεατρικό. Για την Sosnowska, αυτή η πραγματικότητα δεν είναι συμβολισμός· είναι καθημερινότητα.
Η ζωή στη φάρμα της ανατολικής Ισλανδίας, μακριά από τον ρυθμό και τα στολίδια μιας δυτικής καθημερινότητας, είναι κόσμος απόλυτα λειτουργικός, απαλλαγμένος από ρομαντισμούς. Εκεί, ο θάνατος ενός ζώου δεν είναι τραγικό γεγονός — είναι μέρος του κύκλου. Το παιδί δεν ποζάρει· κρατά αυτό που έπρεπε να κρατήσει, όπως το κρατά κανείς όταν αυτό ανήκει στη ζωή του και όχι στη φαντασία του. Αυτό που για έναν «δυτικό» θεατή μοιάζει σκληρό ή βίαιο, μέσα στο ισλανδικό τοπίο αποκτά μια φυσικότητα σχεδόν φιλοσοφική. Το τοπίο, η γη, το νερό, η αντανάκλαση, λειτουργούν σαν προέκταση του εσωτερικού κόσμου της φωτογράφου — ενός κόσμου όπου η αλήθεια δεν χρειάζεται επεξήγηση. Το κορίτσι γίνεται κάτι σαν τη μικρή “αγριόπαπια” του Ίψεν: όχι επειδή είναι τραυματισμένο, αλλά επειδή υπάρχει ανάμεσα σε δύο πραγματικότητες — την αθωότητα και τη γνώση του κύκλου της ζωής. Το βλέμμα της Sosnowska δεν προσπαθεί να σώσει αυτή την αθωότητα ούτε να την ντύσει με ποίηση. Απλώς την αφήνει να είναι. Κι έτσι, μέσα στην απόλυτη απλότητα της στιγμής, η εικόνα αποκτά το βάθος ενός μύθου. Μιας αλήθειας που δεν λέγεται, αλλά ζει ανάμεσα στα χέρια του παιδιού — και μέσα στη σιωπή του τοπίου. |
Στο έργο της Agnieszka Sosnowska, η φωτογραφία δεν λειτουργεί ως εικόνα, αλλά ως παύση.
Εκεί ο χρόνος δεν προχωρά, αλλά κυμαίνεται. Σε ασυνείδητο επίπεδο, η σκηνή θυμίζει την πρωταρχική συνάντηση του ανθρώπου με τη θνητότητα: Η φωτογραφία, παρότι συγκινητική, παραμένει στατική.
|
Δημήτρης Τριανταφύλλου
Ο Δημήτρης Τριανταφύλλου (γεν. Θεσσαλονίκη, 1967) σπούδασε με πλήρη υποτροφία στη Φυσική και Μαθηματικά (Hons) στο Macalester College, St. Paul, Minnesota, ολοκληρώνοντας επίσης κύκλο σπουδών στην Ασιατική Φιλοσοφία.
Συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη Φυσική (MSc) στο University of Minnesota. Ακολούθησαν σπουδές φωτογραφίας στο Minneapolis College of Art and Design (MCAD), ενώ έχει συμμετάσχει σε δύο workshops με τον διεθνούς φήμης Σουηδό φωτογράφο Anders Petersen, στη Θάσο (2004) και στην Καβάλα (2006).
Έχει εργαστεί ως διδάσκων αναλογικής και ψηφιακής φωτογραφίας στη σχολή STEREOSIS στη Θεσσαλονίκη. Στο παρελθόν δίδαξε επίσης «Digital Editing» στο IRIS Visual Center, Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης.
Σήμερα είναι καθηγητής φωτογραφίας στο Τμήμα Art & Design του ΣΑΕΚ AKMI Θεσσαλονίκης όπου παράλληλα δρα ως curator των φωτογραφικών εκθέσεων του τμήματος.
Ασχολείται ενεργά με τη μέθοδο wet plate collodion, δημιουργώντας glass negatives, ambrotypes και tintypes, τόσο για προσωπικό καλλιτεχνικό έργο όσο και στο πλαίσιο σεμιναρίων.
Παράλληλα παραδίδει σεμινάρια φωτισμού για φωτογραφία και κινηματογράφο στο νέο Hidden Studios στη Θεσσαλονίκη. Αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της φωτογραφικής ομάδας Redscale Group, η οποία δραστηριοποιείται στην υλοποίηση καλλιτεχνικών έργων και την παραγωγή αυτοεκδόσεων.
Το έργο του εστιάζει στη σύμπλεξη του εσωτερικού κόσμου, της προσωπικής μνήμης και της ανθρώπινης μορφής, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφία ως μέσο αποκάλυψης και αναστοχασμού.
https://dimitristriantafyllou.squarespace.com/
Τόλης Χατζηγνατίου
Ο Τόλης Χατζηγνατίου γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα, όπου δραστηριοποιείται στον χώρο της φωτογραφίας.
Σπούδασε γραφιστική, ζωγραφική και φωτογραφία στον ΑΚΤΟ, ενώ παράλληλα ολοκλήρωσε μουσικές σπουδές στο Ωδείο Φίλιππος Νάκας. Επιπρόσθετα, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στη Σχολή Καλών Τεχνών Βοργίας.
Ασχολείται συστηματικά με τη φωτογραφία από το 2005, παράλληλα με τη μουσική παραγωγή και το ραδιόφωνο. Το 2010 αποφάσισε να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη φωτογραφία, συμμετέχοντας σε σεμινάρια καλλιτεχνικών σπουδών και εμβαθύνοντας στον θεωρητικό και πρακτικό της κόσμο.
Έχει γράψει και δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων που αφορούν τη φωτογραφία και τη διασύνδεσή της με άλλες μορφές τέχνης, ειδικότερα με τον κινηματογράφο. Έχει συμμετάσχει και επιμεληθεί πολυάριθμες ομαδικές εκθέσεις.
Το 2016 συνίδρυσε τη φωτογραφική ομάδα «Διαδρομές», στην οποία διδάσκει σε σεμινάρια φωτογραφίας και “Φωτογραφία & Κινηματογράφος” έως σήμερα. Έχει επίσης διατελέσει ως καθηγητής φωτογραφίας στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ.
Είναι συνιδρυτής της ταξιδιωτικής ομάδας Common Routes, στην οποία υπήρξε ενεργό μέλος την περίοδο 2015–2022.
Το 2022 εκδόθηκε το πρώτο του βιβλίο, “Ο Τελευταίος Άνθρωπος”, από τις εκδόσεις Περισπωμένη, με σύντομα κείμενα για την τέχνη. Το 2023 ακολούθησε το φωτογραφικό λεύκωμα “Pure Land”, με 66 ασπρόμαυρες φωτογραφίες από ταξίδια δεκαετίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τον Ιούλιο του 2025 κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο του, “Αλπικό”, επίσης από τις εκδόσεις Περισπωμένη.
www.tolischatzignatiou.com
www.instagram.com/tolis_chatzignatiou
www.facebook.com/chatzignatioutolis
