«Ανεύθυνη» φωτογραφία
Γράφει ο Άλεξ Παπαϊωάννου*
Φωτογράφος, Ανθρωπολόγος, Καθηγητής Φωτογραφίας (Πανεπιστήμιο Ουψάλας, Στοκχόλμης)
Συχνά προσπαθώ να ξεκαθαρίσω, να δω φωτογραφίες και ίσως να διαβάσω κάτι σύντομο από τους δημιουργούς τους σε διάφορους ιστότοπους. Προσπαθώ να τοποθετηθώ κι εγώ μέσα στη σφαίρα ενός εικονικού περιπάτου και να καταλάβω πώς λειτουργεί όλο αυτό. Είναι το τώρα, το χθες, το αύριο;
Πολλές οι σκέψεις και ακόμα πιο πολλές οι εικόνες που ξετυλίγονται μπροστά μου. Σταματώ σε κάτι που φαίνεται ενδιαφέρον, όμορφο ή άσχημο. Οι φωτογραφίες έχουν τραβηχτεί οπουδήποτε μπορεί να φανταστεί κανείς και δημοσιεύονται την ίδια στιγμή σε διάφορα forum, instagram κλπ. Είναι μια απίστευτη γρήγορη ροή και μάζα εικόνων. Κατά τη γνώμη μου το μεγαλύτερο μέρος περιέχει «ανεύθυνη» φωτογραφία.
Η γνώμη μου όμως είναι βασισμένη σε αξιώματα και κανόνες που ίσχυαν 30-40 χρόνια πριν. Οπότε ανακαλώ τον όρο «ανεύθυνη» φωτογραφία και σκέπτομαι ότι ίσως είναι η αναγκαιότητα της φωτογραφίας τόσο δυνατή σήμερα ώστε να δείξει ότι υπάρχουμε. Τα κίνητρα, η ψυχολογία και οι συμπεριφορές έχουν αλλάξει και μαζί τους και οι εικόνες.
Πολλές από αυτές τις φωτογραφίες λαμβάνονται με ανώνυμο τρόπο. Ο φωτογράφος, ένας ξένος στο άγνωστο τοπίο του μοτίβου, μιλά διαφορετική γλώσσα, οπότε το ίδιο ανώνυμα οι φωτογραφίες ξεχνιούνται γρήγορα στον χρόνο.
Γι’ αυτό τον λόγο η πληθώρα των εικόνων σήμερα δεν έχει δύναμη ζωής και φωτογραφική βιωσιμότητα.
*Το κείμενο αυτό αποτέλεσε μέρος του αφιερώματος του photologio για την Παγκόσμια Ημέρα της Φωτογραφίας (19.8.2021)
https://www.photologio.gr/photo%ce%b8%ce%ad%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82/world-photo-day-2021/.
