1 διά 2 – Φωτογραφική διαλεκτική: Λίλα Ζώτου – Γιάννης Σίμος
Αυτός που γνωρίζει να γράφει, γνωρίζει προφανώς και να διαβάζει. Όποιος όμως τραβάει φωτογραφίες δεν γνωρίζει αναγκαστικά να τις ερμηνεύει
Vilem Flusser, Προς μια φιλοσοφία της φωτογραφίας
Στο photologio «μιλάμε για τη φωτογραφία» και ενδιαφερόμαστε για τον τρόπο ανάγνωσης των εικόνων καθώς και για τον παραγωγικό διάλογο.
Με το σκεπτικό αυτό έχουμε εγκαινιάσει τη νέα στήλη «1 διά 2 – Φωτογραφική διαλεκτική».
Σκοπός της στήλης είναι να δούμε μέσα από την ανάγνωση μας φωτογραφίας τις σκέψεις των προσκεκλημένων φωτογράφων, την άποψή τους για τη συγκεκριμένη φωτογραφία, τον τρόπο ανάγνωσής τους, τα συναισθήματα τους και γενικά ό,τι έχουν να πουν για τη συγκεκριμένη φωτογραφία, να διαπιστώσουμε τις τυχόν συγκλίσεις ή αποκλίσεις και να προάγουμε έτσι τον οπτικό εγγραμματισμό.
Μια φορά τον μήνα δύο φωτογράφοι, που συχνά έχουν και την ιδιότητα του δασκάλου φωτογραφίας, θα προχωρούν, παράλληλα και ανεξάρτητα, στην ανάγνωση μιας φωτογραφίας, που θα τους δίνεται.
Για σήμερα, φωτογραφία του Trent Davis Bailey που δόθηκε προς “ανάγνωση” στους Λίλα Ζώτου και Γιάννη Σίμο.
Trent Davis Bailey – Izzie and Cece, Hotchkiss, Colorado, 2013
| Λίλα Ζώτου |
Γιάννης Σίμος |
| Ένα παιδί με γαλάζιο τσιμπιδάκι στα μαλλιά και ξεβαμμένα σκούρα νύχια κλείνει τα μάτια με τα χέρια του. Από πίσω η σκιά που προβάλλεται στον τοίχο σχηματίζει ένα άλλο παιδί, που κρατιέται από ένα σκοινί ανάμεσα σε φυλλωσιές. Μαθαίνοντας τον τόπο, όσα γνωρίζω για την πολιτεία με τα αλπικά βουνά και τα βαθιά φαράγγια, με κάνουν να φαντάζομαι ράντσα και αγροτόσπιτα με φάρμες. Εικόνες μιας αγροτικής Αμερικής διαφορετικής από εκείνης της πολυπολιτισμικής ηπείρου των υπερ- πόλεων. Αναλύοντας το φωτογραφικό στιγμιότυπο με τα παιδιά που παίζουν στο ζεστό απογευματινό φως, μου δημιουργείται η εντύπωση του ανήκειν. Είμαι εγώ ένα από αυτά τα παιδιά τα καλοκαίρια της παιδικής μου ηλικίας. Η σκηνή καταφέρνει να ενεργοποιήσει δικές μου αναμνήσεις. Παρατηρώντας όμως τα στοιχεία που προσδίδουν οικειότητα, διακρίνω πως διακατέχονται από επαναλαμβανόμενα μοτίβα αναπαράστασης με κοινά σημεία αναφοράς: η σκιά, το παιδί που κρύβει το πρόσωπο του, το άλλο που δεν φαίνεται, το τοπίο που δεν μας αποκαλύπτεται, όλα συνωμοτούν σε μια επιμελημένη συγκάλυψη. Η φωτογραφία ανήκει στη σειρα «The North Fork» και είναι το απόσταγμα στιγμών βασισμένων σε ταξίδι του φωτογράφου στην περιοχή, με σκοπό την αναζήτηση δεσμών με τους κατοίκους, αλλά και την αναζωπύρωση σχέσεων με συγγενείς του ίδιου σε μια προσπάθεια επούλωσης κρυφών πληγών. Γνωρίζοντας λοιπόν τα κίνητρα πάνω στα οποία βασίζεται η φωτογραφική σειρά, δεν μπορώ παρά να μην δώσω προσοχή στα σημεία εκείνα, που με καθοδηγούν. Ο Βailey μέσα από μια μόνο φωτογραφία καταφέρνει να μας παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη μέθοδο της δημιουργικής πρακτικής του μέσου. Διαμορφώνει μια συμμετοχική συγκυρία παρακινώντας τη θεατή να ψάξει πίσω από τα νοήματα και αναρωτώμενη για τους συσχετισμούς τους, να οδηγηθεί στην αναζήτηση του γενικότερου έργου που εμπεριέχει την εικόνα και τις συνθήκες που το δημιούργησαν. |
Τα παιδικά χρόνια, όσο κανείς τα βιώνει, καλλιεργούν την ψευδαίσθηση ότι θα διαρκέσουν αιώνια. Η στιγμή που ολοκληρώνονται μοιάζει αόρατη, αδύνατον να ονομάσει κανείς την τελευταία μέρα που ήταν παιδί. Η πρώτη μεγάλη απώλεια δεν έχει ημερομηνία.
Η νεαρή πρωταγωνίστρια της παραπάνω φωτογραφίας μοιάζει σαν να διαισθάνεται την κλεψύδρα της παιδικής εποχής της ζωής της να αδειάζει, σαν να αποστρέφει το βλέμμα της απ’ το χαρούμενο παιχνίδι που εκτυλίσσεται μπροστά της, σαν να την τρομάζει το άχρωμο θέατρο σκιών που προβάλλεται πίσω της. Το ελάχιστο χρώμα που συγκεντρώνεται επάνω της πρόκειται να ξεθωριάσει. Κάτω από το θερμό καλοκαιρινό φως η υφή του ξύλινου τοίχου σβήνεται, αποκαλύπτεται μονάχα στις σκιές. Το σκιώδες αιωρούμενο είδωλο ραγίζει, θρυμματίζεται, ανέγγιχτο σαν την ανάμνηση. Η φωτογραφία μιλώντας πάντα σε χρόνο παρελθόντα δύναται να γίνει προφητική. Μέλλον είναι εκείνος ο μη τόπος όπου οι χαμένες πατρίδες πληθαίνουν. |
Λίλα Ζώτου
Η Λίλα Ζώτου ζει στο Όσλο και είναι φωτογράφος, εισηγήτρια μαθημάτων δημιουργικής φωτογραφίας και επιμελήτρια εκθέσεων φωτογραφίας. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ΜΑ in Fine Arts από το HKU University of the Arts της Ουτρέχτης (NL). Η καλλιτεχνική της δραστηριότητα αφορά στην αφηγηματική φωτογραφία και στη σχέση της μνήμης και του χώρου στη δημιουργία ταυτοτήτων.
Έχει συμμετάσχει σε πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών από την Ακαδημία Καλών Τεχνών της Ποζνάν και το Κέντρο ανθρωπολογικών ερευνών του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Στην Ολλανδία έχει εργαστεί στην καλλιτεχνική έρευνα και παραγωγή εκθέσεων στο Casco Art
Institute και στο Ηet Gebouw. Στις πρόσφατες συνεργασίες της περιλαμβάνονται καλλιτεχνικοί και εκπαιδευτικοί φορείς όπως Henie Onstad Art Center, Teknisk Museum, Bymuseet, Ås Kunstforening, Praksis Oslo, Deichman Romsås, Cyan Galleri, Photometria Festival, Agrinio Photopolis, Cyan Studio, Οslo Foto Club, Ερυθρός Σταυρός του Όσλο, Σχολείο Ενηλίκων του Όσλο, Olso Fotokunstskole και Asfa Photo Courses.
Έχει εκθέσει στην Ελλάδα, Ολλανδία, Αλβανία, Αγγλία, Κίνα, Σικάγο και Νορβηγία, ενώ έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Είναι μέλος της Νορβηγικής Ένωσης Καλλιτεχνών Φωτογραφίας.
Γιάννης Σίμος
Ο Γιάννης Σίμος (1981) ζει στην Αθήνα και φωτογραφίζει από το 2001. Έχει εργαστεί σε projects στην Αθήνα, τα Βαλκάνια, την Ουκρανία, την Τουρκία και την Ινδία. Παράλληλα διδάσκει φωτογραφία στο BlackBox Photography και επιμελείται τις ομαδικές και ατομικές εκθέσεις των μελών της σχολής.
www.simosyiannis.com
Instagram: @yiannissimos
@blackbox_photography_athens
