Βασίλης Σπαγγούρος: “Η πραγματικότητα είναι αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο από όλα”
Ο Βασίλης Σπαγγούρος γεννήθηκε στην Αθήνα.
Ασχολείται πάνω από δέκα χρόνια με την φωτογραφία και έχει δημοσιεύσει φωτογραφίες σε sites και εκθέσεις.
Όταν θέλει να θυμηθεί πράγματα και εικόνες, πηγαίνει στη θάλασσα, εκεί που πιστεύει ότι αρχίζουν και τελειώνουν οι αναμνήσεις…
Στις φωτογραφίες σου διακρίνω οικείες εικόνες και αρκετές καθημερινές λεπτομέρειες. Αυτή η αναγνωρισιμότητα βοηθά τελικά την εικόνα να μεταδώσει αυτό που περιέχει;
Θα έλεγα πως το οικείο με γοητεύει λόγω της δυσκολίας του να γίνει φωτογραφικό γεγονός. Η αναγνωρισιμότητα του οικείου είναι πολλές φορές ο συνδετικός κρίκος του θεατή με την φωτογραφία και το σημείο έναρξης της ανάγνωσής της. Δεν νομίζω όμως πως μια φωτογραφία περιέχει και μεταδίδει κάτι συγκεκριμένο, ο καθένας μπορεί να δει ό,τι θέλει – ή και τίποτα.
Άραγε η φωτογραφία περιέχει μέσα της την πραγματικότητα στην οποία ανήκει ή μεταφέρει κάθε φορά εκείνη του φωτογράφου που κάνει το κλικ;
Πιστεύω πως η φωτογραφία περιέχει πάντα μια μεγάλη δόση πραγματικότητας και κάποια ψήγματα από αυτό που ο φωτογράφος θα ήθελε να περιέχει η πραγματικότητα αυτή, ώστε να την ξεπεράσει. Τα ψήγματα είναι συνήθως αυτά που κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα. Εν κατακλείδι θα μπορούσαμε να πούμε πως η φωτογραφία είναι ένα όμορφο ψέμα.
Ένα κλικ φθάνει για να ολοκληρώσει τη διαδικασία, ή παίζουν ίσο ρόλο οι αποφάσεις για το τεχνικό μέρος που λαμβάνονται μετά;
Το click είναι το βασικότερο μέρος της διαδικασίας. Μετά έρχεται το editing, όπου πρέπει να παρθούν κάποιες σημαντικές αποφάσεις. Δεν εννοώ editing σε υπερβολικό βαθμό, αλλά όσο χρειάζεται για να υποστηρίξει την εικόνα κι όχι να την καταστρέψει. Δουλεύω κυρίως χρώμα, και το χρώμα που δίνουν οι ψηφιακές μηχανές, φαίνεται στα μάτια μου κλινικό και αποστειρωμένο. Οπότε είναι μια πρόκληση για μένα να μπορέσω να έχω μια χρωματική ταυτότητα στα γούστα τα δικά μου. Αναμφισβήτητα το editing προσφέρει και μια αισθητική καλλιέργεια.
Το χρώμα πράγματι εκφράζει το συναίσθημα, την μνήμη και τόσα άλλα… Μήπως, όμως, ισοπεδώνει την εικόνα και την παγιδεύει μέσα στα συγκεκριμένα όρια του χρωματικού φάσματος;
Το χρώμα, όπως και το ασπρόμαυρο, μπορούν και τα δυο να παγιδεύσουν την εικόνα και να την ισοπεδώσουν. Το χρώμα επίσης παραμένει πολύ κοντά στην πραγματικότητα και έτσι γίνεται δυσκολότερο στην διαχείρισή του. Μου αρέσει να βλέπω «καλό» ασπρόμαυρο, παρ’ όλο που δεν το χρησιμοποιώ συχνά. Βλέπουμε καθημερινά άπειρες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, με τερματισμένο contrast, κουνημένες, φθαρμένες, με ασαφή πρόσωπα και αντικείμενα, που έχουν μεν ατμόσφαιρα, αλλά έχουν μόνο ατμόσφαιρα. Σαφώς υπάρχουν εξαιρέσεις, αλλά είναι λίγες. Δεν συνδέω το χρώμα με το συναίσθημα ή την μνήμη, απλά με γοητεύει και με προκαλεί περισσότερο.
Πάντα θα τίθεται το ερώτημα, αν η φωτογραφία μεταφέρει μηνύματα ή απλώς προκαλεί αντιδράσεις σε κάποια προτεινόμενα θέματα. Τι σκέφτεσαι σχετικά;
Πιστεύω πως, για να μπορέσει μια φωτογραφία να προκαλέσει αντιδράσεις και να μεταφέρει μηνύματα, θα πρέπει να υπάρχει και η ανάλογη πρόθεση απο τον φωτογράφο. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι θα καταφέρνει πάντα να περάσει το μήνυμα που θέλει, έκτος αν αυτό είναι κάτι το προφανές. Από την άλλη υπάρχει και ο κινηματογράφος και φυσικά ο γραπτός λόγος, που είναι καλύτερα μέσα για να περαστούν μηνύματα από ότι η «φτωχή» φωτογραφία.
Μνήμη και Φωτογραφία… Άραγε έχουμε ήδη μνήμη για αυτό που αντικρύζουμε σε μια φωτογραφία, ανακαλώντας την κατόπιν μέσα από αυτό που αντικρίζουμε; Σε αυτή την περίπτωση έχουμε συνάντηση δυο βλεμμάτων, του δικού μας τώρα και του γεγονότος της φωτογραφίας. Αυτό κάνει το γεγονός Τέχνη…
Τι είναι μνήμη στην φωτογραφία; Αν πούμε ότι είναι το οπτικό ερέθισμα που βάζει σε κίνηση κάποιες εσωτερικές διεργασίες και μας κάνει να αναπολούμε πράγματα και καταστάσεις, τότε ναι, έχουμε ήδη μνήμη για αυτό που αντικρίζουμε. Σε μια άγνωστη φωτογραφία, όμως, θα έλεγα πως υπάρχει συσχετισμός μνήμης. Ένα ερέθισμα που μας κάνει να “φεύγουμε” από την φωτογραφία αυτή και να ανατρέχουμε σε κάτι δικό μας. Ίσως έτσι να συναντιούνται δύο βλέμματα. Δεν ξέρω αν αυτό είναι τέχνη. Μπορεί και να είναι.
Στις φωτογραφίες σου υπάρχουν αρκετά οι άνθρωποι, όλοι τους αναγνωρίσιμες απλές φιγούρες, ενταγμένες σε ένα κάδρο αρκετά μακρινό για να χωράνε… Έχεις κάθε φορά συγκεκριμένη άποψη για τους φακούς που πρέπει να χρησιμοποιείς;
Προτιμώ περισσότερο τους φακούς που αποτυπώνουν τον κόσμο με ρεαλισμό. Το εύρος από 35mm έως 40mm είναι αυτό που χρησιμοποιώ περισσότερο. Δεν μου αρέσουν τα υπερβολικά ευρυγώνια κάδρα, ούτε το πολύ zoom. Δεν θέλω γενικά να έχω πολλές επιλογές γιατί με κουράζουν. Μια μηχανή με έναν φακό είναι αρκετά. Αν έχουν και μικρό μέγεθος ακόμα καλύτερα.
Τι σε κάνει να φωτογραφίζεις τελικά; Η πραγματικότητα γύρω σου, εκείνη μέσα σου, αυτή που θυμάσαι ή, αν πάμε παραπέρα, αυτή που θα ήθελες να θυμάσαι;
Η πραγματικότητα είναι αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο από όλα. Δεν φωτογραφίζω για να θυμάμαι. Αναπόφευκτα, βέβαια, κάποιες φωτογραφίες σε κάνουν να θυμάσαι. Φωτογραφίζω επειδή η φωτογραφία για μένα είναι ένα μικρό παιχνιδάκι και, όποτε παίζω μαζί του, περνάω καλά.
Η προσωπική σελίδα του Βασίλη: http://vspagouros.com