Νίκος Αλιάγας: “Η Δικιά μου Ελλάδα είναι άυλη, είναι συναίσθημα, δεν αντιστέκεται στον χρόνο, τον αποδέχεται και τον μετράει με τον δικό της τρόπο”

©Νίκος Αλιάγας

Ο Νίκος Αλιάγας είναι ένας από τους διάσημους Έλληνες του εξωτερικού, που καταφέρνει να μας κάνει υπερήφανους όχι μόνο για την επιτυχημένη πορεία του, ως δημοσιογράφος και παρουσιαστής της γαλλικής τηλεόρασης, αλλά και για έναν λόγο διαφορετικό και πιο ουσιαστικό: γιατί ποτέ δεν ξέχασε να επιστρέφει στο Μεσολόγγι, τον τόπο καταγωγής του… Και επιπλέον ποτέ δεν παραλείπει να προβάλλει αυτόν τον τόπο, όχι μόνο με τα λόγια, αλλά και μέσα από τις εκπληκτικές φωτογραφίες του, αποτελώντας ιδανικό πρεσβευτή εντός και εκτός Ελλάδας.

Νίκος Αλιάγας

Από τις 17 Μαρτίου 2018 η έκθεση φωτογραφιών του Νίκου Αλιάγα με τίτλο «Η δοκιμασία του χρόνου» (L’ epreuve du temps, The test of Time), μετά από τη Λυών, το Παρίσι και τη Λίλ, βρίσκεται στο Μεσολόγγι, στο Κέντρο Λόγου και Τέχνης «Διέξοδος». Πρόκειται για μια σειρά 26 ασπρόμαυρων φωτογραφιών, που τραβήχτηκαν το καλοκαίρι του 2016 και πραγματεύονται τον χρόνο, μέσα από το αποτύπωμά του πάνω σε απλούς καθημερινούς ανθρώπους…
Λίγο πριν από τα εγκαίνια, ο Νίκος Αλιάγας μας μίλησε για την έκθεση, για τον χρόνο και τη σχέση του μαζί του και, τι άλλο; Το Μεσολόγγι…

Νίκο, είναι ιδιαίτερη η χαρά αυτής της συνομιλίας, μια που, εκτός από την αγάπη για τη φωτογραφία, μας δένει και η κοινή καταγωγή. «Το Μεσολόγγι είναι μέσα μου σαν πυξίδα», γράφεις κάπου. Πέρα από την αγάπη και τη νοσταλγία, που είναι αυτονόητες, πώς επιδρά σήμερα η καταγωγή σου στη ζωή και τις επιλογές σου;
Προφανώς σαν βαθύ συναίσθημα σύνδεσης. Ότι κατά κάποιο τρόπο ανήκω “εκεί”. Πέρα από την λογική της κληρονομιάς, είναι η «σύνδεση» που με κάνει να αισθάνομαι κοντά στον τόπο. Οι παιδικές αναμνήσεις του καλοκαιριού, αλλά και η πολιτισμική πλευρά του τόπου που ανακάλυψα μέσα από τους γονείς μου. Μεγάλωσα σαν Μεσολογγίτης, έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει στο Παρίσι, έχοντας μέσα μου μια «λαλιά» ιδιαίτερη. Παράδοξο συναίσθημα να εντάσσεσαι σε μια δυτική κοινωνία μέσα από την οποία ελίσσεσαι και χειραφετείσαι και συγχρόνως κάπου μέσα σου κουβαλάς τις μνήμες των γονιών και προγόνων. Με αυτή την έννοια, η ιδέα του Μεσολογγίου υπάρχει σαν αντίσταση, σαν αόρατο νήμα που με κρατάει σταθερά στην πορεία μου.

©Νίκος Αλιάγας

©Νίκος Αλιάγας

Η φωτογραφική σου δεξιότητα συμπληρώνει την δημοσιογραφική σου δουλειά – και αναφέρομαι στα πορτρέτα των διάσημων καλεσμένων σου, που δεν περιορίζονται στην στοιχειώδη προβολή του εκάστοτε θέματος, αλλά διαθέτουν αυτόνομη δυναμική και αξία. Πώς ξεκίνησε η φωτογραφική σου διαδρομή και ποια ανάγκη σου διοχετεύεται μέσα από τη φωτογραφία;
Η φωτογραφία έγινε αναγκαία. Ανάγκη να εκφράσω με γραμμές, σκιές και φως αυτό που βλέπω από παιδί. Εικόνες, χιλιάδες εικόνες, που υπάρχουν κάπου μεταξύ της φαντασίας μου και της πραγματικότητας. Δεν τραβάω φωτογραφία, ούτε έχω την αίσθηση ότι την παίρνω, την φαντάζομαι πρώτα. Όταν βρίσκομαι σε επαφή με μιά πραγματικότητα, εγώ αισθάνομαι συνήθως άλλα πράγματα. Αυτά που δεν λένε οι κοινωνικές μάσκες και τα λόγια, σε ένα κάδρο μπορείς να δεις τα πάντα, ακόμα και αυτά που δεν φαίνονται. Δεν φωτογραφίζω γιατί είμαι σίγουρος, φωτογραφίζω γιατί αναζητώ την στιγμή που περνάει και χάνεται.

©Νίκος Αλιάγας

©Νίκος Αλιάγας

Οι φωτογραφίες σου από την ζωή στο Μεσολόγγι, τα Σταμνά και το Αιτωλικό, από τα τοπικά πανηγύρια, τις γιορτές της Εξόδου και τη λιμνοθάλασσα δείχνουν έναν τόπο συναρπαστικό και συγκινητικό. Στοχεύεις στην προβολή του, αισθάνεσαι το καθήκον να εκμεταλλευτείς την δύναμη του ονόματός σου προς αυτή την κατεύθυνση ή απλά φωτογραφίζεις με την καρδιά σου και όλα τα υπόλοιπα έρχονται μόνα τους;
Η δημοσιότητα δεν δικαιολογεί την όποια καλλιτεχνική αναζήτηση. Σίγουρα προκαλεί μια περιέργεια, αλλά δεν φτάνει. Θέλησα να μοιραστώ με τους ανθρώπους που ίσως ενδιαφέρονται για τη δουλειά μου, ένα άλλο πρόσωπο της Ελλάδας, μακριά από στερεότυπα και τυποποποιημένες εικόνες. Η Δικιά μου Ελλάδα είναι άυλη, είναι συναίσθημα, δεν αντιστέκεται στον χρόνο, τον αποδέχεται και τον μετράει με τον δικό της τρόπο. Θαυμάζω τους ανθρώπους που δεν φοβούνται αυτό που είναι, που δεν ψάχνουν να ωραιοποιήσουν το είναι τους. Αυτούς φωτογραφίζω, τους ανθρώπους που κουβαλάνε την υπογραφή του γένους στα μάτια. Εκεί βρίσκω ατόφια συναισθήματα. Αυτή την Ελλάδα αναζητώ, και στα πρόσωπα και στα χέρια και στις ζωές των ατόμων που φωτογραφίζω, βρίσκω τους δικούς μου ανθρώπους. Την οικογένειά μου. Από αυτούς κατάγομαι. Φωτογραφίζοντάς τους τον δικό μου εαυτό βρίσκω.

Νίκος Αλιάγας Νίκος Αλιάγας

Στα έργα αυτής της έκθεσης πρωταγωνιστεί ο χρόνος. Προϋπήρξε ο προσωπικός σου προβληματισμός για αυτόν; Πώς αντιμετωπίζεις το πέρασμά του, ιδίως κάνοντας τη συγκεκριμένη δουλειά που προϋποθέτει την έκθεση;
«Ο χρόνος κάνει την δουλειά του και εγώ την δική μου», έλεγε ο πατέρας μου ο Ανδρέας, ο οποίος έφυγε από την ζωή πριν από 11 μήνες. Έζησε 55 χρόνια μακριά από τον τόπο του, ξενιτεύτηκε αρχές του ’60 και ζούσε με έναν μόνιμο νόστο. Ονειρευόταν τον δρόμο της επιστροφής, και τελικά επέστρεψε στον τόπο του να πεθάνει. Πού πάνε όλα αυτά τα χρόνια; Όλα αυτά τα ταξίδια; Όλος αυτός ο μόχθος; Τα όνειρα; Οι χαρές και τα δάκρυα; Στο τέλος του ταξιδιού όλοι επιστρέφουμε στην αρχή της ιστορίας… Ο χρόνος δεν ελίσσεται σαν γραμμή, κάνει τα δικά του, παίζει με τον νου μας και μας υπενθυμίζει πως η στιγμή, ο προσωπικός «καιρός» του καθενός μας, ίσως να είναι πιο σημαντικός από τον ανελέητο χρόνο που περνάει συνήθως εν αγνοία μας. Η αθανασία τελικά ίσως να βρίσκεται στην στιγμή, καθοριστική ή μη, στιγμή που δεν μας ανήκει αλλά που την αναγνωρίζουμε.

©Νίκος Αλιάγας

©Νίκος Αλιάγας

Τι σημαίνει για σένα η φιλοξενία της έκθεσής σου στο Μεσολόγγι;
Εκθέτω τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ευρώπη. Η πρώτη μου έκθεση στην Ελλάδα, δεν θα μπορούσε να γίνει αλλού. Μεγάλη τιμή και συγκίνηση.