Ερρίκος Ανδρέου: “I do fashion photography because I can not do realism”
- Για μια σημαντική παρουσία στο χώρο της φωτογραφίας δεν χρειάζονται συστάσεις. Η παρουσία του, ο λόγος του, η δουλειά του διακρίνονται από την ευγενεια, τη σεμνότητα και τη συνειδοτοποιμένη αναζήτηση του ωραίου και του καλαίσθητου…
_________
Ερρίκο, είσαι ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους φωτογράφους μόδας. Πολλές συνεργασίες με περιοδικά τόσο στον εθνικό όσο και στον διεθνή χώρο (ενδεικτικά αναφέρω : Vogue, Elle, GQ, Bazaar, L’Officiel, Grazia). Ξεκίνησες τη φωτογραφική σου πορεία έχοντας σκοπό την φωτογραφία μόδας;
Σ’ ευχαριστώ πολύ για τη ΠΟΛΥ ευγενική εισαγωγή σου… Νομίζω πως πρέπει να περάσει πολύς καιρός και το μέγεθος της δουλειάς να είναι ανάλογο για να ονομάσεις κάποιον σημαντικό. Νομίζω πως στην περίπτωσή μου είναι πολύ νωρίς για τέτοιους χαρακτηρισμούς.
Ξεκίνησα την φωτογραφική μου πορεία έχοντας πάντα τη μόδα στο μυαλό μου και την απεικόνιση της ομορφιάς γενικότερα γιατί από αυτό το περιβάλλον προήλθα.
Μίλησέ μου λίγο για το ξεκίνημά σου. Σπουδές, αρχικά ερεθίσματα , επηρεασμοί;
Σπούδασα σχέδιο μόδας στο Λονδίνο στο University of Westminster και στο College of Central St’ Martin’s… Από πολύ μικρός ήμουν σίγουρος ότι αυτό ήθελα να κάνω στη ζωή μου και τα ενδιαφέροντά μου ήταν γύρω από αυτό. Διάβαζα πάρα πολύ για την ιστορία της μόδας και του ενδύματος, μελετούσα συγχρόνους και παλιότερους σχεδιαστές και μάζευα περιοδικά με τους τόνους και παρατηρούσα τις φωτογραφίες κυρίως αποδομώντας. Τελειώνοντας τις σπουδές μου, επέστρεψα καταχρεωμένος στην Ελλάδα. Ήταν κάτι που δεν το επιθυμούσα και «χάθηκα» αρκετά. Στα χρόνια που ακολούθησαν ασχολήθηκα με διάφορες πλευρές του χώρου, σαν σχεδιαστής, με το μακιγιάζ, το styling, σε ενα πρακτορείο μοντέλων μην ξέροντας και ο ίδιος που πάω και τι κάνω Οι επιρροές μου ήταν και είναι ατελείωτες που ήταν κι ένας από τους λόγους που δεν ήξερα που ήμουν τόσο μπερδεμένος. Σχεδιαστές, μακιγιέρ, φωτογράφοι, στιλίστες, ξένοι και Έλληνες. Καλλιτέχνες που το ύφος και το στιλ του ενός είναι εντελώς αντίθετο με αυτά του άλλου. Η φωτογραφία, μου ταίριαξε σαν μέσο γιατί ημπορούσε να συνδυάσει όλα τα παραπάνω και να μου δώσει την ευκαιρία να δημιουργήσω ένα σύμπαν εντελώς δικό μου.
Γράφεις στο site σου (www.errikosandreou.com): «I do fashion photography because I cannot do realism» … Φυγή από την πραγματικότητα; Ή απλά φυγή προς μια ονειρική πραγματικότητα;
Και τα δύο. Δημιουργώντας μια ονειρική πραγματικότητα εκ των πραγμάτων, ξεφεύγεις απο την ρεαλιστική.
Μεγάλωσα με πολύ αγάπη και πολλά προνόμια, αλλά και με μια περίεργη οξυδέρκεια απέναντι στη πραγματικότητα και τη ζωή γενικότερα, που με κάνει να βλέπω τα πράγματα με έναν οξύ ρεαλισμό και αβάσταχτη ματαιότητα πολλές φορές. Κάτι που δεν εχει αλλάξει καθόλου, έχει μάλλον οξυνθεί. Η φωτογραφία που κάνω είναι το αντικαταθλιπτικό μου. Και μπορεί σε καθημερινή βάση να μην το αντιλαμβάνομαι, γιατί είναι και το μέσο επιβίωσής μου, αλλά όταν χρειάζεται να το αναλύσω καταλαβαίνω πως μόνο κοιτώντας πεισματικά προς αυτή την κατεύθυνση μπορώ να διατηρήσω έναν υγιή ψυχισμό Ξέρω ότι ακούγεται τρομερά ακραίο και επιφανειακό ίσως, αλλά ξέρω επίσης ότι δεν διαθέτω τα όπλα να παλέψω την πραγματικότητα αλλιώς.
Αν και οι φωτογραφίες μόδας θα έλεγε κανείς ότι δεν έχουν πολλά επίπεδα ανάγνωσης, εντούτοις, υπήρξαν φωτογράφοι μόδας (Richard Avedon, Helmut Newton), που η αφήγηση στις φωτογραφίες τους είναι σημαντικότατο φωτογραφικό στοιχείο. Αισθάνομαι πως και οι δικές σου φωτογραφίες -αν τις αναγνώσει κανείς- κρύβουν πάντα μια μικρή ιστορία. Το επιδιώκεις αυτό;
Σε κάθε φωτογράφηση, προσεγγίζω το θέμα μου με την ίδια περιέργεια και αναζήτηση ενός πορτρετίστα ή ντοκιμενταρίστα. Ενστικτωδώς φωτογραφίζω ό,τι βρίσκεται μπροστά μου. Δεν είμαι από τους φωτογράφους μόδας που θα στήσουν και θα σκηνοθετήσουν τα πάντα Όταν για παράδειγμα βρίσκομαι σε ένα άδειο παλιό σπίτι στη Γαλλία με ένα πολύ όμορφο νέο αγόρι και ένα πολύ ομροφο νέο κορίτσι με υπέροχη χημεία μεταξύ τους, είναι προφανές το θέμα μου. Σίγουρα θα δώσω κατευθύνσεις αλλά προτιμώ να ακολουθώ εγώ την ιστορία που εξελίσσεται μπροστά μου παρά το αντίθετο.
Σε βάθος χρόνου, αν η «δραματοποίηση» της φωτογράφησης γίνεται κατ’ εξακολούθηση τότε μιλάς για το έργο ενός καλλιτέχνη που διαθέτει αυτό το αφηγηματικό κομμάτι και την ανάλογη αισθητική. Φυσικά και θα ήθελα αυτό να ισχύσει και στην δική μου δουλειά, αλλά αν πω ότι το επιδιώκω, το κάνω μάλλον ασυνείδητα.
Ένα πολύ κάλο location, καλά μοντέλα και καλό team (styling μαλλιά και μακιγιάζ), λίγο-πολύ σου εγγυώνται τις καλύτερες των συνθηκών, οι οποίες όμως δεν υπάρχουν πάντα όπως τις επιθυμείς γιατι ο κάθε πελάτης εχει τις δικές του ανάγκες και ιδιαιτερότητες και κάθε ομάδα είναι διαφορετική σε δυναμική και αισθητική.
Για να φωτογραφίσεις έχεις στο νου ένα θέμα. Πόσο εύκολο είναι να το χειριστείς και κυρίως μετά να πείσεις τους εργοδότες σου (στην προκειμένη περίπτωση τα περιοδικά) ότι έτσι πρέπει να υλοποιηθεί; Μιλάμε εδώ για μια διαχείριση πραγματικότητας που δεν συνάδει με τον ρεαλισμό που προσπαθείς να αποφύγεις…
Εξαρτάται και πάλι από το περιοδικό και την ελευθερία που σου δίνει Με τον τρόπο που λειτουργούν τα περιοδικά τα θέματα έχουν επιλεγεί πολύ καιρό πριν εσωτερικά. Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει ιδιαίτερος προγραμματισμός οι φωτογραφήσεις οργανώνονται μέσα σε πολύ λίγες μέρες Μπορεί επίσης να μην υπάρχουν χρήματα για την παραγωγή οπότε και το θέμα το οποίο μπορεί να θες να κάνεις να είναι αδύνατον να γίνει με τον τρόπο που το φαντάζεσαι. Το κάθε περιοδικό έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Είναι ελάχιστα τα περιοδικά μόδας ανά τον κόσμο τα οποία έχουν τις προϋποθέσεις για μεγάλη δημιουργική ελευθερία και χρόνο για να δημιουργήσουν εικόνες με σκέψη έμπνευση και αφήγηση
Επίσης, όσο πιο γνωστός και καθιερωμένος είσαι ως φωτογράφος τόσο πιο εύκολα επιβάλεις την αισθητική σου–λογικό. Όμως, όπως είπα και πιο πριν η φωτογραφία μόδας είναι συνολική αφήγηση. Ο πελάτης σου (οσο αφορά τα περιοδικά) είναι και συνεργάτης σου και το να τον ακούσεις μπορεί να σε βοηθήσει να να βγάλεις ακόμα καλύτερες φωτογραφίες. Πρέπει να ακούσεις την Polly Mellen να μιλάει για την φωτογραφία «η Nastasia Kinsky και το φίδι», μια από τις διασημότερες φωτογραφίες του Avedon για την Vogue. Θα καταλάβεις οτι δίχως την Polly Mellen αυτή η φωτογραφία δεν θα είχε γίνει ποτέ.
Οι φωτογραφίσεις που κάνεις δείχνουν έναν άνθρωπο συγκροτημένο που ξέρει και να σκηνοθετεί το επόμενο βήμα του και ως εκ τούτου και τις φωτογραφίες του. Απορία εύλογη: Σκηνοθετώντας τις φωτογραφίες σου, επιλέγεις τα μοντέλα σου βάσει του προσχεδιασμένου σου θέματος ή απλά σου επιβάλλονται από τους agents και προσπαθείς να τα εντάξεις στο σκηνικό που έχεις φτιάξει, που έχεις φανταστεί;
Όπως σου είπα, δεν σκηνοθετώ ιδιαίτερα. Αντιθέτως, λειτουργώ πολύ ενστικτωδώς και αυτό με οδηγεί σε πολλά λάθη. Έχω συμφιλιωθεί όμως με αυτό το κομμάτι της καλλιτεχνικής μου φύσης, οπότε και τα αποτελέσματα θα είναι ανάλογα. Κάποια καλά, κάποια κακά. Χωρίς να το θέλω, βάζω συνέχεια τον εαυτό μου σε διαδικασία αυτοκριτικής και σύγκρισης, πράγμα κάκιστο, οπότε έχω μάθει να προχωράω γρήγορα στο επόμενο βήμα, αλλιώς θα τρελαθώ. Το ίδιο και με τα μοντέλα. Όποτε μπορώ επιλέγω, όποτε όχι κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ. Κάποιες φορές εκπλήσσομαι ευχάριστα, και κάποιες «τον τρώω»!
Χρησιμοποιείς κυρίως φυσικό φως και σπάνια φως studio. Δείχνει ότι ξέρεις να χειρίζεσαι καλά το φως, παρά το γεγονός ότι η εφαρμοσμένη φωτογραφία είναι κυρίως κλειστού χώρου. Πριν φωτογραφίσεις έχεις μελετήσει ήδη τον χώρο και το φως του κατά τη διάρκεια της μέρας;
Προτιμώ το φυσικό φως χίλιες φορές περισσότερο από το studio. Τις περισσότερες φορές δεν ξέρω πως θα είναι το φως στους χώρους που φωτογραφίζω, πράγμα που μου προκαλεί αγωνία πάντα. Πάντα έχω φώτα studio μαζί μου και πάντα καταλήγω να ανεβάζω τα ISO στο θεό.
Στη φωτογράφιση τι είναι αυτό που σε προκαλεί περισσότερο; Το σώμα ή το πρόσωπο του μοντέλου;
Και τα δυο εξίσου αλλά με μπόλικη δόση προσωπικότητας.
Θα τολμούσες ποτέ μια φωτογράφιση έξω από τα καθιερωμένα της μόδας με πρόσωπα όχι επιβεβλημένα από το still life; Με πρόσωπα και σώματα καθημερινά;
Την έχω κάνει αυτή την κουβέντα άπειρες φορές. Η απάντηση, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, είναι όχι. Μπορεί αυτό που θεωρώ εγώ όμορφο και σέξι να είναι διαφορετικό από αυτό που θεωρείς εσύ, υπάρχει όμως μια γενική αντικειμενικότητα. Ένα ωραίο κορίτσι ή αγόρι (μοντέλο, ηθοποιός, αθλητής) δεν χρειάζεται να προσπαθήσεις να το δείξεις όμορφο προκειμένου να πείσεις κάποιον. Η ομορφιά είναι αυταπόδεικτη! Αν θέλω να δω μια «καθημερινή» φυσιογνωμία, ανοίγω την πόρτα μου και την βλέπω απέναντι. Δεν νιώθω την ανάγκη να την αποτυπώσω σε φωτογραφία.
Με τι μηχανές τραβάς;
Canon 5D Mark IV και 5DS
Δουλεύεις τώρα πια στην Ινδία τον τελευταίο χρόνο. Πολύχρωμη κι αντιφατική χώρα. Πόσο δύσκολο είναι σε μια χώρα που τα χρώματα ακόμα και στα υφάσματα είναι τόσο έντονα να κυριαρχήσεις και να διαχειριστείς το background μιας φωτογράφισης σε φυσικό χώρο για να προβάλεις έτσι και να αναδείξεις το ρούχο;
Οι αντιφάσεις και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζω εδώ αφορούν άλλα πράγματα, καθημερινά και όχι το mise-en-scene μιας φωτογράφησης. Οι Ινδοί λατρεύουν τη χλιδή, υφάσματα, χρώματα, κεντήματα, κοσμήματα και όλα στον υπερθετικό βαθμό. Ταυτοχρόνως το περιβάλλον έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με την προηγούμενη εικόνα. Το να βάλω ένα μοντέλο που φοράει ένα βαρύ φόρεμα και «στάζει» διαμάντια να κάθεται σε μια πλαστική καρεκλά μπροστά από ένα σάπιο τοίχο, μου φαίνεται αστείο και ειλικρινές. Δεν θα το φοβηθώ. Ούτε και οι Ινδοί θα το φοβηθούν γιατί αυτό είναι το πραγματικό τους περιβάλλον.
Το συναίσθημα παίζει πιστεύεις ρόλο στη φωτογραφία; Ο φωτογράφος πρέπει να μετέχει ή να μην μετέχει σε ό, τι συμβαίνει γύρω του; Ή απλά ο φωτογράφος πρέπει να είναι ένας παθητικός δέκτης της πραγματικότητας που βιώνει και να παραμένει αμέτοχος σε ό, τι βλέπει ώστε απερίσπαστος να μεταφέρει το οπτικό του ερέθισμα σε μας;
Σε ένα μεγάλο βαθμό εξαρτάται τι φωτογραφία κάνεις. Εγώ προτιμώ να με παρασέρνει αυτό που φωτογραφίζω, όσο περισσότερο τόσο το καλύτερο. Εγώ όμως κάνω μόδα και γυμνά! Aν ήμουν ο Don McCullin ή ο Eddie Adams και είχα αυτή τη λογική θα είχα σκίσει τις φλέβες μου με τα δόντια! Αυτοί σαν φωτορεπόρτερ όμως έχουν βγάλει τεράστιας σημασίας φωτογραφίες που απαιτούσαν συναισθηματική αποχή. Αν είχαν εμπλακεί συναισθηματικά εκείνη τη στιγμή, θα είχαν αφήσει την κάμερα κάτω και θα κάνανε κάτι άλλο. Η Annie Leibovitz, που θαυμάζω απεριόριστα, προετοιμάζεται βδομάδες πριν με την ομάδα της για τα φώτα και το layout. Δεν ξέρω κατά πόσο τόση προετοιμασία αφήνει χώρο για συναίσθημα, πάντα όμως οι φωτογραφίες της φαίνονται να έχουν και απ’ αυτό!
Υπάρχουν άλλα είδη φωτογραφίας που σε ελκύουν; Ξερω ακόμη πως ασχολείσαι και με το video …
Με ελκύουν όλα τα είδη φωτογραφίας. Μελετάω και θαυμάζω φωτογράφους που κάνουν εντελώς άλλα πράγματα. Λατρεύω τη δουλειά των Don MacCullin και Sebastiao Salgado, πάντα με αφήνει έκπληκτο και άρρωστο ταυτόχρονα Πως καταφέρναν αυτά τα καταπληκτικά κάδρα δουλεύοντας με αστραπιαία ταχύτητα σε φρικιαστικές συνθήκες!
Με το video ασχολούμαι πολύ λίγο. Θα ήθελα να ασχοληθώ περισσότερο. Το μεγαλύτερό μου χόμπι μετά τη φωτογραφία είναι το σινεμά κι έχω μια ιδιαίτερη αγάπη στην κινούμενη εικόνα. Τα fashion videos που κάνουν συνήθως οι φωτογράφοι είναι κυρίως σαν μια κινούμενη βερσιόν μιας φωτογραφίας. Τα έκανα κι εγώ αλλά πλέον δεν μου λένε τίποτα. Θα ήθελα ένα πιο δομημένο project με story και κανονικό σενάριο προκειμένου να πω ότι ασχολούμαι πιο σοβαρά.
Παρακολουθείς καθόλου την εξέλιξη της φωτογραφίας στην Ελλάδα; Θα έμπαινες στον πειρασμό να κάνεις σύγκριση με όσα συμβαίνουν γύρω σου στο εξωτερικό;
Παρακολουθώ διαρκώς τι γίνεται στην Ελλάδα και ορισμένους φωτογράφους που μου αρέσει πολύ η δουλειά τους, τους ακολουθώ και σε social media σχεδόν καθημερινά.
Στην Ελλάδα από τότε που άρχισα να παρακολουθώ τα πράγματα, πριν καν ασχοληθώ με τη φωτογραφία, το επίπεδο ήταν πολύ υψηλό και καινούργιοι φωτογράφοι που ανακαλύπτω, προχωρούν με αλματώδη ταχύτητα, οπότε φυσικά και θα συνέκρινα με το εξωτερικό.
Ο Ερρίκος Ανδρέου τι περιμένει, ποιες οι προσδοκίες του από τη φωτογραφία;
Να με ταξιδέψει οσο πιο μακριά γίνεται. Έχω πολλά πράγματα στο μυαλό μου που θα ήθελα να κάνω και να καταφέρω μέσα από αυτό το μέσο.
Ερρίκο, το photologio.gr σε ευχαριστεί ΠΟΛΥ για την αποδοχή της πρόσκλησης σ’ αυτή την κουβέντα. Σου ευχόμαστε όμορφα ταξίδια και όμορφες εικόνες στη ζωή σου και στη δουλειά σου …και να απολαύσεις ακόμα πιο όμορφα κάθε στιγμή, κάθε λεπτό αυτού του νέου χρονου στη ζωή σου. ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΣ και Ο,ΤΙ ΕΠΙΘΥΜΕΙΣ
Info: Το website του Ερρίκου Ανδρέου:www.errikosandreou.com To profile του στο instagram: https://www.instagram.com/errikosandreou και το profile του στο fb είναι:https://www.facebook.com/errikos.andreou