Έκθεση Φωτογραφίας Βούλας Παπαϊωάννου | ΗΔΥΦΩΣ | ΜΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ 2018
Η μεταπολεμική φωτογραφική απεικόνιση της Ελλάδας, 1950 – 1960
ΗΔΥΦΩΣ | ΜΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ 2018: Φιλοξενούμε την έκθεση της μεγάλης Έλληνίδας φωτογράφου, που παρουσιάζεται στη Δημοτική Πινακοθήκη (Μαιζώνος 110, Πάτρα).
Η έκθεση έχει τίτλο: “Η μεταπολεμική φωτογραφική απεικόνιση της Ελλάδας, 1950 – 1960”
Χώρος: Δημοτική Πινακοθήκη (Μαιζώνος 110, Πάτρα)
Διάρκεια έκθεσης: 4 Μαΐου – 2 Ιουνίου 2018
Εγκαίνια: Παρασκευή 4 Μαΐου, στις 20:00
Ώρες Λειτουργίας: Τρίτη-Σάββατο: 10:00-13:00, Τρίτη & Παρασκευή 18.00-21.00 Κυριακή κλειστά
Facebook: https://www.facebook.com/events/1819513715011984/
Η μεταπολεμική φωτογραφική απεικόνιση της Ελλάδας, 1950 – 1960
Στη δεκαετία του 1950, μέσα στο πνεύμα αισιοδοξίας που επικρατoύσε σε όλο τον κόσμο μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Βούλα Παπαϊωάννου έστρεψε τη μηχανή της και πάλι προς το ελληνικό τοπίο, ειδικότερα μάλιστα προς τα νησιά, που είχαν ήδη καθιερωθεί ως ο ιδανικός τόπος διακοπών. Καταξιωμένη πλέον και ως ένα από τα σημαντικά μέλη της ΕΦΕ (Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία), συμμετέχει σε εκθέσεις, συνεργάζεται με τον ΕΟΤ (Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού), καθώς και με εκδοτικούς οίκους. Με δική της πρωτοβουλία απευθύνθηκε στο Γεωγραφικό Ινστιτούτο της Novara στην Ιταλία και εξέδωσε τα λευκώματα Hellas.
Το έργο της όμως διαδόθηκε κυρίως με τις εκδόσεις La Grèce à Ciel Ouvert (1953) και Iles Grecques (1956), του γνωστού οίκου της Λωζάνης Claire Fontaine/Guilde de Livre, που κυκλοφόρησαν μαζί με λευκώματα υπογεγραμμένα από τους φωτογράφους Henri Cartier Bresson, Izis, Paul Strand, Robert Doisneau. Τα σημαντικά αυτά βιβλία, ανέδειξαν την πρόθεση της Παπαϊωάννου να προσεγγίσει το ελληνικό τοπίο και ιδιαίτερα τον αιγαιοπελαγίτικο χώρο ως προς την ιστορική και πνευματική του διάσταση, μέσα από την προσωπική της ευαισθησία, με διακριτικές εικονογραφικές και φορμαλιστικές καινοτομίες, αλλά και με διεισδυτική ματιά προς τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.
Βούλα Παπαΐωάννου (1898-1990)
Η Βούλα Παπαϊωάννου μυήθηκε στην τέχνη της φωτογραφίας στα μισά της δεκαετίας του ’30 ασκούμενη κατ’ αρχήν με επιτυχία σε λήψεις τοπίου, μνημείων και αρχαιολογικών εκθεμάτων.
Στροφή στην πορεία του έργου της αποτέλεσε η κήρυξη του πολέμου του ’40 και ιδιαίτερα τα δεινά του άμαχου πληθυσμού της Αθήνας που ενεργοποίησαν την κοινωνική συνείδηση της φωτογράφου. Με τη διαπίστωση ότι ο φακός της έχει τη δύναμη να προκαλέσει συνειδήσεις έγινε μάρτυρας στον αποχαιρετισμό των στρατευμένων, στις ετοιμασίες της πόλης για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και στη φροντίδα των πρώτων τραυματιών. Όταν η πείνα έπληξε την πρωτεύουσα κατήγγειλε τη φρίκη του πολέμου με τις συγκλονιστικές μορφές των αποσκελετωμένων παιδιών.
Μετά την Απελευθέρωση ως υπεύθυνη του φωτογραφικού τμήματος της UNRRA (United Nations Relief and Rehabilitation Administration) περιηγήθηκε τη ρημαγμένη ελληνική ύπαιθρο και κατέγραψε τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων της. Ξεφεύγοντας συχνά από τις εντολές της υπηρεσίας της απαθανάτισε προσωπικές ιστορίες και φυσιογνωμίες απλών ανθρώπων που παραπέμπουν μάλλον στην αξιοπρέπεια παρά στην εξαθλίωση.
Στη δεκαετία του ’50 φωτογραφίζει το ελληνικό τοπίο, τα μνημεία και τους ανθρώπους της υπαίθρου. Το έργο της εκφράζει την αισιοδοξία που επικρατούσε μετά τον πόλεμο για το μέλλον της ανθρωπότητας και ιδιαίτερα την τάση στην επάνοδο των παραδοσιακών αξιών. Την περίοδο αυτή συνεργάζεται συστηματικά με τον Ε.Ο.Τ. (Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού), συμμετέχει στη δημιουργία της Ε.Φ.Ε. (Ελληνικής Φωτογραφικής Εταιρείας) το 1952 και λαμβάνει μέρος σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η Βούλα Παπαϊωάννου εντάσσεται στο ρεύμα της «ανθρωπιστικής φωτογραφίας» που αναπτύχθηκε ως αντίδοτο της κατάλυσης των ανθρωπίνων αξιών εξαιτίας του πολέμου. Το έργο παραχώρησε στο Μουσείο Μπενάκη το 1976.
The post war photographic illustration of Greece, 1950 – 1960
During the 1950s, following the optimism which prevailed in the aftermath of the war, Voula Papaioannou turned to landscape photography again and especially the Aegean islands which had become ideal holiday destinations. She also participated in EFE (Greek Photographic Society), took part in exhibitions, cooperated with EOT (Greek Tourist Organization) and various publishing houses. On her own initiative, she approached the Geographical Institution in Novara, Italy in order to print the album entitled Hellas. Furthermore, her work became well known abroad through the books La Grèce à Ciel Ouvert (1953) and Iles Grecques (1956) of the famous publishing house in Lausanne ClaireFontaine/Guilde du Livre which also printed the albums of famous photographers, such as Henri Cartier Bresson, Izis, Paul Strand and Robert Doisneau. These two important books showed Papaioannou’s intention to approach the historical and spiritual dimension of the Greek countryside and particularly of the Aegean Sea, revealing at the same time her sensitivity through subtle pictorial and formalistic innovations as well as through a penetrating glance at its special character.
VOULA PAPAIOANNOU
Voula Papaioannou began working as a photographer during the 1930s, concentrating at first on studies of landscapes, monuments and archaeological exhibits. The outbreak of war in 1940 marked a turning point in her career, as she was especially effected by the suffering of the non-military population of Athens. Knowing that her camera had the power to arouse consciousness, she documented the troops’ departure for the front, the preparations for the war effort, and the care offered to the first casualties of the conflict. When the capital was gripped by starvation, she revealed the horrors of war in her moving photographs of emaciated children.
After the liberation, as a member of the photographic unit of UNRRA (United Nations Relief and Rehabilitation Administration), she toured the ravaged Greek countryside recording the difficult living conditions faced by its inhabitants. She often went beyond the bounds of her responsibilities, immortalising the faces and personal stories of everyday people in photographs which stress dignity rather than suffering.
During the 1950s Papaioannou’s work expressed the optimism which prevailed in the aftermath of the war, both in respect of the future of mankind and the restoration of traditional values. Nevertheless, her photographs of the historic Greek landscape are not in the least romantic, but reveal it instead as harsh, waterless, drenched in light, and inhabited by proud and independent people, despite their poverty.
Voula Papaioannou’s work represents the trend towards “humane photography” that arose as a result of the abuse of human rights during the war. Her camera captured her compatriots’ struggle for survival with respect, clarity and a degree of personal involvement that transcends national boundaries and reinforces confidence in the strength of the common man and the intrinsic value of human life.
