Στράτος Μαραγκός: “Η φωτογραφία για μένα είναι ένα είδος συνειδητού ονείρου, που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και το όνειρο, το ορατό και το μη ορατό, το συνειδητό και το ασυνείδητο, το ρητό και το άρρητο, συνδέοντας την κατακερματισμένη πραγματικότητα και τοποθετώντας τα επιμέρους αντιφατικά στοιχεία σε ένα όλον”
Η φωτογραφία που επέλεξα για να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας είναι από την ιστοσελίδα σου (www.stratosmaragos.com). Το συγκλονιστικό βλέμμα, η αντίθεση του γυμνού με τα σύρματα και τους κάκτους, τα απαλά αλλά ρεαλιστικά χρώματα συνθέτουν ένα συνειδητό όνειρο. Lucid Dream είναι το πρότζεκτ που συμπεριλαμβάνει την εν λόγω σύνθεση και θα ήθελα να μου πεις πως ενώνεις το υπαρκτό με το μη.
Η φωτογραφία για μένα είναι ένα είδος συνειδητού ονείρου, που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και το όνειρο, το ορατό και το μη ορατό, το συνειδητό και το ασυνείδητο, το ρητό και το άρρητο, συνδέοντας την κατακερματισμένη πραγματικότητα και τοποθετώντας τα επιμέρους αντιφατικά στοιχεία σε ένα όλον. ‘Όσο και αν μια εικόνα είναι μια προσωπική αφήγηση ολοκληρώνεται μόνο μέσα από τα μάτια του θεατή και μέσω αυτού επιτυγχάνεται μια οποιαδήποτε σύνδεση.
Εκτός από το Lucid Dream έχεις και άλλα δύο πρότζεκτ, το Minus 2 και το Stroller. Το κάθε ένα έχει εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Ποια διαδικασία ακολούθησες για την προετοιμασία και την υλοποίηση τους;
Αποφάσισα να φωτογραφίσω το υπόγειο του νοσοκομείου που εργάζομαι σαν χημικός κατά την διάρκεια του σεμιναρίου της κολεκτίβα του Depression Era με θέμα την νυχτερινή φωτογραφία το φθινόπωρο του 2015. ‘Έτσι προέκυψε το -2. Οι εισηγητές Αγγελική Σβορώνου και Γιάννη Χατζηασλάνη με υποστήριξαν και με κατεύθυναν κατά την εξέλιξη του πρότζεκτ. Τράβηξα παρά πολλές εικόνες και το project ολοκληρώθηκε με το τέλος του σεμιναρίου. Το stroller είναι ουσιαστικά μια συρραφή ασπρόμαυρων εικόνων που έκανα τα πρώτα χρόνια που ξεκίνησα φωτογραφία.
Στο δεύτερο υπόγειο του νοσοκομείου που εργάζεσαι υπάρχει ένας κόσμος ξεχασμένος και μαγικός. Το minus 2 είναι αρχεία, φοριαμοί, σκοτεινοί διάδρομοι και λευκά πλακάκια. Φαινομενικά απλές λήψεις που όμως με μαγνήτισαν. Τι είναι αυτό που για σένα κάνει την διαφορά ανάμεσα σε μια φωτογραφία και μια αποτύπωση;
Σε καμία περίπτωση δεν με ενδιαφέρει να αποτυπώσω πως πραγματικά είναι το -2. Με ενδιαφέρει μόνο να μεταφέρω την ατμόσφαιρα ενός χώρου που είναι φορτισμένος τόσα αρνητικά. Σκέψου ότι δεν είχα κατέβει ποτέ πριν το project στο -2 και όλη η διαδικασία ήταν και για μένα μία αποκάλυψη.
Παρατηρώ μια έμφαση στα αυτοπορτραίτα, τόσο στην ιστοσελίδα σου όσο και στον λογαριασμό σου στο instagram. Πως βλέπεις τον εαυτό σου μέσα από αυτά;
Επειδή χρησιμοποιώ αναλογική μηχανή (contax T2) στην περίπτωση των αυτοπορτρέτων το τελικό αποτέλεσμα το αισθάνεσαι παρά το βλέπεις. Μέσω της αυτοέκθεσης, που είναι μια διαδικασία επώδυνη κάποιες φορές, προσπαθείς να ελέγξεις αλλά και να επινοήσεις τον εαυτό σου. Εκθέτοντας τον εαυτό σου αναγκάζεσαι να δεις τον εαυτό σου σαν αντικείμενο. Αυτό δεν έχει να κάνει με την αυτοαναφορικότητα που έχει το αυτοπορτραίτο και τα selfie στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μιας που έπιασα το instagram, υπάρχει μία τεράστια διαφορά στυλ, θεμάτων αλλά και τεχνικών σε σύγκριση με αυτά που είδα στην ιστοσελίδα σου. Ποια είναι η θέση σου ως φωτογράφος για τα σόσιαλ μίντια; Μπορούν να αναδείξουν αξιόλογο έργο ή είναι κάτι που χάνεται στο επόμενο δευτερόλεπτο;
Το instagram νομίζω με απενεχοποιήσε σε σχέση με την αναμνηστική φωτογραφία και με ανάγκασε να χρησιμοποιήσω το τετράγωνο κάδρο που απαιτεί μια αποστασιοποίηση. Χρησιμοποιώ το instagram σαν ηλεκτρονικό ημερολόγιο και μέσω της εφαρμογής αυτής μοιράζομαι εικόνες και εμπειρίες με άλλους ανθρώπους. Αλλά ξέρω πολύ καλά ότι τα λάικ που παίρνει μια φωτογραφία δεν έχουν καμία σχέση με την αξία της.
Είσαι λάτρης της φύσης και των ταξιδιών. Πρόσφατα πήγες και σε ένα αγαπημένο φωτογραφικό προορισμό, την Ισλανδία. Θα ήθελα να μου πεις λίγα λόγια για αυτό το προορισμό και γενικά τα τοπία, δηλαδή τι είναι αυτό που θα σε κάνει να σηκώσεις τη κάμερα και κλικάρεις σε ένα τοπίο;
Όσο ήμουν στην Ισλανδία ένοιωθα ότι ζούσα σε ένα ονειρικό κόσμο σαν αυτόν που υπονοείται στο Lucid Dream. Το τοπίο αλλάζει συνεχώς ανά λίγα χιλιόμετρα. Το μέρος έχει μια απίστευτη μαγεία και ενέργεια. Φωτογραφικά είναι ο απόλυτος προορισμός. Όλοι φωτογραφίζουμε τοπία και το κάνουμε για να τα αιχμαλωτίζουμε στις αναμνήσεις μας. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βγάλεις μια εικόνα που θα ξεπερνά την μεγαλειώδη διάσταση που έχει ή φύση και θα είναι κάτι διαφορετικό από αυτό που βλέπεις. Ουσιαστικά ο φωτογράφος εξαφανίζεται σε ένα μεγαλειώδες τοπίο αφού χρησιμοποιείται από το τοπίο αντί να το χρησιμοποιεί ο ίδιος.
Πως ξεκίνησες την φωτογραφία; Ποια διαδρομή ακολούθησες; Ποιοι φωτογράφοι σε έχουν επηρεάσει;
Το 2008 μετακόμισα στη Θεσσαλονίκη και ένας φίλος μου που ήξερε την αγάπη μου για την φωτογραφία πρότεινε την stereosis. Σύντομα η stereosis έγινε το δεύτερο σπίτι μου. Η σχολή αυτή με διαμόρφωσε ως φωτογράφο. Workshops που έκανα με τον Petersen, τον Engstrom, τον Καλαφάτη, τον Φυσάκη και πολλούς άλλους με εξέλιξαν. Φέτος συμμετέχω σε ένα workshop με τον Αντωνιάδη και παρακολουθώ ένα σεμινάριο στην Σχολή Καλών Τεχνών με θέματα που αφορούν όλες τις απεικονιστικές τέχνες. Επίσης έχω συμμετάσχει σε διάφορες ομαδικές εκθέσει και portfolio reviews. Η λίστα με τους φωτογράφους που επηρεάστηκα είναι ατελείωτη: Atget, Soth, Eggleston, Dijkstra, Arbus, Meatyard, Brotherus και πολλοί άλλοι.
A camera is a tool for learning how to see without a camera σύμφωνα με την Dorothea Lange. Τι έχεις μάθει από την ενασχόληση σου με αυτή τη τέχνη;
Αν και είμαι επιστήμονας συμφωνώ με αυτό που είπε ο Σοπενχάουερ: η τέχνη είναι ανώτερη της επιστήμης αφού φτάνει στο στόχο της άμεσα μέσω της διαίσθησης και της παράστασης και όχι μέσω της διαίσθησης και της παράστασης και όχι μέσω προσεκτικών λογικών βημάτων. Κάτι τέτοιο δεν απαιτεί απλώς ταλέντο αλλά μια ιδιοφυΐα.
Το προφίλ του Στράτου στο Instagram https://www.instagram.com/stratosmars και η προσωπική του σελίδα www.stratosmaragos.com
Η συνέντευξη δόθηκε στις 13.12.2016
