Leila Alaoui
Γράφει ο Νάσος Παπαδοκωστόπουλος από τη φωτογραφική ομάδα “Αμπάριζα”
Leila Alaoui
Γαλλομαροκινή φωτογράφος και video artist.
Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1982 από πατέρα Μαροκινό και μητέρα Γαλλίδα.
Μεγάλωσε στο Μαρακές και τα παιδικό εφηβικά της χρόνια σημαδεύτηκαν από τραγικές ιστορίες μεταναστών που πνίγηκαν στη θάλασσα κυνηγώντας το «όνειρο» μίας καλύτερης ζωής!!!
Leila Alaoui
Στα 18 της μετακόμισε στη Ν. Υόρκη για να σπουδάσει φωτογραφία στο City University.
H Leila είχε πει: «Οι σπουδές μου στη Ν. Υόρκη μ’ έκαναν να νιώσω τι θα πει “ταυτότητα”. Από που κατάγομαι, που ανήκω και πως δομείται αυτή η ταυτότητα. Μεγάλωσα στο Μαρόκο από ένα μικτό γάμο. Στο Μαρόκο ήμουν Γαλλίδα, στη Γαλλία Μαροκινή! Στη Ν. Υόρκη έφτιαξα την κοσμοπολίτικη ταυτότητα μου. Πλέον δε θέλω να ζω και να ανήκω σε μια βολική ζωή! Μ’ αρέσει να χω τριγύρω μου ανθρώπους που έρχονται από παντού!!!»
Leila Alaoui – Natreen
Επιστρέφει στο Μαρόκο το 2008 με κύριο σκοπό να χρησιμοποιήσει την φωτογραφία και την τέχνη γενικότερα ως εργαλεία κοινωνικού ακτιβισμού. «Με αντανάκλαση και αμφισβήτηση της κοινωνίας», όπως έλεγε.
Για να το πετύχει εστίασε την προσπάθεια της και το έργο της στις κοινωνικές και εθνικές πραγματικότητες της πολιτιστικής ταυτότητας και πολυμορφίας, της μετανάστευσης και της μετοίκισης. Η δουλειά της επηρεάστηκε από τον Αμερικανό φωτογράφο και δημιουργό ντοκιμαντέρ, Robert Frank. Συγκεκριμένα από το έργο του Americans.
Leila Alaoui – Souk of Boumia, Middle Atlas, 2011
Ξεκινάει τις προσπάθειες της στο Μαρόκο, μ’ ένα φορητό στούντιο που το έστηνε σε πλατείες και αγορές, καλώντας τον κόσμο να φωτογραφηθεί. Προσπαθεί να αποτυπώσει την παράδοση, τις φυλετικές ομάδες, άντρες, γυναίκες, παιδιά. Μια κοινωνία που πλέον εξαφανίζεται με την παγκοσμιοποίηση. Μέσα από τα μάτια μιας Μαροκινής αλλά ταυτόχρονα και μιας εξωτερικής παρατηρήτριας. Θέλει να αποτυπώσει την πραγματικότητα που χάνεται, αλλά και το βλέμμα του απλού κόσμου, όχι ενός εξωτικού παραδείσου που παρουσιάζουν τα περιοδικά της Δύσης.
Leila Alaoui
Αναφερόμενη σε φωτογραφία αγρότισσας μας λέει: «Με αγγίζει πολύ το πρόσωπο της γυναίκας, το βλέμμα της και η υφή του δέρματος της! Ο συνδυασμός όλων αυτών δείχνει πόσο δύσκολη είναι η ζωή των γυναικών στις αγροτικές περιοχές της χώρας!»
Ασχολήθηκε πολύ μ’ ένα είδος ρεπορτάζ και δημιουργίας εικόνων ώστε να αναδείξει το πρόβλημα και να κάνει τον κόσμο να αναρωτηθεί γιατί γίνεται όλο αυτό.
Leila Alaoui
Οι κριτικοί τέχνης την χαρακτήρισαν ως εκφραστή του οριενταλισμού, επηρεασμένη από τον Edward Said (Παλαιστινιακής καταγωγής – Αμερικανός υπήκοος), ο οποίος αναλύει τη στάση της Δυτικής διανόησης απέναντι στον Αραβικό κόσμο και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι έχει καλλιεργηθεί, συστηματικά, στο πλατύ κοινό η εντύπωση της κατωτερότητας αυτών των λαών και πολιτισμών. Όλα αυτά δίνουν ένα ισχυρό άλλοθι στην προσπάθεια της Δύσης να κυριαρχήσει πάνω τους.
Η προσπάθεια της Leila, καθόλου εύκολη. Περιπλανιέται σε φτωχές γειτονιές του Μαρόκου, της Γαλλίας, στρατόπεδα προσφύγων στο Λίβανο, Ιορδανία, Ιράκ.
Κάνει πολλά ταξίδια με εκθέσεις και δημοσιεύσεις ανά την υφήλιο θέλοντας να αναδείξει την προσπάθεια της και να αναρωτηθεί περισσότερος κόσμος.
Leila Alaoui – Natreen
Μπουένος Άιρες, Κάιρο, Λουξεμβούργο, Παρίσι, Κατάρ, Ντουμπάι, Ινδία, Μαρόκο, μερικά από τα μέρη που παρουσίασε τη δουλειά της και ταυτόχρονα έδινε συνεντεύξεις στον τηλεοπτικό και περιοδικό τύπο.
Το θέμα του ρατσισμού σε πρωταγωνιστικό ρόλο στη δουλειά της.
Leila Alaoui – Natreen
Όλα της τα έργα αναδεικνύουν την κάθε μορφή ρατσισμού και ανισότητας είτε εργατών, είτε γυναικών, είτε παιδιών. Πολύ καλή φωτογράφος αλλά δεν περιοριζόταν σ αυτό. Ήθελε με κάθε τρόπο να δείχνει την κοινωνική αδικία.
Leila Alaoui – Natreen
Δημοσίευσε σε περιοδικά (NY Times, Vogue, Guardian), σποτάκια στην τηλεόραση. Το Συμβούλιο Προσφύγων της Δανίας της ανέθεσε να δημιουργήσει τα πορτρέτα των προσφύγων στο Λίβανο. «Είμαι σοκαρισμένη από το πως αντιμετωπίζονται οι μετανάστες από τις αρχές!!!». «Ένας ρατσισμός που πολλοί αρνούνται γιατί δεν ζουν την καθημερινή πραγματικότητα των Μαροκινών μεταναστών!!!»
Ειδικότερα τα έργα της:
Leila Alaoui – L‘ ile du Diable
“L‘ ile du Diable (Νησί του Διαβόλου)”
Αναφέρεται στο νησί Seguin στα προάστια του Παρισιού, εκεί η Renault Billancourt ήταν η μεγαλύτερη κρατική αυτοκινητοβιομηχανία στη Γαλλία, ισχυρό σύμβολο της μεταπολεμικής εκβιομηχάνισης και εκσυγχρονισμού. Μέχρι το κλείσιμο του το 1992 απασχολούσε πολλούς χαμηλόμισθους εργάτες από Γαλλικές αποικίες. Στο “Νησί του Διαβόλου” ζητά έναν προβληματισμό σχετικά με τη συλλογική ιστορία της μετα-αποικιακής μετανάστευσης στη Γαλλία: Την κρίση ταυτότητας και ολοκλήρωσης, της ζωής στην εξορία, τον αγώνα για τα δικαιώματα των εργαζομένων και τελικά την αναζήτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Χρησιμοποιώντας βίντεο, φωτογραφίες και ήχους από αρχεία παρουσιάζει μαρτυρίες των συνταξιούχων εργαζομένων στο εργοστάσιο καταγράφοντας τις μνήμες τους, ανθρώπων που ξεριζώθηκαν από τις πατρίδες τους και ορφανά που μεγάλωσαν σ αυτό το περιβάλλον. Η οπτική αφήγηση ταλαντεύεται ανάμεσα σε οδυνηρές αναμνήσεις και νοσταλγία με τον ήχο των μηχανών που ακόμα αντηχούν, απηχώντας τους αγώνες τους και τη συλλογική εμπειρία.
Leila Alaoui – Crossings
Leila Alaoui – No-Pasara
No Pasara (Δεν θα περάσουν)
Η Ευρωπαϊκή ένωση της αναθέτει, το 2008, να κάνει μια δουλειά για την μετανάστευση προς την Ευρώπη, σε μια εποχή που γίνεται αντιληπτή ως ένα από τα πιο σημαντικά πολιτικά ζητήματα.
Leila Alaoui
Ο φακός της συλλαμβάνει τους νέους Μαροκινούς που είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν σημαντικά τμήματα της ταυτότητάς τους, τα σπίτια τους, τις σχέσεις τους , το παρελθόν και ζουν αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη.
Είναι ένα έργο των όσων ζήσαμε και για όσα γίνονται σε όλο τον κόσμο.
Leila Alaoui
Made in India
Επισκέπτεται την Ινδία τον Ιούλιο του 2014 και πηγαίνει σ’ ένα εργοστάσιο παρασκευής ρούχων στο Chennai. Ανακατεύεται με τις εργάτριες, στήνει ένα φορητό στούντιο και τις καλεί για φωτογράφιση. Οι περισσότερες είναι νευρικές και ανήσυχες, τις πλησιάζει, διορθώνει τη θέση τους, προσπαθεί να τις κάνει να νιώσουν άνετα, να χαμογελάσουν, μα πάνω απ’ όλα να τους δείξει το σεβασμό της στο ποιες είναι και τι κάνουν.
Leila Alaoui
Ήθελε την επόμενη φορά που θα πάει στα μαγαζιά να ψωνίσει, να φέρει στο μυαλό της ποιες είναι οι γυναίκες πίσω απ’ αυτό που αγοράζει. Ήθελε να πάει στα σπίτια τους, να φάει μαζί τους, να συζητήσει μαζί τους, μα πάνω απ’ όλα να αναδείξει την προσωπικότητά τους και να «βγάλει» τη φωνή τους στον υπόλοιπο κόσμο.
Ενάμισι χρόνο μετά φεύγει και στέλνει σε όλες τις γυναίκες την φωτογραφία τους σε κάδρο. Δώρο για την εθνική γιορτή τους (Diwali) και σαν ένα ελάχιστο ευχαριστώ για την φιλοξενία.
Όλες όσες παρέλαβαν το κάδρο τους ήταν ενθουσιασμένες, για πολλές ήταν η πρώτη τους προσωπική φωτογραφία!!!
Λίγους μήνες μετά βρίσκονταν σε αποστολή στη Burkina Faso για λογαριασμό της Διεθνούς Αμνηστίας για να ολοκληρώσει ένα project σχετικό με τα δικαιώματα των γυναικών στην Αφρική.
Εκεί (στις 18.1.2016) άφησε την τελευταία της πνοή καθώς έπεσε θύμα τρομοκρατικής επίθεσης με 33 νεκρούς και 55 τραυματίες.
Το μήνυμα που θέλησε ν’ αφήσει με την δουλειά της, όπως έλεγε κι η ίδια είναι: ΕΛΠΙΔΑ & ΕΠΑΓΡΥΠΝΗΣΗ
Leila Alaoui
