Χρυσαλένα Αντωνοπούλου: “Στις εικόνες σου είσαι παντού, από την επιλογή του θέματος, μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, όλα μιλούν για σένα”
“I am learning to see. I don’t know why it is but everything enters me more deeply and it doesn’t stop where it once used to.” Είναι ένα απόφθεγμα από τις Σημειώσεις του Μάλτε Λάουριντς Μπρίγκε και συνοδεύει την φωτογραφία που επέλεξα. Υπήρξε κάποια στιγμή που το συνειδητοποίησες αυτό, που είπες τώρα εκφράζομαι με εικόνες;
Αυτό είναι κάτι που σίγουρα συμβαίνει. Νιώθω ότι εκφράζω τον εαυτό μου μέσα από τις εικόνες, σκέφτομαι με εικόνες και περνώ πολύ χρόνο να σκέφτομαι εικόνες. Δεν είμαι σίγουρη ότι μπορώ να εντοπίσω με ακρίβεια τη στιγμή που η σχέση μου με τη φωτογραφία άλλαξε, όμως είναι γεγονός ότι εδώ και καιρό επηρεάζει καθοριστικά τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζομαι εσωτερικά όσα συμβαίνουν και φυσικά τον τρόπο που επικοινωνώ τις σκέψεις και τα συναισθήματα μου. Έχει η φωτογραφία αυτή τη «μαγική» ιδιότητα να σε φέρνει αντιμέτωπο, ό,τι κι αν είναι αυτό που φωτογραφίζεις, πρωτίστως με τον εαυτό σου και είναι και αυτό που την κάνει τόσο ισχυρή. Στις εικόνες σου είσαι παντού, από την επιλογή του θέματος, μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, όλα μιλούν για σένα. Προσωπικά, ένιωσα πολύ άβολα όταν το συνειδητοποίησα για πρώτη φορά. Μου προκάλεσε εκνευρισμό. Όταν αυτό πέρασε, ανακάλυψα στη φωτογραφία μια δύναμη που αγνοούσα και έκτοτε βρίσκομαι σε μια συνεχή διαδικασία διαλόγου. “I am learning to see…”, τον κόσμο, εμένα, όλα, από την αρχή.
Είχα ήδη αποφασίσει να σου ζητήσω να κάνουμε αυτή τη συνέντευξη όταν μπήκα στο προσωπικό σου blog http://chrysalenaontheroad.tumblr.com/ και εκεί τα πράγματα μπλέχτηκαν ακόμα πιο ευχάριστα. Πώς θα χαρακτήριζες το έργο σου εκεί και πώς στο instagram;
Το Instagram είναι περισσότερο κάτι σαν καθημερινό παιχνίδι. Ας πούμε πως ικανοποιεί, ως ένα βαθμό, την ανάγκη που έχω μέσα στη βδομάδα να ασχοληθώ με φωτογραφίες. Σ’ αυτό ανεβάζω κυρίως εικόνες που βγάζω με το κινητό στις διαδρομές που κάνω για το γραφείο το πρωί, στις βόλτες με το σκύλο μου ή στην αναμονή σε μια δημόσια υπηρεσία. Δυστυχώς, πολύ σπάνια προλαβαίνω τις μέρες που δουλεύω να αφιερώσω χρόνο στη φωτογραφία, έτσι όπως μου αρέσει να το κάνω. Να πάρω τη μηχανή και να βγω μια βόλτα, ιδανικά μόνη μου, χωρίς πίεση χρόνου, κάπου που να είναι λίγο ήσυχα. Στο blog θα βρεις αυτές τις εικόνες, που είναι και αυτές που θεωρώ και τις πιο πραγματικά δικές μου. Η επιλογή για το τι θα ανέβει στο blog είναι σαφώς πιο αυστηρή και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι πολλές από τις φωτογραφίες έχουν γίνει σε ταξίδια. Είναι τότε που έχω τον χρόνο και την εσωτερική ηρεμία που χρειάζομαι για να ευχαριστηθώ τη φωτογραφία.
Είσαι βιβλιοφαγος! Οι αναφορές σου σε Italo Calvino, Walt Whitman, Jack Kerouac, William Gibson αλλά και Iggy Pop και Wes Anderson συνοδεύουν αρμονικά τις αναρτήσεις σου. Πώς οπτικοποιείς μία ιδέα ή ένα συναίσθημα;
Μου αρέσει το διάβασμα και αγαπώ πολύ τη λογοτεχνία! Δεν έχω σταματήσει ποτέ να διαβάζω. Τα βιβλία με αποσυνδέουν από τα συνηθισμένα, με χαλαρώνουν και τροφοδοτούν τη φαντασία μου.
Δεν φωτογραφίζω συνήθως, έχοντας ήδη στο μυαλό μου ένα βιβλίο ή μια ιστορία την οποία θέλω να μεταφέρω σε εικόνες. Συμβαίνει βέβαια, να σκέφτομαι την ιστορία που διαβάζω μια δεδομένη περίοδο όταν φωτογραφίζω ή να δω μια σκηνή ή ένα μέρος που θα μου θυμίσει κάτι που διάβασα. Συμβαίνει επίσης, όταν διαβάζω μια ιστορία να θυμηθώ μια φωτογραφία που έχω τραβήξει εδώ και καιρό. Έτσι γίνεται και στο τέλος «παντρεύω» τις φωτογραφίες μου με αποσπάσματα κειμένων. Δεν ξέρω αν έχει πάντα νόημα, δεν ξέρω αν κάθε φορά είναι ξεκάθαρη και εμφανής η σύνδεση που έκανα μεταξύ κειμένου και εικόνας. Αλλά δεν χρειάζεται κιόλας!
Υπάρχει η αντίληψη ότι η φωτογραφία είναι μία μόδα των καιρών, πάει αγκαζέ με τα κοινωνικά δίκτυα και την ανάγκη αυτοπροβολής. Υποθετικά, χωρίς wi-fi θα ασχολούσουν τώρα με την φωτογραφία;
Νομίζω ναι. Είναι αλήθεια ότι το internet και τα social media έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες που διόγκωσαν το φαινόμενο της ακατάσχετης αυτοπροβολής και της ανεξέλεγκτης παραγωγής εικόνων, συχνά αποκλειστικά του εαυτού, όμως πιστεύω ότι αυτή η σχέση των ανθρώπων με την εικόνα είναι μια σχέση πολύ διαφορετική από αυτή που έχουμε όσοι ασχολούμαστε με τη φωτογραφία, με τον τρόπο για τον οποίο μιλάμε σ’ αυτή τη συνέντευξη.
Από την λήψη ως την επεξεργασία το στύλ σου είναι προπάντων προσωπικό αλλά και φωτογραφικά ορθό. Έχεις σπουδάσει; Ποιες είναι οι επιρροές σου;
Σ’ ευχαριστώ πολύ! Ξεκίνησα μαθήματα φωτογραφίας τον Οκτώβριο του 2013 στη σχολή Pragma στα Εξάρχεια. Ο δάσκαλος μου, ο Θάνος Παπαδόπουλος έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της σχέσης μου με τη φωτογραφία. Όταν αποφάσισα να πάω στη σχολή ήθελα απλώς να μάθω να χρησιμοποιώ σωστά μια μηχανή που είχα. Είχα μεγάλη ανάγκη να εμπλακώ σε κάτι δημιουργικό, αλλά δεν φανταζόμουν πόσα περισσότερα υπήρχαν να ανακαλύψω.
Η ανάπτυξη της προσωπικής μου ματιάς είναι κάτι που θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό και χαίρομαι πολύ που αναγνωρίζεις προσωπικό στυλ στις εικόνες μου. Οι επιρροές είναι φυσικά πολλές. Βλέπω συνέχεια δουλειές φωτογράφων και σαν καλή βιβλιοφάγος έχω επιδοθεί εδω καιρό στη μελέτη της ιστορίας της φωτογραφίας και της αισθητικής της. Οι προσωπικές μου προτιμήσεις είναι συνήθως οι πιο κλασικές ματιές, αλλά δεν απορρίπτω τίποτα. Από όλες τις δουλειές, ακόμα και εντοπίζοντας αυτό που δεν σ’ αρέσει σ’ αυτές, έχεις να πάρεις κάτι. Το πρώτο όνομα που μου έρχεται πάντα στο μυαλό όταν με ρωτούν για φωτογράφους είναι του Robert Adams, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολλοί ακόμα. Και πολλοί Έλληνες φυσικά. Αγαπώ ιδιαίτερα τη δουλειά του Κώστα Καψιάνη.
Το καδράρισμα σου συχνά είναι αποσπασματικό, δε φοβάσαι να κόψεις πόδια, να φωτίσεις το μισό θέμα ή να παρεμβάλεις ένα φυσικό φίλτρο. Νιώθω ότι δεν σε αντιπροσωπεύει ο φωτορεαλισμός και το ολόκληρο, σωστά;
Η σύνθεση είναι κατά τη γνώμη μου σημαντική πολύ. Ο τρόπος που τα στοιχεία που υπάρχουν στην εικόνα συνομιλούν, οι σκιές και το φως, οι θέσεις, να υπάρχει μια ισορροπία και μια αρμονία που όμως να μην είναι η προφανής. Δεν έχω πρόβλημα με το ολόκληρο, θα μπορούσα κάλλιστα να βρω ενδιαφέρον σε μια τέτοια λήψη αν υπάρχει κάτι εκεί που να προκαλεί την προσοχή μου. Σε ότι αφορά όμως την καταγραφική φωτογράφιση της πραγματικότητας, ή αυτή τη σύγχρονη τάση στη φωτογραφία της απεικόνισης του κοινότοπου και του αδιάφορου, τότε ναι. Δεν έχουν καταφέρει, μέχρι στιγμής, αυτού του είδους οι φωτογραφίες να με κερδίσουν. Υποθέτω χρειάζομαι ακόμα, έστω λίγο λυρισμό σε ό,τι βλέπω, αυτή τη μικρή δόση επιρροής του φωτογραφού που θα κάνει την πεζή πραγματικότητα να φανεί μέσα από τη λήψη κάπως «αλλιώς». Όχι απαραίτητα πιο όμορφη.
Βλέπω πως πήγες ένα ταξίδι στη Μέση Ανατολή, πρέπει να ομολογήσω πως έκανες υπέροχες και μη τουριστικές λήψεις. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Τον περασμένο Μάρτιο κάναμε αυτό το ταξίδι με τον αδερφό μου. Πήγαμε στην Ιορδανία, στο Αμμάν και την Πέτρα και από εκεί περάσαμε στο Ισραήλ, Ιερουσαλήμ και Τελ Αβίβ. Όπως στους περισσότερους ανθρώπους, μ’ αρέσει πολύ να ταξιδεύω και αυτό το ταξιδι ήταν μια φοβερή εμπειρία. Η Ιορδανία ήταν η πρώτη αραβική χώρα που επισκεπτόμουν, οπότε καταλαβαίνεις. Όλα καινούρια! Φυσικά φωτογράφισα πολύ.
Νομίζω ότι αυτό που μου έμεινε περισσότερο σαν αίσθηση από εκείνες τις μέρες, ήταν η καταλυτική επίδραση των θρησκειών στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Τόσο στην Ιορδανία, όσο πολύ περισσότερο στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ, όπου τρεις θρησκείες συνηπάρχουν χωρισμένες από ανιχνευτές μετάλλων και ελεύθερους σκοπευτές, η διαπίστωση της δύναμης τους πάνω στις ζωές και τα μυαλά των ανθρώπων με τάραξε. Εκείνοι που μου έκαναν τη μεγαλύτερη εντύπωση, από όλα όσα είδα σ’αυτό το ταξίδι ήταν οι ορθόδοξοι Εβραίοι. Ένιωσα περπατώντας στις γειτονιές τους σαν να έχω ταξιδέψει πολλά χρόνια πίσω στην ανθρώπινη ιστορία.
Όλοι μας κοιτάζουμε το συνολικό μας έργο, είτε ψηφιακά είτε τυπωμένο στο χαρτί. Κάνε μου μία αποτίμηση, πώς βλέπεις την πορεία σου ως τώρα;
Είμαι ακριβώς σ’αυτό το σημείο. Αυτό που προσπαθώ να κάνω τον τελευταίο καιρό είναι να σταματήσω για λίγο και να γυρίσω πίσω σε ό,τι έχω κάνει μέχρι τώρα. Όχι ότι είναι ιδιαίτερα μεγάλος ο όγκος δουλειάς που έχω ακόμα στα χέρια μου. Περισσότερο το κάνω για να καταλάβω πως θέλω να προχωρήσω από εδώ και πέρα.
Δεν ξέρω τι να σου πω ως συνολικό συμπέρασμα… κάνω πολλές σκέψεις. Πιστεύω ότι εξελίχθηκε γρήγορα η ματιά μου από τότε που ξεκίνησα να φωτογραφιζω. Νιώθω αρκετά σίγουρη πια για το τι με ενδιαφέρει και τι όχι να προσεγγίζω ως θέμα ή ως συνθήκη μέσα στην οποία να θέλω να τραβήξω φωτογραφίες. Ψάχνω το θέμα εκείνο που θα με απορροφήσει απο όλα τα άλλα και με το οποίο θα ασχοληθώ αποκλειστικά το επόμενο διάστημα. Ευχήσου μου να το βρω σύντομα!!
Το profile της Χρυσαλένας στο Instagram https://www.instagram.com/xrysalena και το προσωπικό της blog http://chrysalenaontheroad.tumblr.com
