Αγαπητό μου ημερολόγιο, άφησα την καρδιά μου στην Ιορδανία
Αγαπητό μου ημερολόγιο, άφησα την καρδιά μου στην Ιορδανία
Kείμενο: Σοφία Γκούμα
Φωτογραφίες από τα portfolios των συμμετεχόντων στα δυο φωτογραφικά, βιωματικά 8ήμερα εργαστήρια με τίτλο «Βάφτισμα» της πολυβραβευμένης φωτορεπόρτερ και 4D Photo -Dream Coach Μάρως Κουρή στην Ιορδανία. Το πρώτο εργαστήριο έγινε στις 4-11 Μαρτίου 2022 και το δεύτερο στις 20-27 Μαρτίου 2022.
______________________________________________________________________
Το Μάρτιο πραγματοποίησα το πρώτο μου ταξίδι στη Μέση Ανατολή, στην φιλόξενη Ιορδανία. Αφορμή στάθηκε το φωτογραφικό και βιωματικό σεμινάριο της Μάρως Κουρή, «Βαπτίζω». Σε οχτώ μέρες διασχίσαμε τη χώρα φωτογραφίζοντας.
Τα βράδια, συναντιόμαστε η ομάδα του εργαστηρίου και μοιραζόμαστε το πως είμαστε ξετυλίγοντάς το στις φωτογραφίες μας, που προβάλλαμε μέσω προτζέκτορα, καθρεφτίζοντας κομμάτια μας!
Σοφία Γκούμα
Νεκρά Θάλασσα
Στο χαμηλότερο σημείο επιφάνειας της ηπειρωτικής Γης, βρίσκεται αυτό το φυσικό θαύμα, η βαθύτερη υπεραλμυρή λίμνη στον κόσμο: η Νεκρά Θάλασσα. Η Νεκρά θάλασσα όπως την αναφέρει και ο Παυσανίας, έχει την υψηλότατη περιεκτικότητα αλατιού με αποτέλεσμα την παντελή έλλειψη ζωής.
Φτάνοντας, κατεβαίνουμε αμέσως στην παραλία. Ο αέρας μυρίζει λιβάνι, μπαχαρικά και φωτιά από τους ντόπιους εκδρομείς. Βλέποντας το τοπίο γύρω, καθηλώνομαι. Στη στεριά ένα κοπάδι καμήλων βόσκει ανάμεσα στους θάμνους. Γυναίκες και άνδρες, τουρίστες κυρίως, καλύπτονται με λάσπη. Μαζί τους και εμείς. Αργότερα, επιπλέουμε στο πολύ αλατισμένο νερό κι η επιδερμίδα μας απαλύνεται. Προσπαθούμε μάταια να κολυμπήσουμε … Είναι μια ώρα που ακούγεται το τίποτα. Ούτε θροΐσματα φύλλων, άλλωστε τα δέντρα εδώ είναι ανύπαρκτα εκτός από ελάχιστους φοίνικες στο βάθος. Στον ορίζοντα αχνοφαίνεται το γειτονικό Ισραήλ. Αρνούμαστε να σπάσουμε την σιωπή του τοπίου, αυτήν την «νέκρα». Η ησυχία μέσα μας είναι σημαντική στη φωτογραφική διεργασία. Φτιάχνουμε κύκλο στην ακτή, εκεί που χύνεται παραπόταμος του Ιορδάνη, καθόμαστε στη στάση του λωτού κι η Μάρω μας οδηγεί σε μια χαλάρωση με υπόκρουση το γάργαρο, τρεχούμενο νερό και την αναπνοή μας. Ερχόμαστε σε αυτήν την απαραίτητη ισορροπία της/του φωτογράφου με το μέσα μας. Μετά από μια τέτοια χαλάρωση, ευκολότερα συνδεόμαστε με όποιο πλάνο, όποια στιγμή ή πορτρέτο αποτυπώνοντας το μέσα μας και στην πιο χαώδη σκηνή.
Η επιλογή του ήσυχου σημείου της Νεκράς θάλασσας, με βοηθά να βιώσω αυτήν την επαφή με τον εαυτό μου. Κι η ισορροπία εκφράζεται αρμονικά απ’ την ομάδα του εργαστηρίου. Η Νεκρά Θάλασσα μας αναζωογονεί. Τελικά, σα να «κρύβει» πολλή ζωή μέσα της. Ο συνδυασμός του νεκρού τοπίου και της ζωής μέσα του, φυσικά αποτυπώνεται από τις κάμερες μας.
Στις ακτές, τις Παρασκευές που είναι η ιερή αργία για τους μουσουλμάνους, οικογένειες και παρέες καταφθάνουν από τις πόλεις και τα χωριά, στρώνουν τραπεζομάντηλα γεμάτα λιχουδιές, χούμους και πίτες, τσάι, αραβικό καφέ και σίσα δηλαδή ναργιλέ – με γεύση μήλο. Παιδιά πετάνε χαρταετό με τους γονείς τους, άνδρες χορεύουν κυκλικούς χορούς σαν ποντιακούς, γέροι παίζουν κάτι σαν τάβλι. Φόντο τα μοναδικά γαλαζοπράσινα νερά που «αγκαλιάζονται» με τις κατάλευκες, αλατισμένες ακτές δημιουργώντας πανέμορφες φωτογραφίες!
Μαίρη Οικονομίδου
Στη Βηθανία και στα βεδουίνικα χωριά της Πέτρας
Αναχωρούμε προς την Πέτρα μέσω Βηθανίας. Σταματάμε στον Ιορδάνη ποταμό, εκεί όπου όπως λέγεται, βαπτίστηκε ο Ιησούς. Στην ισραηλινή παράδοση, ο Ιορδάνης αναφέρεται ως το τελευταίο πέρασμα από την σκλαβιά στην Αίγυπτο, προς την Γη της Επαγγελίας. Ο ποταμός αποτελεί και φυσικό σύνορο με το Ισραήλ, που είναι μόλις μερικά μέτρα απέναντι από την ιορδανική όχθη του ποταμού, όπου στεκόμαστε.
Πάνοπλοι στρατιώτες και στις δύο όχθες κι ανάμεσά τους, εμείς σε τσούρμα οι ταξιδιώτες από όλα τα μέρη του κόσμου που βρεχόμαστε με το Άγιο νερό του ποταμού. Κάποιοι βουτάνε στο λασπωμένο νερό και αυτοβαπτίζονται. Μια Αμερικανίδα λαμβάνει τις ευχές ενός ορθόδοξου παπά βουτώντας στα άγια ύδατα. Το σκηνικό με τους στρατιώτες από τη μία και η βάπτιση από την άλλη, μας φαίνεται τόσο σουρεαλιστικό και φυσικά το απαθανατίζουμε φωτογραφικά. Σε μια καθοδηγούμενη χαλάρωση της Μάρως καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε ποιες πεποιθήσεις μας εμποδίζουν από τη χαρά της επίτευξης των ονείρων μας. Η Μάρω μας παροτρύνει να τις αποδεχτούμε, να τις συγχωρέσουμε και να τις απελευθερώσουμε από μέσα μας. Μετά, σημειώνουμε στο τετράδιο μας τις καλές ποιότητες που επιλέγουμε να έχουμε. Βαφτιζόμαστε συμβολικά με αυτές και βρεχόμαστε με λίγο νερό του Ιορδάνη. Γινόμαστε αυτό που επιλέγουμε.
Μια συμμετέχουσα μοιράστηκε μαζί μου ότι απελευθερώθηκε από την συνήθεια της τσιγκουνιάς και «βαφτίστηκε» με την ποιότητα της γενναιοδωρίας. Μια άλλη μου είπε ότι αποφάσισε να «πετάξει» τα ψέματα που έλεγε στον εαυτό της για να βολεύεται σε κάθε περίσταση και «βαφτίστηκε» με το να παίρνει θέση ακόμη και σε άβολες στιγμές. Τι απελευθέρωση. Πόσο πιο ανάλαφροι ερχόμαστε τώρα στη φωτογραφική δράση.
Βασιλεία Κεφαλά
Στην διαδρομή προς την Πέτρα φωτογραφίζουμε στις βουνοπλαγιές τις ελεύθερες καμήλες που βόσκουν σαν τα δικά μας αγριοκάτσικα. Σταματάμε στο σπιτικό μιας οικογένειας Βεδουίνων κτηνοτρόφων. Σκηνές και ζώα σε παράγκες. Γνωρίζουμε τρείς γυναίκες και ένα έφηβο αγόρι. Χωρίς να μιλάνε γρι αγγλικά, πιάνουμε μια κουβέντα με τα χαμόγελά μας και τις χειρονομίες μας σε μια άψογη επικοινωνία. Οι γυναίκες περήφανα μας «ξεναγούνε» στα κοπάδια τους και ύστερα στο σπιτικό τους, φτιάχνουν τσάι και μας κερνάνε. Όσο λείπουν οι άνδρες του μικρού αυτού καταυλισμού, οι γυναίκες ποζάρουν ελεύθερες μπροστά στους φακούς μας. Όταν εμφανίζεται ο πατέρας με το αγροτικό του, μας απαγορεύει τη φωτογράφιση και μας διώχνει … Χρειάζεται να σεβόμαστε τις επιθυμίες των φωτογραφιζομένων, μας λέει η Μάρω.
Μπαίνοντας στα πρώτα χωριά της Πέτρας, χωνόμαστε ανάμεσα στον κόσμο, στους νεαρούς άντρες που χορεύουν στον δρόμο με δυνατή μουσική στα ηχεία γιορτάζοντας. Σήμερα έχουνε εκλογές. Κατεβαίνουμε από το λεωφορείο χορεύοντας και φυσικά φωτογραφίζοντας. Τα αγόρια μας καλούνε στο πάρτι κι εμείς παραδινόμαστε σε έναν ξέφρενο χορό καθως ο ήλιος δύει πίσω από τις παρυφές των άγριων βουνών.
Μαίρη Οικονομίδου
Η μεγαλόπρεπη Πέτρα
Το πρωί επισκεπτόμαστε τον αρχαιολογικό χώρο της Πέτρας, την πόλη που σμίλευσαν οι Ναβαταίοι μέσα στους πελώριους, πανύψηλους βράχους. Όλα τα πανέμορφης αισθητικής κτίσματα είναι λαξευμένα στα ψαμμιτικά πετρώματα των βράχων με ροζ και κίτρινες αποχρώσεις.
Τα πιο καλοδιατηρημένα κτίρια είναι το γνωστό Θησαυροφυλάκιο Χαζνέ Φαραούν με πρόσοψη 40 μέτρων, o εμπορικός δρόμος και το θρυλικό Μοναστήρι, παρόμοιας αρχιτεκτονικής με το Θησαυροφυλάκιο αλλά πολύ μεγαλύτερο, η αίθουσα του οποίου χρησιμοποιήθηκε και ως χριστιανικό παρεκκλήσι.
Ο θρύλος λέει ότι εδώ κατοικούσαν τζίνια. Όποτε φυσούσε αέρας ακουγόταν ένας παράξενος ήχος ενώ αλλάζανε οι αποχρώσεις στα βράχια. Σε ολόκληρη την αρχαία πολιτεία οι νεαροί μικροπωλητές έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο! Οδηγούν τους επισκέπτες μέσα από κρυφά μονοπάτια πάνω στους βράχους. Καβαλάρηδες με σαρίκια και βεδουίνικα χονδρά παλτό, νοικιάζουν γαϊδουράκια, καμήλες και άλογα στους επισκέπτες. Κάθε μέρα, από τα ξημερώματα μέχρι τη δύση του ηλίου εργάζονται ως ξεναγοί στον τόπο τους. Τι όμορφο, σκέφτομαι!
«Διατηρούμε την ενέργεια μας πίνοντας το γάλα της καμήλας», μας λέει ο συνομήλικός μας Μοχάμεντ. Με τις ξαδέρφες μου, την Ηλέην και την Τζένη, τον ακολουθούμε στη σπηλιά του, εκεί όπου η μητέρα του μας ψήνει στη φωτιά ντόπιους μεζέδες σαν κεμπάπ κι ένα από τα ωραιότερα αρωματικά τσάγια που έχουμε πιει. Καθόμαστε γύρω από τη φωτιά όπου σιγοβράζει το βότανο και μιλάμε θεάζοντας το απίστευτα άγριας ομορφιάς τοπίο των θεόρατων βράχων που εμφανίζοντας από το άνοιγμα της σπηλιάς. Αγοράζουμε ένα από τα ασημένια βραχιόλια που πουλά ο Μοχάμεντ για να το κάνουμε δώρο στη γιαγιά μας.
Βασίλης Τασίου
Κατεβαίνοντας από το Μοναστήρι, φθάνουμε στο ωραίο καφέ μιας παραδοσιακής βεδουίνικης σκηνής όπου συναντάμε τη γιαγιά μας – άλλη ταξιδιάρα της οικογένειας. Μοιράζεται εμπειρίες της με μια παρέα Ισπανών νεαρών που κάνουν τον γύρο του κόσμου. Της δωρίζουμε το βραχιόλι σε μια αυτοσχεδιάζομενη τελετή τραγουδώντας το «σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία». Οι βεδουίνοι φίλοι μας σιγοντάρουν σφυρίζοντας μπροστά στο Θησαυροφυλάκιο.
Το σκαλιστό, ατέλειωτο μονοπάτι με τα αμέτρητα λαξευμένα σκαλιά, που οδηγεί στο Μοναστήρι, είναι γεμάτο από πάγκους μικροπωλητών. Μαντήλια, κοσμήματα, αντικείμενα και χαλιά «διακοσμούνε» δεξιά και αριστερά την πορεία μας. Οι βεδουίνοι μικροέμποροι κερνούν τους περαστικούς αχνιστό τσάι. Μουλάρια και γαϊδουράκια φορτωμένα με τουρίστες. Η αίσθηση που μας χαρίζει το «τα καταφέρνω» φτάνοντας επιτέλους στο γιγαντιαίο Μοναστήρι, είναι ασύγκριτη.
Μάρθα Σιάρκου
Η πορφυρή έρημος Γουάντι Ραμ
Εξερευνούμε την απέραντη βραχώδη έρημο πάνω σε καρότσα αγροτικού 4Χ4. H έρημος κατοικείται από βεδουίνους που είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνοι για την εξέλιξη του Wadi Rum σε τουριστικό προορισμό. «Για τη συμβολή της στην τοπική οικονομία και για την περιβαλλοντική της αξία, η ιορδανική κυβέρνηση ανακήρυξε το 1998 την έρημο προστατευόμενη περιοχή», μας λέει με καμάρι ο βεδουίνος ξεναγός μας.
Το τοπίο «συνοδεύουν» φυσικά οι καμήλες ενώ συμπρωταγωνιστεί, για άλλη μια φορά η ησυχία, την οποία αρνούμαστε να «σπάσουμε». Αφήνοντας ελεύθερη τη φαντασία μας, παρατηρούμε ότι αρκετοί βράχοι «μοιάζουν» με πρόσωπα, κι άλλοι με ζώα. Πόσο πιο κινηματογραφικό σκηνικό μπορώ να βιώσω! Εδώ, γυρίστηκαν σκηνές από το Star Wars και ο Λόρενς της Αραβίας. Προτού ξημερώσει, είμαστε καμηλιέρισσες και παρέα με δύο έμπειρους βεδουίνους διασχίζουμε μέρος της ερήμου για να δούμε την ανατολή. Ανάβουμε φωτιά σε μια τελετή τσαγιού καλημερίζοντας τον ήλιο που ξεπροβάλλει ανάμεσα στους βράχους. Γαλήνη.
Νυχτώνει και πάμε, φυσικά, για αστροπαρατήρηση και φωτογράφιση του έναστρου, πεντακάθαρου ουρανού. Τα φώτα στην περιοχή είναι ελάχιστα και χαμηλής έντασης. Ξαπλώνουμε στη γη και αναπνέουμε τον νυχτερινό ουρανό με τα «κοσμήματά» του.
Βασίλης Τασίου
Στην γόησσα πρωτεύουσα, το Αμμάν
Η χτισμένη σε επίπεδα πάνω σε λόφους, πρωτεύουσα Αμμάν, βρίσκεται στα βόρεια της χώρας. Είναι η πρώτη φορά στο ταξίδι που βλέπουμε αστικό τοπίο. Ανάμεσα στην έρημο και την εύφορη κοιλάδα της Ιορδανίας, στο Αμμάν συναντάμε την μίξη του παλιού με το σύγχρονο. Τα πανομοιότυπα, εγκαταλελειμμένα κτίρια σε αντίστιξη με την έντονη ζωή της πόλης μας εμπνέουν για φωτογραφία στους δρόμους του.
Έτσι, η ομάδα ξανοιγόμαστε στο κέντρο της πόλης, στα παζάρια, «τον παράδεισο του φωτογράφου», όπως τα αποκαλεί, η Μάρω και … φωτογραφίζουμε. Βασικό μάθημα της ημέρας: ξεχνάμε το zoom και πλησιάζουμε το θέμα μας, τους ανθρώπους.
Στην υπαίθρια αγορά Souq Alsuka ή «η αγορά της ζάχαρης», φωτογραφίζουμε την ομορφιά των προσώπων μπροστά από την ντόπια, ανατολίτικη μαναβική, τα μπαχάρια και τα αρώματα, τα … χρωματιστά κοτοπουλάκια και γάτες –ένα λυπηρό θέαμα όταν ρωτώντας, μαθαίνουμε ότι με αυτόν τον τρόπο πουλάνε ευκολότερα τα ζωντανά.
Αθηνά Πέρκα
Εξασκούμε στο έπακρο την μείωση της απόστασης, συνδεόμαστε με τον πληθυσμό και χανόμαστε στον λαβύρινθο των παζαριών, απολαμβάνοντας με εμπιστοσύνη αυτό που λέει η Μάρω «άφεμα» στη φωτογράφιση με εγρήγορση φυσικά.
Γνωρίζουμε ντόπιους φοιτητές κάνοντας νέους φίλους που μας τριγυρίζουν καθόλη τη διάρκεια της διαμονής μας στην πόλη. Το σημαντικότερο που κρατάμε από όσα ειπώθηκαν μεταξύ μας, με αφορμή την «έχθρα» Ιορδανίας- Ισραήλ, είναι ότι ανεξάρτητα από ό,τι συμβαίνει ανάμεσα στις κυβερνήσεις, οι λαοί είναι μονιασμένοι.
Γιορτάζουμε το κλείσιμο του εργαστηρίου μας σε τοπικό μαγαζί με ζωντανή, λαϊκή αραβική μουσική ενός ούτι, φαγητό, σίσα, κέφι και χορό, πολύ χορό! Οι Άραβες μας δείχνουν το δρόμο προς τη διασκέδαση και εμείς τους ακολουθούμε. Γυναίκες και άντρες όλων των ηλικιών χορεύουμε σε μια μεγάλη παρέα. Νιώθω ευτυχισμένη και πριν καν φύγω ανυπομονώ να ξανανταμώσω τη χώρα αυτήν και τους ανθρώπους της.
Το σημαντικότερο που κρατάω από το εργαστήρι είναι η αξία του Εδώ και Τώρα. «Η ζωή είναι πιο σημαντική από τα τεχνικά», μας λέει η Μάρω μπροστά από ένα φωτογραφικό πλάνο της αγοράς. Αυτήν τη φράση ρουφώ και κρατώ σα φυλαχτό, όπως και το ανεξίτηλο αυτό ταξίδι.
Σουκράν* Ιορδανία!
*Σουκράν σημαίνει ευχαριστώ στα αραβικά
Αγαπητό μου ημερολόγιο, άφησα την καρδιά μου στην Ιορδανία
