Αριστοτέλης Ρουφάνης: “Είμαστε όλοι ίδιοι απέναντι στην αστική αποξένωση, και αυτό είναι τρομακτικό και ελπιδοφόρο μαζί”
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Hong Kong – Urban
Αριστοτέλη, ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Πολιτικός μηχανικός με αγάπη κι έφεση στην αρχιτεκτονική. Αυτό καθορίζει κατά κύριο λόγο τα projects σου: Hong Kong – Urban extremes (2014), Tokyo – Urban Extremes (2016) και το πρόσφατο, που εκτίθεται αυτή τη στιγμή στην Αθήνα «Alone together» (2017). Πόσο αφαιρετική / μιναλιστική μπορεί να είναι η ματιά σου σε ένα αρχιτεκτονικό ή και πολεοδομικό χάος μιας μεγαλούπολης; Κι από την άλλη πόσο δύσκολο για σένα να οργανώσεις κάδρο μέσα σ’ αυτό το χάος;
Ωραία ερώτηση. Νομίζω ο καθένας μας έχει τα comfort zones του, τα μέρη που αισθάνεται άνετα. Για μένα, έχοντας το background του μηχανικού και έχοντας μεγαλώσει μέσα σε αυτό, το τσιμέντο είναι κάτι πολύ οικείο.
Το πολεοδομικό χάος είναι η νόρμα μου, όπως ίσως ένα τροπικό οικοσύστημα για τα πλάσματα που κατοικούν εκεί. Συνεπώς, είναι κάτι που δεν το σκέφτομαι καν, έρχεται φυσικά.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Insolation
Σε όλα σου τα φωτογραφικά projects – εκτός από το Insolation (2016) το ανθρώπινο στοιχείο απουσιάζει ή και στην πιο πρόσφατη σου δουλειά (Alone together) το αφήνεις σαν μια υποψία μέσα στο χάος των μεγαθηρίων. Σαν να επιλέγεις να δείξεις εσκεμμένα τη μοναχικότητα του ανθρώπου και την εκμηδένισή του από τα ίδια τα αρχιτεκτόνηματά του;
Θα έλεγα πως ο κοινός άξονας σε όλα τα projects μου είναι το πώς το περιβάλλον μάς επηρεάζει ή εκφράζει την ψυχοσύνθεσή μας. Η απουσία του ανθρώπου ή η αφαιρετική του απεικόνιση στα έργα, ιδανικά βάζει τον θεατή σε πρωταγωνιστικό ρόλο στη ρητορική της σκηνής που εκτυλίσσεται.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Insolation
Πώς ξεκίνησες να φωτογραφίζεις; Με προκαλεί το γεγονός να μάθω, να σκαλίσω το ότι ενώ είσαι αυτοδίδακτος φωτογράφος κατάφερες με τη δουλειά σου και τον τρόπο παρουσίασης των έργων σου (μεγάλες εκτυπώσεις και υψηλή ανάλυση) να στραφούν πάνω σου τόσο επιμελητές από το ΜΟΜΑ και το Behance, όσο και παγκόσμια φεστιβάλ φωτογραφίας και μουσεία.
Ξεκίνησα σαν hobby στην εφηβεία. Μπορεί να είμαι αυτοδίδακτος, υπό την έννοια ότι δεν έχω στο βιογραφικό μου κάποιον σχετικό ακαδημαϊκό τίτλο, αλλά έχω μελετήσει με πολλή συνέπεια και αγάπη το αντικείμενό μου σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο.
Σε ό,τι αφορά την παρουσίαση της δουλειάς μου, θεωρώ ότι οι υπόλοιπες σπουδές μου και η εμπειρία μου σε άλλους εργασιακούς κλάδους με έχουν βοηθήσει πολύ στο να παρουσιάζω άρτια κάτι. Άλλωστε οι επιμελητές, εκτιμούν και αυτοί, όπως όλοι μας, μια επιμελή και ολοκληρωμένη παρουσίαση.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Alone together
Alone together: Τίτλος ίσως για μια ταινία του Φατίχ Ακίν, όμως και τίτλος ενός κομματιού ερμηνευμένου από τον τρομπετίστα Chet Baker. Και σίγουρα αν ακούσει κανείς αυτό το κομμάτι και βλέποντας τις εικόνες σου θα σε φανταστεί ώρες βραδινές και ατελείωτες σε κάποια ταράτσα με τη μηχανή σου, έτοιμο να κλέψεις κάποιο φως μέσα στο σκοτάδι της μεγαλούπολης. Ώρες φωτογραφικές, αλλά μοναχικές για σένα. Και με το κλικ σου είναι σα να θέλεις να αντιστοιχίσεις τη δική σου μοναξιά με τη μοναξιά του ανθρώπου στο απέναντι ή σε κάποιο μακρινό διαμέρισμα. Κάπως έτσι να ερμηνεύσω το Alone together?
Σε μεγάλο βαθμό ναι. Το Alone Together έχει υπάρξει ένα πολύ μεγάλο σε διάρκεια project για μένα και ξεκίνησε όντως με πολύ αυτοβιογραφικό τρόπο. Μέσα από την έρευνά μου για αυτό όμως, απέκτησα μια ενδελεχή εικόνα για την οικουμενικότητα αυτού του θέματος και το πως είναι αρκετά δυνατό για να διαπεράσει οποιαδήποτε κοινωνική διαστρωμάτωση και υπόβαθρο. Είμαστε όλοι ίδιοι απένανι στην αστική αποξένωση, και αυτό είναι τρομακτικό και ελπιδοφόρο μαζί.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Alone together
Bλέποντας τις εικόνες σου από το Alone together μου ήλθε στο νου κι ένας στίχος «Στη μεγάλη πόλη, η αγάπη έχει χαθεί …» από ένα τραγούδι του Μ. Φάμελλου. Το αισθάνθηκα και στο άλλο σου έργο, το Insolation, παρά το γεγονός ότι οι εικόνες του έργου αυτού είναι από τις παραλίες του San Sebastian στην Ισπανία. Ακόμα και στη φύση η απομόνωση και η έλλειψη επικοινωνίας, αγάπης. Στην ουσία είναι το θέμα και το περιεχόμενο που σε εξιτάρει για να τα εισάγεις μετά σε μια φόρμα;
Αγαπώ πολύ τα τραγούδια του Φάμελλου, αλλά δεν συμφωνώ με τον συγκεκριμένο στίχο. Η αγάπη κάθε άλλο παρά έχει χαθεί, είναι ο τρόπος που (δεν) την ψάχνουμε στα σωστά μέρη που έχει αλλάξει.
Σίγουρα το περιεχόμενο, με την έννοια του συναισθήματος, είναι αυτό που με εξιτάρει. Η παραστατική φωτογραφία είναι κάτι που δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Dispersion
Halcyon days (2016) – Dispersion (2015): Άλλες δύο σειρές που παρά το γεγονός ότι έχουν φως, έστω και σε διασπορά, θα τις χαρακτήριζα κι αυτές δείγματα ενός φωτογράφου που παλεύει με τη μοναχικότητά του. Σίγουρα η φωτογραφική διαδικασία είναι ένα μοναχικό «σπορ», αλλά πάντα η ψυχή του φωτογράφου αποτυπώνεται στη φωτογραφία του. Σε ενδιαφέρει να δώσεις ένα στίγμα στο όλο σου έργο έτσι;
Θα έλεγα πως δεν είναι μία συνειδητή προσπάθεια, όσο μια αναπόφευκτη διαδικασία. Πώς μπορείς να κάνεις τέχνη και να μην βάλεις τον δικό σου κόσμο μέσα σε αυτό;
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Alone together
Οι εκθέσεις σου χαρακτηρίζονται από την υψηλή ανάλυση της φωτογραφίας και τις μεγάλες/τεράστιες εκτυπώσεις. Υποψιάζομαι πως όλη αυτή η παραγωγή, το concept δεν είναι γιατί σε καταδιώκει μια μεγαλομανία επίδειξης, αλλά γιατί θέτεις πιο έντονα έτσι το κοινωνικό πρόβλημα, όπως το διατυπώνεις κι εσύ «the bigger the city, the lonelier we feel».
Ένας βασικός άξονας της σειράς αυτής, είναι η απεικόνιση μεμονωμένων θεματικών μέσα στα φωτεινά παράθυρα της πόλης. Το συγκεκριμένο μέγεθος είναι το μικρότερο που χρειάζεται για να δείξω αρκετή λεπτομέρεια στα επιμέρους σημεία αλλά και ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι της πόλης μαζί. Επίσης το μεγάλο μέγεθος, κάνει τον θεατή να βυθίζεται στην εικόνα, να γίνεται μέρος της και το αντίστροφο.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Alone together
Με τι μηχανές τραβάς Αριστοτέλη;
Κυρίως με ψηφιακές full frame μηχανές και πολύ σπάνια με μεσαίο φορμά.
Πώς ακολουθεί η επεξεργασία; Ή να θέσω αλλιώς την ερώτηση: Πόσο βάρος θα ρίξεις στη λήψη και πόσο βάρος στην επεξεργασία; Ποιος ο καθοριστικός παράγοντας να πεις ότι αυτή η φωτογραφία αξίζει να επεξεργαστεί; Το έχεις εξ αρχής καθορίσει από τη λήψη;
Προσωπικά δεν βρίσκω διαφορά στα δύο σε αυτό που κάνω. Η όλη διαδικασία για μένα, δεν έχει σκοπό να καταλήξει σε μία φωτογραφία, αλλά σε κάτι εικαστικό. Συνεπώς, δεν υπάρχει συνταγή, η επεξεργασία θα διαρκέσει όσο χρειάζεται (συχνά έως και 3-4 μήνες για κάθε εικόνα), για να καταλήξω να είμαι χαρούμενος με αυτό που θέλω να δείξω.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Alone together
Ποια τα επόμενα σχέδια;
Έχω ξεκινήσει να δουλεύω τα επόμενα 2 projects, τα οποία θα αποτελούν μια θεματική συνέχεια του alone together, αλλά με αρκετά διαφορετική προσέγγιση, δουλεύοντας ακόμα και με άλλα μέσα.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Alone together
Λείπεις κάποια χρόνια από Ελλάδα και ταξιδέψεις σε όλο τον κόσμο. Πώς βλέπεις τη φωτογραφική παραγωγή στον ελληνικό χώρο (αν την παρακολουθείς) σε σύγκριση με τον διεθνή;
Δεν θεωρώ ότι οι Έλληνες φωτογράφοι έχουν τίποτα να ζηλέψουν σε δημιουργικό επίπεδο. Σε επίπεδο αγοράς είμαστε αρκετά πίσω από την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά δυστυχώς αυτό είναι παράγωγο της οικονομικής κρίσης.
Όμως μέσα από την ηλεκτρονική δικτύωση και διαγωνισμούς, έχουμε μία πολύ καλή πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά.
Αριστοτέλης Ρουφάνης – Hong Kong – Urban
Info:
Ο Αριστοτέλης Ρουφάνης (γεν. 1983, Αθήνα) είναι εικαστικός με έδρα το Λονδίνο. Η δουλειά του εστιάζει στα μοτίβα, τα υλικά και τις ανθρώπινες σχέσεις, όπως αυτά ορίζονται από την αρχιτεκτονική και τη συνθήκη της ζωής στην πόλη.
Ενεργός φωτογράφος ήδη από νεαρή ηλικία, ο Αριστοτέλης Ρουφάνης είναι ένας αυτοδίδακτος καλλιτέχνης που έχει κατακτήσει το καλλιτεχνικό του μέσο μέσα από μια ολόκληρη σειρά εντατικών φωτογραφικών πρότζεκτ. Με κύριο ενδιαφέρον του το πώς οι άνθρωποι κτίζουν το περιβάλλον στο οποίο ζουν, έχει ταξιδέψει εκτενώς σε ολόκληρο τον κόσμο, δημιουργώντας εικόνες που συνδιάζουν σχολαστική ψηφιακή επεξεργασία με ένα καθαρά προσωπικό καλλιτεχνικό όραμα.
Το 2016 συμμετείχε στο Scope Art Fair Miami Beach, το Fotofever Paris με ατομική έκθεση και στην ιστορική Καλοκαιρινή Έκθεση του Royal Academy of Arts στο Λονδίνο. Το 2017 παρουσίασε ατομική έκθεση στο Scope Miami Beach και νέα έργα στο ZsONAMACO FOTO στην Πόλη του Μεξικό. Τον Σεπτέμβριο 2018 συμμετέχει στην 3η Μπιενάλε Φωτογραφίας του Πεκίνου στο CAFA Art Museum.
Έργα του βρίσκονται στις συλλογές των patrons του Royal Academy, καθώς και σε άλλες ιδιωτικές συλλογές σε Λονδίνο, Παρίσι, Μαϊάμι, Νέα Υόρκη και Πόλη του Μεξικό. Η δουλειά του έχει παρουσιαστεί στο British Journal of Photography και άλλα διεθνή μέσα σχετικά με την τέχνη, έντυπα και διαδικτυακά.
Προσεχείς εκθέσεις: φουάρ σε Στοκχόλμη, Αμβούργο, Μαϊάμι, Λος Άντζελες, Χονγκ Κονγκ και Σιγκαπούρη, ομαδική έκθεση στο Ροτερνταμ (Δεκ 2018), ομαδική έκθεση στο Zeitz Museum of Contemporary Art Africa, Κέηπ Τάουν (Ιαν 2019), Sydney Photo Festival (Μάιος 2019).
Tο φωτογραφικό του project Alone together εγκαινιάστηκε στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα την Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2018. Αποτελεί και την πρώτη ατομική έκθεση του Αριστοτέλη Ρουφάνη στην Ελλάδα. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 10 Νοεμβρίου 2018.
Χώρος έκθεσης: Ιλεάνα Τούντα Contemporary Art Center Αρματωλών Κλεφτών 48, Αθήνα
Διάρκεια έκθεσης: 4.10-10.11.2018
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Πέμπτη 13:00 – 20:00, Τετάρτη – Παρασκευή 15:00 – 20:00, Σάββατο 12:00 – 16:00
Πληροφορίες για την έκθεση
