Γνωρίζουμε ότι η φωτογραφία αποτελεί «τεκμήριο ενός συμβάντος».

Εύη Καραγιαννίδη

English version

Πιστεύεις και εσύ πως υπάρχει μια «χώρα θαυμάτων»; Ο φωτογράφος είναι ένα μικρό παιδί-θεατής πού κάνει μια αθώα προσέγγιση;
Ζούμε στο «θαύμα» κάθε μέρα που ξυπνάμε και αισθανόμαστε υγιείς, μάλιστα τελευταία το αντιληφθήκαμε έντονα, αλλά καταλαβαίνω ότι ή ερώτηση σου βασίζεται στην θεματική με τίτλο “The Camera in Wonderland”. Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε συνοικία της Αθήνας με μικρά σπίτια και κήπους και πλέον παραμένει θαύμα να περπατάω στις μυρωδιές και τις αισθήσεις της παιδικής ηλικίας, με την ξενοιασιά σε ότι βλέπω και αισθάνομαι, όπως όταν γνώριζα την ζωή από την αρχή, μακριά από τα «κοινωνικά μαθήματα» και τις «υποχρεώσεις» της καθημερινότητας στην πρωτεύουσα. Στην φιλοξενία του Sirius Art Centre στο Cobh, αισθανόμουν σαν παιδί μπροστά στο υπερωκεάνειο και ταυτόχρονα με αυτή τη μικρότητα μου κοίταγα τα επιτεύγματά μας, την κληρονομία που φέρνουμε στο dna μας. Έτσι άγγιξα την αλήθεια της ταυτότητας μου ως άνθρωπος, συνειδητοποίησα την ανάγκη που μου φόρεσε η κοινωνία να βρίσκω είδωλα, να βλέπω τα στερεότυπα και μίλησα μέσα από το συμβολισμό του παραμυθένιου τίτλου για το νοσταλγικό πάθος αυτού του χαμένου ή υπό εξαφάνιση αθώου ανθρώπου. Η αλήθεια είναι, ότι εάν δεν πρόκειται να βρεθείς στην πραγματικότητα τότε δεν χρησιμεύει σε τίποτα η εικόνα.

© Εύη Καραγιαννίδη – The Camera in Wonderland – A path to Sirius Cobh Ireland, 2008

© Εύη Καραγιαννίδη – The Camera in Wonderland – A path to Sirius Cobh Ireland, 2008

Φωτογραφίζουμε και καταγράφουμε απλά ή μήπως έτσι αποτυπώνουμε ότι γνωρίζουμε ήδη για να μην το ξεχάσουμε;Πώς φαντάζεσαι το μέλλον της φωτογραφίας;
Γνωρίζουμε ότι η φωτογραφία αποτελεί «τεκμήριο ενός συμβάντος». Αξίζει τον κόπο να λάβουμε υπόψη μας ότι για την σύλληψη ενός συμβάντος είναι αναγκαία η αμφισβήτηση, χωρίς όμως να αμφιταλαντευόμαστε ανάμεσα στο απόλυτο συμβάν και στην ψευδαίσθηση της φαντασίας μας για το ίδιο το συμβάν. Η αλήθεια αυτής της αμφισβήτησης βρίσκεται στη φωτογραφία και στο ότι δεν θα μάθουμε ποτέ «τι θα γίνονταν αν». Με την φωτογραφία το ίδιο το συμβάν ορίζεται ως μοναδικό, μη ανταλλάξιμο και έτσι αγγίζει την μοναδικότητα της δικής μας ύπαρξης, η οποία στις μέρες μας οδηγείται υπό προστασία. Στην εποχή που ζούμε τονίζεται η αδυναμία αναγνωρισιμότητας ενός συμβάντος λόγω της εύκολης e-αναπαραγωγής του. Αυτή η αδυναμία εδραιώνει την φωτογραφία, που μέχρι σήμερα ξέρουμε, ως μέσο αξιοπιστίας της εικόνας και επαλήθευσης ενός φαινομένου. Ίσως, για το λόγο αυτό και θα συνεχίζουμε στο μέλλον να φωτογραφίζουμε και με τον τρόπο που έως τώρα ξέρουμε. Επίτρεψέ μου να εμείνω στην άποψη αυτή και να ζητώ επιπλέον στην πιστοποίηση της φωτογραφίας και τον τρόπο της λήψης της, πριν την δω.

© Εύη Καραγιαννίδη – Apres 7 jours a Paris Athens Greece, 2008

Είναι γοητευτική η φωτογράφιση αστικών τοπίων που είναι γεμάτα λεπτομέρειες συχνά αινιγματικές. Είναι και ταυτόχρονα μια ελευθερία χωρίς τέλος; Ακολουθείς κανόνες στις προσεγγίσεις σου και στα θέματα σου;
Η ιστορία της φωτογραφίας, αν και μικρή, παραδοσιακά μας δίδαξε ότι η φωτογραφία λειτουργεί και ως ανταλλαγή και ως αντανάκλαση της εικόνας του ανθρώπου. Συγκεκριμένα, η φωτογραφία έχει άρρηκτη σχέση με τα αντικείμενα-δημιουργήματα του ανθρώπου, με μια ιδέα – άποψη, μ’ ένα συναίσθημα. Όλα αυτά συνήθως λειτουργούν για να ορίσουν ένα σημειακό συμβάν, το οποίο συχνά μας συγκινεί, μέσα στον κορεσμένο κόσμο του νοήματος και των συμβολισμών.  Νομίζω, ότι η ελευθερία στη φωτογραφία έρχεται στην φωτογράφιση του «τίποτα». Όταν δηλαδή μέσα στο χρώμα, στο ίδιο το σχήμα, στο φως ή στην έλλειψη του, δεν βλέπω ότι βλέπω, αλλά απλώς με διευρυμένη την αντίληψη της πρόσληψης αφήνομαι στο «εδώ». Τότε είναι, που κάποιες φορές, η εικόνα του κόσμου που αντιλαμβάνομαι, μη αναγώγιμη, καταγράφεται στον αισθητήρα ή στο φιλμ και αποκαλύπτεται στην στιγμή. Είναι σα να φωτογραφίζω με τα μάτια μακριά από το viewfinder της φωτογραφικής μηχανής, σα να μην κρυφοκοιτάζω από την οθόνη της πλάτης της. Εξ άλλου, έτσι ξεκινώ την φωτογράφιση, χωρίς να βλέπω μέσα από την φωτογραφική μηχανή, απλά κάνω μια τυχαία λήψη για την συμπαρουσία του ανθρώπου και των πραγμάτων στον κόσμο. Ναι, πιστεύω σ’ αυτή την στιγμή που αναφέρει ο Henri Cartier Bresson. Αυτός είναι ο κανόνας για μένα και ίσως να ισχύει, να λειτουργεί, γιατί ο κόσμος μας είναι υπερκορεσμένος από νοήματα και ψευδό-αισθητική…

© Εύη Καραγιαννίδη – Halcyon Days Hymettus Attica Greece, 2018

Η φωτογραφία είναι μια σημείωση χωρίς λέξεις χρησιμοποιεί τα δικά της σύμβολα. Τι σκέφτεσαι για τα κείμενα που συνοδεύουν τις φωτογραφίες συχνά;
Στη φωτογραφία ο «λόγος» είναι κυρίαρχος και εκπροσωπεί όλες τις έννοιες της λέξης, δηλαδή αναλογία, αιτία και γραπτός–προφορικός λόγος. Η σχέση της εικόνας με το γραπτό λόγο είναι μια αποκάλυψη που αποτελεί ουσιαστική πληροφορία και αφορά τις πολλές αναγνώσεις της μοναδικότητας της εικόνας. Σίγουρα το φωτογραφημένο θέμα έχει διαφορετικές ερμηνείες και πρόσληψη και συζητιέται από θεατή σε θεατή. Για παράδειγμα στη φωτογραφία που ακολουθεί έχει μεγάλη δυναμική ο τίτλος της τοποθεσίας, που έγινε η λήψη της, για όσους ξέρουν την ταινία Zabriskie Point του Michelangelo Antonioni.

© Εύη Καραγιαννίδη – Zabriskie Point Death Valley USA, 2016

© Εύη Καραγιαννίδη – The Camera in Wonderland-A path to Sirius Ireland, 2008

Στο project “Halcyon Days” τα τετράγωνα κάδρα στο δάσος είναι γεμάτα μυστήριο χωρίς να δίνουν πληροφορίες. Είναι μια διαδικασία διερεύνησης, μια απόφαση αυτοανακάλυψης; Γενικά η φωτογραφική εμπειρία είναι (και) αυτό; Άραγε ο φωτογράφος είναι σημαντικό μέρος της φωτογραφίας;
Στη φωτογράφιση του Halcyon Days ακολουθώ το φως του χειμώνα, παρατηρώ την δυναμική της αρμονίας, της ισορροπίας, κατά διαδικασία της αποτύπωσης του φωτός στον αισθητήρα. Είναι κάτι σαν χορός, είναι η στιγμή που δεν υπάρχει διαφορά σε ότι βλέπεις και ότι αισθάνεσαι, αρκεί να παραμείνεις ως φωτογράφος σ΄ αυτή την ισορροπία. Η σύνδεση του φωτογράφου με το φως που εγγράφεται στη φωτογραφία είναι λεπτή, ευαίσθητη και συνδέεται με την ουσιαστική αλήθεια της ύπαρξης του. Στο οικείο περιβάλλον, που γνωρίζω από την παιδική μου ηλικία και το επισκέπτομαι συχνά, πιο εύκολα συνειδητοποιώ ότι κατά την φωτογραφική διαδικασία καταγράφεται η δυναμική της φύσης μας, οι εγγραφές που φέρνω ως άνθρωπος από τις σχέσεις με τον άνθρωπο, με τον τόπο και με τον χρόνο και θαυμάζω την αποκάλυψή της δυναμικής αυτής. Η φωτογραφία έχει φέρει στη ζωή μου την απόδειξη ότι το τυχαίο αιτιολογείται, αποτελεί μέρος μιας σύμπτωσης και ακόμα και «το τίποτα» δεν είναι τυχαίο. Για παράδειγμα θα αναφερθώ στη διαδικασία εμφάνισης και στερέωσης του φωτός στο σκοτεινό θάλαμο. Εκεί παρατηρώ ότι η συγκέντρωση του φωτογράφου κατά την διάρκεια εκτύπωσης της φωτογραφίας οδηγεί στην δέσμευση με την τόλμη του, για την παραδοχή ότι ο χρόνος αλλάζει με μια άλλη σύμβαση από την ήδη αποδεκτή. Και ο χρόνος είναι αυτός που λειτουργεί καθοριστικά στην ανάδειξη άλλων μορφών που δεν είναι γνωστές–ταυτοποιημένες στον άνθρωπο ως κάτι. Η ελευθερία του φωτογράφου να καθορίζει ο ίδιος τις μορφές στην φωτογραφία που εκτυπώνεται είναι μια συγκινητική διαδικασία, που δεν αντικαθίσταται.

© Εύη Καραγιαννίδη – Halcyon Days Hymettus Attica Greece, 2018

Ποια είναι η σχέση σου με την φωτογραφική μηχανή;
Δύσκολη απάντηση… Ξεκίνησα στα 9 μου χρόνια, την συνήθισα. H σχέση μου με την φωτογραφική μηχανή μπορεί να είναι μια σχέση εξάρτησης, αν και απέδειξα στον εαυτό μου ότι μπορώ και χωρίς αυτή, αλλά πρόσφατα όταν την ξανακράτησα αισθάνθηκα ότι με πήγε βόλτα στον παράδεισο. Σίγουρα όμως, η φωτογραφία στη ζωή μου είναι ευχαρίστηση θα έλεγα αναγκαία όπως και ο παράδεισος.

© Εύη Καραγιαννίδη – France 2023

Τα προσωπικά σου σχέδια;
Δεν έχω προσωπικά σχέδια, απλά φωτογραφίζω όταν αισθάνομαι έτοιμη και μετά έρχονται ως συνέχεια τα βιβλία, οι εκθέσεις, οι επισκέψεις στα φεστιβάλ φωτογραφίας, τα ταξίδια, οι επικοινωνία με τους φωτογράφους κ’ έτσι η σύνδεση της φωτογραφίας στη ζωή μου παραμένει σταθερή και θα έλεγα πως όσο περνάνε τα χρόνια γίνεται όλο και πιο έντονη. Άλλωστε αυτό μ’ ενδιαφέρει, να φωτογραφίζω και πολλές φορές δεν κοιτώ τις φωτογραφίες που βγάζω. Τις βλέπω αργότερα, μετά από καιρό, δεν υπάρχει βιάση.

© Εύη Καραγιαννίδη – France 2023

Θέλω να μου αναφέρεις ένα αγαπημένο σου φωτογράφο και πώς τον προσεγγίζεις.
Οι φωτογράφοι που έχω επηρεαστεί παρουσιάζονται μ’ ένα μοναδικό τρόπο στη ζωή μου. Θα σου διηγηθώ την ιστορία της ανακάλυψης του πρώτου αγαπημένου μου φωτογράφου. Είμαι στη βιβλιοθήκη του Φωτογραφικού Κύκλου χαμένη μέσα στο κόσμο της φωτογραφικής στιγμής και του τώρα, χωρίς να ξέρω από ποιο βιβλίο να ξεκινήσω. Ένας φίλος μου με παρατηρεί, διακρίνει την δυσκολία αυτή και με συμβουλεύει «ξεκίνα από τους φωτογράφους που το επίθετό τους αρχίζει από το Α». Έτσι άνοιξα το πρώτο βιβλίο με τίτλο Summer Nights, Walking του Robert Adams. Από τότε τον ακολουθούσα χωρίς να το ξέρω. Πρώτη φορά εντυπωσιάστηκα στο Paris Photo το 2007 όταν επισκέφθηκα την αναδρομική του έκθεση στο Foundation Cartierpour l’Art Contemporain και την επόμενη φορά το 2010 στη Νέα Υόρκη που βρέθηκα τυχαία στη Matthew Marks Gallery και είδα από κοντά την έκθεση του βιβλίου Summer Nights, Walking. Ελπίζω σύντομα να ξαναδώ έκθεση του Robert Adams.

© Εύη Καραγιαννίδη – Halcyon Days Hymettus Attica Greece, 2018

Και μια αγαπημένη σου πόλη…
Υπάρχουν κάποια σημεία στο Παρίσι που αποδεδειγμένα συνδέομαι, συγχρονίζομαι. Ίσως γιατί η φωτογραφία να με συνδέει με αυτό, ίσως γιατί απλά έτυχε η τοποθεσία να προσφέρει την ελευθερία που τόσοι πολλοί άνθρωποι αγωνίστηκαν γι’ αυτήν, ίσως γιατί δεν λέγεται «τυχαία» η πόλη του φωτός.

© Εύη Καραγιαννίδη – La promenade plantee Paris France, 2007

Info:
Εύη Καραγιαννίδη
MFA in design and media communication
photographer www.evikaragiannidi.com
cofounder of Luminous Eye www.luminouseye.net
http://www.evikaragiannidi.com/
https://www.instagram.com/evikaragiannidi/
https://www.facebook.com/evi.karagiannidi/

Share this...

Facebook

Pinterest

Twitter

Linkedin