
Η τέχνη της φωτογραφίας
Γράφει ο Ερμής Κασάπης*, **
Φωτογράφος, Συντάκτης στα “Φωτογραφικά τετράδια”
Σήμερα μιλάμε για τέχνη της Φωτογραφίας χωρίς αστερίσκους. Επίσης, είναι γεγονός ότι πολλοί νέοι φωτογράφοι, εδώ και διεθνώς, είναι ισάξιοι με τους παλιούς και συχνά πολύ καλύτεροι. Ωστόσο, μεταξύ μας, το φωτογραφικό έργο τέχνης παραμένει ακόμα απροσδιόριστη έννοια. Εξακολουθούμε να κατανοούμε τη φωτογραφική τεχνική περισσότερο σαν μια διαδικασία τεχνικής εκπαίδευσης και δεξιότητας στην αποτύπωση του κόσμου, παρά ως διαδικασία αισθητοποίησης.
Μαθαίνουμε να φτιάχνουμε πορτφόλιο με ωραίες εικόνες. Όχι όμως και πώς να δημιουργούμε ένα φωτογραφικό έργο τέχνης. Κατανοούμε (πλέον) την αξία του editing, αλλά δεν το θεωρούμε δουλειά του φωτογράφου. Ομνύουμε στον αυθορμητισμό μιας λήψης και αφήνουμε να μας πείσουν ότι η αισθητική θεωρία, ο σχεδιασμός και η δημιουργική σκέψη δεν αφορούν τους φωτογράφους. Αρκεί η πραγματικότητα, η ματιά και το ύφος. Έτσι, η έννοια του φωτογραφικού έργου τέχνης εμφανίζεται ως οξύμωρο σχήμα.
Στην αγορά παραμένει κυρίαρχη η αντίληψη που αντιμετωπίζει τη Φωτογραφία ως ζωγραφική με μηχανικά μέσα. Το ότι έτσι αυτοαναιρείται η Φωτογραφία ως τέχνη, μάλλον διαφεύγει ή δεν απασχολεί ιδιαίτερα πολλούς. Εν τω μεταξύ, δισεκατομμύρια φωτογραφικών εικόνων κατακλύζουν καθημερινά το οπτικό μας πεδίο. Όλο και περισσότεροι αναρωτιούνται αν αυτό το πλήθος “προσωπικής ματιάς” είναι τελικά η τέχνη της Φωτογραφίας. Αν δεν είναι, τότε τι είναι και πώς αναγνωρίζουμε το φωτογραφικό έργο τέχνης;
*“Ο λόγος που επιλέγω την εικόνα αυτή (σημ. photo cover) συνδέεται άμεσα με το γεγονός ότι είναι η εισαγωγική εικόνα ενός μνημειώδους φωτογραφικού έργου τέχνης, του οποίου το editing έγινε αποκλειστικά από τον Walker Evans. Το βιβλίο αυτό θεωρήθηκε ως ευαγγέλιο της Φωτογραφίας-ντοκουμέντο. Προσωπικά εκτιμώ ότι αποτελεί την επιτομή αυτού που αποκαλώ αισθητοποίηση μέσω της φωτογραφικής τεχνικής: Καθιστά αισθητή την αφηρημένη οντότητα της φυσιογνωμίας ενός έθνους και, στο δεύτερο μέρος του, αυτό που κατά τον Evans συνιστά τον “αυθεντικό τρόπο έκφρασης της Αμερικής “από τα βουνά του Κεντάκι και τις μπαλάντες των γελαδάρηδων μέχρι και τη σύγχρονη μουσική του swing”. -Ερμής Κασάπης
**Το κείμενο αυτό αποτέλεσε μέρος του αφιερώματος του photologio για την Παγκόσμια Ημέρα της Φωτογραφίας (19.8.2021)
https://www.photologio.gr/photo%ce%b8%ce%ad%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82/world-photo-day-2021/.