Το υδατογράφημα στη φωτογραφία
Γράφει ο Ανδρέας Κατσικούδης*
Υδατογραφήματα (watermarks)
Πολλοί φωτογράφοι γράφουν το όνομά τους με διάφορους τρόπους και βάζουν κάποιο χαρακτηριστικό σχέδιο (logo) πάνω στις φωτογραφίες τους για να μην τις κλέψουν. Δεν χρειάζεται αυτό. Οι επαγγελματίες έχουν αρχίσει εδώ και χρόνια να εγκαταλείπουν αυτή την τακτική. Δεν εμποδίζουν καν από τη ιστοσελίδα τους το κατέβασμα των φωτογραφιών τους, οι οποίες είναι σε καλύτερη ποιότητα από ότι αυτές που βλέπουμε στα κοινωνικά δίκτυα.
Για να δούμε τι πρόβλημα δημιουργεί αυτό:
α) Χαλάει τη σύνθεση της φωτογραφίας. Και μάλιστα με ένα εγωκεντρικό τρόπο.
β) Είναι εύκολο να το σβήσει όποιος διαθέτει λίγο χρόνο και θέλει να αναπαράγει τη φωτογραφία σου χωρίς άδεια (υπάρχουν έτοιμα προγράμματα για υπολογιστές και κινητά που το κάνουν ακόμη πιο εύκολο αυτό). Επίσης το 2017 η Google ανακοίνωσε ότι οι προγραμματιστές της έφτιαξαν ένα πρόγραμμα τεχνητής ευφυΐας που σβήνει εύκολα και γρήγορα τα υδατογραφήματα.
γ) Κανείς μεγάλος φωτογράφος δεν το έκανε αυτό! Το κάνουν όμως πολλοί νέοι με μέτρια δουλειά.
δ) Μα θέλουμε να αναπαράγεται η δουλειά μας! Θυμάμαι παλιότερα σε σελίδες σαν του Μagnum που η φωτογραφία ήταν άχρηστη από τα τεράστια υδατογραφήματα που έγραφαν το όνομα του πρακτορείου. Είχα σταματήσει τότε να μπαίνω στη σελίδα του. Η σύγχρονη τάση είναι ότι ανεβάζουμε φωτογραφίες χωρίς υδατογράφημα μας ακόμη και σε καλή ανάλυση (ικανοποιητική για το διαδίκτυο κι όχι για τύπωμα, π.χ. 800 pixels η μεγάλη πλευρά και γύρω στα 200 kilobytes), γράφουμε από κάτω ξεχωριστά τίτλο φωτογραφίας (αν έχει), το όνομά μας και υπάρχουν δίπλα τους σύνδεσμοι με τα κοινωνικά δίκτυα– γιατί τελικά θέλουμε η δουλειά μας να ταξιδέψει. Αυτό δεν μας εμποδίζει στο να αναφέρουμε ρητά στη σελίδα μας ότι πρέπει να αναγράφεται η πηγή και να υπάρχει κάποιος σύνδεσμος προς την ιστοσελίδα μας.
ε) Επίσης στις περισσότερες φωτογραφίες είναι εντελώς ακαλαίσθητη η γραμματοσειρά και το μέγεθος της και προδίδει χαμηλή αισθητική. Πάμε να εντυπωσιάσουμε και τελικά καταφέρνουμε το αντίθετο – υπονομεύουμε τη δουλειά μας (υπάρχουν οι γραφίστες, αν τελικά δεν μπορούμε χωρίς αυτό). Είναι μάλλον αστείο σε μια φωτογραφία (πολύ περισσότερο σε ασπρόμαυρη) να υπάρχει από κάτω ένα κατακόκκινο Andreas Katsikoudis Photography (ή άλλα τεράστια ονόματα και μάλιστα με κακόγουστη γραμματοσειρά – κόψτε άμεσα τα πλάγια γράμματα!) και μια μικρογραφία φωτογραφικής μηχανής. Μην το κάνετε!
στ) Έτσι κι αλλιώς δεν θα κάνει το κόπο να το διαβάσει κανείς ή τέλος πάντων δεν θα σε μάθουν ως φωτογράφο με αυτό τον τρόπο.
Το στοίχημα για ένα δημιουργό είναι η δουλειά του να είναι αναγνωρίσιμη (από το ύφος, το θέμα ή επειδή είναι δημοφιλής) κι αυτό είναι και η καλύτερη προστασία απέναντι στους κλέφτες. Ένα ηλιοβασίλεμα που μοιάζει με όλα τα άλλα ίσως και να χρειάζεται να έχει πάνω υπογραφή, αν μόνο αυτή είναι η συμβολή μας στη φωτογραφία και φοβόμαστε μήπως το αναπαράγουν «φίλοι» με χειρότερα ηλιοβασιλέματα ως δικό τους.
Garry Winogrand
Φαντάζεστε να το έκαναν οι σπουδαίοι κλασικοί φωτογράφοι αυτό;
Δημιουργία του Kip Praslowicz https://www.kpraslowicz.com/
Διάβασε και το σχετικό κείμενο που έχει και προτάσεις για εναλλακτικές λύσεις: Pepper Pots, 7 Reasons Why You Should Stop Using Watermark, https://mastinlabs.com/
*Ο Ανδρέας Κατσικούδης είναι εκπαιδευτικός, φωτογράφος, σκηνοθέτης και συγγραφέας. Διδάσκει φωτογραφία, κινηματογράφο και ιστορία της τέχνης στο Cinemarian.
