Ο Νίκος Ι. Καλλιανιώτης για την Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας τέθηκε στον κ. Νίκο Ι. Καλλιανιώτη θέμα προς σχολιασμό:
Φωτογραφίζοντας τα πράγματα «εκεί έξω» ψάχνοντας τη σωστή εικόνα τους αναζητάμε να διερευνήσουμε τις εικόνες που έχουμε στη μνήμη μας ακόμα και τις εμμονές μας ώστε έτσι τελικά τις αντιμετωπίσουμε;
Οι μόνες «σωστές» εικόνες προέρχονται από εμμονές. Εμμονές μνήμης, συναισθημάτων, αλλά και εμπειριών. Το «εκεί έξω» όπως και το μέσα μας είναι ένα πολύπλευρο και πολύπλοκο κάδρο, όπως και ο κόσμος, ο κοινωνικός αλλά και ο εσωτερικός. Αυτή η συνθήκη μας ελκύει να διερευνήσουμε εσωτερικές και εξωτερικές καταστάσεις με μια πιο προσωπική ματιά. Ανοίγοντας την πόρτα του σπιτιού οδεύοντας προς φωτογραφική δράση, κουβαλάμε μαζί μας συναισθήματα, προβληματισμούς, σκέψεις και αγωνίες.
Όλες αυτές οι καταστάσεις ενεργούν ως η κινητήρια δύναμη για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε δυο αντίθετες αλλά αλληλέγγυες σκηνές, αυτές του εξωτερικού και του εσωτερικού κόσμου όπου ο ένας αλληλεπιδρά στον άλλον. Το μεγαλύτερο λάθος κατά την γνώμη μου είναι να γνωρίζεις τι ακριβώς θέλεις να φωτογραφίσεις. Σίγουρα ο κάθε ένας από εμάς έχει κάποια ιδέα και σκοπό ως κατά πως θέλει τα πράγματα να εξελιχθούν φωτογραφικά. Αυτό όμως το «ξέρω τι θέλω» μπορεί να γίνει μια αρνητική εμμονή την οποία μπορείς να πεις και εγωιστική. Ο λόγος για αυτήν την προσέγγιση είναι διότι ο τόπος και το οποιοδήποτε θέμα είναι υπεράνω του δημιουργού, όπως φυσικά και τα αισθήματα. Δεν υπάρχει λογική διότι δεν χωράει πουθενά στη φωτογραφική αλλά και στην προσωπική έκφραση. Πρέπει πραγματικά να αφεθείς σε αυτό που έχεις μπροστά σου και να το αφήσεις να σου μιλήσει, γιατί τότε μόνο θα μπορέσεις να δημιουργήσεις έναν ουσιαστικό διάλογο. Είναι επίσης και θέμα ταπεινότητας. Για να είμαστε ειλικρινής εμείς οι φωτογράφοι έχουμε και μια αλαζονεία μέσα μας και αρκετές φορές έχουμε μια εγωιστική στάση ως προς το αντικείμενο, αλλά και στο editing, μη αποδεχόμενοι άλλες γνώμες και σκέψεις αλλά και την ιδιοσυγκρασία και χημεία του ίδιου του θέματος. Το αποτέλεσμα; Λάθη, αλλά από λάθος επιλογές μαθαίνεις και αλλάζεις την προσέγγιση σου. Το σημαντικό είναι να μπορείς να κατανοήσεις τη λάθος προσέγγιση, να αναγνωρίσεις το συγκεκριμένο στάδιο στο οποίο κάτι πήγε στραβά, και να δεις τα πράγματα λίγο πιο διαφορετικά. Τα φωτογραφικά και προσωπικά λάθη επαναλαμβάνονται αλλά πάντα διορθώνονται μέχρι να φτάσεις σε ένα τελικό στάδιο κατανόησης, η οποία είναι αποτέλεσμα κάποιων απωλειών στο εξωτερικό «εκεί έξω» αλλά και στο εσωτερικό. Ο λόγος για όλα αυτά είναι επειδή η φωτογραφική και προσωπική ζωή είναι αλληλένδετες οντότητες που η μια επηρεάζει την άλλη και ταυτόχρονα δημιουργεί ένα κίνητρο για μια πιο βαθιά περιήγηση στο «εκεί έξω». Στην ουσία όλα αυτά γίνονται καθρέπτης και ευκαιρία να κοιτάξεις τον εαυτό σου λίγο πιο βαθιά, και ρεαλιστικά.
Νίκος Ι. Καλλιανιώτης
Ήμουν και είμαι υποστηρικτής της βιωματικής φωτογραφίας με την έννοια μιας σύνδεσης που στην ουσία είναι άσχετη με την φωτογραφική πράξη. Βλέπω τον φακό ως αφορμή αλλά και δικαιολογία για όχι για τα «έξω μου» αλλά για τα «μέσα μου». Για όλους τους παραπάνω λόγους σπάνια φωτογραφίζω σε μέρη στα οποία δεν υπάρχει κάποια σύνδεση με το τόπο. Μπορεί αυτή η σύνδεση να έχει να κάνει με ρίζες και μνήμες, με κοινωνικές ανησυχίες , και φυσικά συναισθήματα. Δεν με ελκύει καθόλου το φωτογραφικό «εξωτικό» που θα προκύψει σε όμορφες εικόνες … πρέπει το «εκεί έξω» να με ταρακουνήσει για γνωστούς και αγνώστους λόγους και να μου δείξει τον δρόμο μου, γιατί το “ξέρω τι θέλω” με τρομάζει. Ταυτόχρονα με τρομάζει και το γεγονός όταν η ψυχή είναι γαλήνια δεν μπορώ να κάνω εικόνα ούτε για να σώσω την ζωή μου. Το κάδρο σε αυτή την περίπτωση προσωπικής γαλήνης είναι η ίδια η ζωή, δεν χρειάζεσαι το πλάνο του “εκεί έξω” πια, το βάζεις στην άκρη γιατί έχεις βρει το μέσα σου δίπλα σε ένα άλλο κάδρο, μη φωτογραφικό, που έχει μέσα τα πάντα. Και για αυτό το λόγο, και για ενάμιση χρόνο, από την Αθήνα μέχρι την Θεσσαλονίκη ήμουν φωτογραφικά ήσυχος μέσα σε κάδρα που έκαναν άλλα ταξίδια…
Νίκος Ι. Καλλιανιώτης
www.nikokallianiotis.com
