Βασίλης Χουλιάρας: “Η φωτογραφία είναι έκφραση. Μπορεί να κουβαλάει συναισθήματα, διάθεση, ψυχοσύνθεση”
Είχα από την αρχή στο μυαλό μου την απορία, αν αυτή η, τακτοποιημένη ρυθμικά σχεδόν, τάση της επανάληψης και του «όλο και λιγότερο», που αναπτύσσεται πάνω στα θέματα κάποιων ειδών φωτογραφίας, κρύβει άραγε κάποια μορφή αναρχίας… Χάρηκα λοιπόν όταν διάβασα πως ο @vashoul, δηλαδή ο Βασίλης Χουλιάρας, φωτογραφίζει τα θέματά του με ό,τι έχει εύκαιρο, κάτι που νομίζω ότι απελευθερώνει πολύ την πράξη.
Διαβάζω, αρχιτεκτονική και μινιμαλισμός, και αναρωτιέμαι αν επίτηδες έχουν αναφερθεί με αυτή την σειρά…
Αυτά τα δύο – αρχιτεκτονική και μινιμαλισμός – περιγράφουν όσο πιο κοντά γίνεται το προφίλ. Το πρώτο για τη θεματολογία, το δεύτερο για τη ματιά. Κτήρια, ιδωμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε άλλοτε να αναδεικνύονται και άλλοτε να κρύβονται στην άκρη του κάδρου.
Έχοντας παρατηρήσει τις φωτογραφίες σου, αυτό που κυριαρχεί στην μνήμη μου, είναι πως όλες έχουν ένα, όμοιο κάθε φορά, και πάρα πολύ ωραίο φως, που πηγάζει μόνο από τα κτήρια και τον ουρανό. Είναι χαρακτηριστικά αστικό, καθαρά ελληνικό και, νομίζω, πολύ ρεαλιστικά χρωματισμένο και δοσμένο. Είναι αυτός ένας τρόπος να προσθέσεις το συναίσθημα στο μινιμαλισμό;
Ένα από τα πράγματα που προσέχω, όταν προσθέτω μια νέα φωτογραφία στο instagram, είναι να υπάρχει συνέπεια και «συμβατότητα» με την υπόλοιπη συλλογή. Προσπαθώ να τηρώ μια γενική γραμμή που υποδεικνύει φως, απαλά χρώματα και αρκετό ξεθωριασμένο μπλε. Όλα αυτά, θα έλεγε κανείς, ότι δίνουν μια «ελληνική αστικότητα».
Πιστεύεις πως η φωτογραφία, γενικά, είναι μια απλή καταγραφή του περιβάλλοντος χώρου ή μπορεί να εκφράσει παράλληλα και άλλα νοήματα και συναισθήματα;
Σίγουρα η φωτογραφία είναι έκφραση. Και, με αυτή την έννοια, μπορεί να κουβαλάει συναισθήματα, διάθεση, ψυχοσύνθεση. Ακόμα κι αν αυτό μπορεί να μη φαίνεται κατ’ ανάγκη στο θέμα, αποτυπώνεται πολλές φορές στα χρώματα, στη φωτεινότητα ή στον (απο)κορεσμό των χρωμάτων. Παρόλα αυτά, η συλλογή μου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και σαν καταγραφή της αρχιτεκτονικής ποικιλομορφίας της πόλης. Θα δεις από νεοκλασικά μέχρι προαστιακές μονοκατοικίες με κήπο, και από πολυκατοικίες του ’50 με πράσινες τέντες μέχρι γυάλινους ουρανοξύστες.
Να υποθέσω ότι ένα μέσο για να πραγματοποιηθεί αυτή η έκφραση, είναι ίσως η επανάληψη του ίδιου μοτίβου, που λίγο πολύ βλέπουμε και στις φωτογραφίες σου, ή μήπως αυτό δηλώνει κάποια καλλιτεχνική obsession?
Από εμμονές, άλλο τίποτα! Αν, λοιπόν, υπάρχει μια εμμονή στις φωτογραφίες μου, αυτό είναι οι ευθείες (κάθετες ή οριζόντιες) γραμμές.
Τα θέματά σου και τα αντικείμενα που εμφανίζονται σε αυτά, είναι αποκομμένα, λιγότερο ή καμιά φορά περισσότερο, από το περιβάλλον τους. Είναι γιατί θεωρείς ότι υπάρχουν στο χώρο από μόνα τους, έτσι και αλλιώς; Ή μήπως θέλεις, εσύ ο ίδιος να τα σπρώξεις να ξεφύγουν από την πραγματική τους υλική υπόσταση στο χώρο;
Υπάρχουν πολλά όμορφα κτήρια στη γειτονιά μας που πολλές φορές δεν τα προσέχουμε, είτε γιατί είχαν την ατυχία να χτιστούν σε σημείο που δεν μπορούν να αναδειχτούν, είτε γιατί η φευγαλέα ματιά μας τα μπερδεύει με τα διπλανά τους, είτε γιατί ποτέ δεν κοιτάξαμε ψηλά. Κάτι τέτοια κτήρια επιλέγω να τα απομονώνω στη φωτογραφία (ναι, πολλές φορές σβήνω τα διπλανά) και προσπαθώ να τους δώσω την αξία που βλέπω ότι έχουν.
Οι λεπτομέρειες στις φωτογραφίες σου με κάνουν να σκέφτομαι αν αποτελούν ένδειξη της ξεχωριστής ύπαρξής τους ή ίσως αναφορά της δικής σου παρουσίας… Άραγε είναι αυτό που κάνει και κάθε φωτογραφία σου διαφορετική από μια άλλη; Την υπογράφει κάπως?
Η λεπτομέρεια είναι που κάνει τη διαφορά, έτσι; Ναι, θα προτιμήσω να φωτογραφίσω ένα μπαλκόνι με απλωμένα ρούχα, παρά ένα μπαλκόνι άδειο. Δεν θα έλεγα ότι αυτό υπογράφει την κάθε φωτογραφία, ούτε ότι είναι προαπαιτούμενο για να γίνει μια λήψη. Όταν υπάρχει, όμως, αυτή η κάποια λεπτομέρεια, τότε σίγουρα η φωτογραφία γίνεται πιο ενδιαφέρουσα. Υπονοεί ότι υπάρχει ζωή κι ότι δεν είναι σκηνικό.
Untitled. Σαν λεζάντα η λέξη, είναι η επιτομή του μινιμαλισμού, αφαιρώντας κάθε τι περιττό. Εσύ, όμως έχεις κάποιες πληροφορίες σαν λεζάντες για τις φωτογραφίες σου…. Κατ’ επέκταση λοιπόν, πιστεύεις ότι χρειάζονται και κάποια «δάνεια» από άλλες τέχνες στη φωτογραφία για να λειτουργήσει;
Καμία φωτογραφία μου δεν είναι Untitled. Όλες έχουν τίτλο, που αντλείται είτε από το θέμα, είτε από τις (άσχετες πολλές φορές) σκέψεις μου την ώρα που γίνεται η λήψη. Πολλές φορές με μια δόση χιούμορ, με λογοπαίγνια κτλ…
Δεν μπόρεσα να καταλάβω με σιγουριά τι φακό χρησιμοποιείς… Είναι μέσα στις προθέσεις σου η επιλογή φακών;
Φωτογραφίζω με ό,τι έχω εύκαιρο, με κινητό ή με μια mirrorless Canon. Δεν ασχολήθηκα ποτέ με τα «τεχνικά» της φωτογραφίας, γι’ αυτό άλλωστε, δεν θεωρώ τον εαυτό μου φωτογράφο (τουλάχιστον με τον παραδοσιακό όρο). Συνεπώς, καμία επιλογή φακών, καμία συνέπεια σε τεχνικές προδιαγραφές…
Τελικά το κάδρο το επιλέγουμε ή το δεχόμαστε ολόκληρο;
Ποιος μας υποχρεώνει να το δεχτούμε ολόκληρο; Εμείς το δημιουργούμε, εμείς επιλέγουμε αν θα το δεχτούμε ολόκληρο. Ξέρεις πόσες φωτογραφίες μου έχουν ανέβει κροπαρισμένες;
Η αφαίρεση πληροφοριών και λεπτομερειών από το θέμα της φωτογραφίας, σπρώχνει τη φωτογραφία όλο και πιο μακριά από φιλοσοφικές και ιδεολογικές εμπλοκές. Δεν γνωρίζω αν το επιδιώκεις και εσύ ή απλά το αντιμετωπίζεις ως έχει …
Εκεί που κάποιος βλέπει μια εικόνα με ένα λουλούδι που ανθίζει, κάποιος άλλος μπορεί να βλέπει το θαύμα της ζωής… Όλοι μας μεταφράζουμε τις εικόνες που βλέπουμε, με τον τρόπο που θέλουμε. Οι φωτογραφίες μου είναι αποτέλεσμα καθαρά και μόνο της αισθητικής μου, χωρίς να επιδιώκω, ούτε να αποφεύγω φιλοσοφικές ή/και ιδεολογικές εμπλοκές.
Και τώρα πες μου (ομολογώ ότι υπάρχει μια παγίδα στην ερώτησή μου…), σε ενδιαφέρει να βλέπουμε τις φωτογραφίες σου ή τα σπίτια που υπάρχουν μέσα σε αυτές;
Και τα δύο δε γίνεται;
Θα συνεχίσεις έτσι;
Θα συνεχίσω με τρόπο τέτοιο, ώστε να με ικανοποιεί αυτό που βλέπω σαν αποτέλεσμα.
Info:
Το profile του Βασίλη στο instagram https://www.instagram.com/vashoul/ και το Τumblr urbanathens.tumblr.com
