Για τη φωτογραφία

Για τη φωτογραφία

Γράφει ο Γιώργος Καραηλίας*
Εικαστικός φωτογράφος, Δάσκαλος φωτογραφίας και εικαστικών τεχνών

Οι ακόλουθες λέξεις και μία εικόνα συντίθενται σε εικονοκείμενο μπροστά σε μία οθόνη, με τη σωματική ενέργεια να απολήγει σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις των ακροδάχτυλων. Ανάλογες πράξεις άλλων υποκειμένων θα συνενώσουν έναν ιστό εικονοκειμένων σε έναν άυλο κόμβο, μέρος ενός ευρύτερου δικτύου παρόμοιων κόμβων. Όλο αυτό το περιεχόμενο θα ανασυρθεί ως πληροφορία από το κενό και θα καταναλωθεί οπτικά στα τερματικά μιας ιδιότυπης κοινότητας, που εναλλάσσει ρόλους μέσα στο σύμπαν των τεχνικών εικόνων ως δημιουργοί, θεατές και απεικονιζόμενοι/ες. Μοιάζει να βρισκόμαστε όλο και πιο κοντά στην ουτοπική προφητεία του Vilem Flusser: μία τηλεματική, διαλογική κοινωνία της πληροφορίας,  ένα ιδιότυπο παιχνίδι ανακαλύψεων και διαμοιρασμένης δημιουργικότητας.

Ίσως αυτό να μας λυτρώνει από την αδυσώπητη οικονομία της υλικής ζωής και τις κοινωνικές της ανισοκατανομές. Να ξεχνάμε, επίσης, ότι τα ίδια τα προγράμματα που χρησιμοποιούμε για να παίζουμε με πληροφορίες είναι κατά βάση μονοπωλιακά, εμπορευματικά και ιδεολογικοποιημένα. Ότι το τεχνο-εικονικό σύμπαν έχει γίνει υπαρξιακός τρόπος δια του οποίου η ζωή ελέγχεται και συνάμα θεαματικοποιείται, ως “καθαρή” αισθητική.

Μέσα στις επάλληλες κόπιες της εικονοποιημένης ζωής και μέσα στις πολλαπλές ταυτότητες που κατασκευάζουμε και τροποποιούμε διαρκώς, το είδωλό μας στο συνθετικό γυαλί των οθονών γίνεται ρευστή τεχνο-εικόνα από επεξεργασμένα φωτόνια. Κι όσο η εμπειρία αποσυνδέεται από την αντιληπτή της υλικότητα, αυτό που ίσως αντικρύσουμε αν αποφασίσουμε να σπάσουμε τον μαύρο καθρέφτη μοιάζει να έχει το ειδικό βάρος του απόλυτου κενού.

*Το κείμενο αυτό αποτέλεσε μέρος του αφιερώματος του photologio για την Παγκόσμια Ημέρα της Φωτογραφίας (19.8.2021) 
https://www.photologio.gr/photo%ce%b8%ce%ad%cf%83%ce%b5%ce%b9%cf%82/world-photo-day-2021/.