Σπύρος Χαλικιάς: “H προσωπική ματιά του καθενός μας δεν είναι τόσο προσωπική γιατί έχουμε τόση πληροφόρηση, τόσες εικόνες, που υποσυνείδητα έχουν αποτυπωθεί στο μυαλό μας και πολλές φορές, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, οδηγούν την μάτια μας”
Σπύρο όλες οι minimal φωτογραφίες σου υπέροχες. Πες μας λίγα λόγια για την συγκεκριμμένη, την οποία επέλεξα για τις καθαρές της γραμμές!
Η φωτογραφία αυτή είναι στο Balux Γλυφάδας. Πρόκειται για μία τέντα που εξυπηρετεί τις ανάγκες φουσκωτών παιχνιδιών μέσα στη θάλασσα, δηλαδή ένας χώρος που φυλάσσονται τα σωσίβια κλπ.
Κι εσύ την μετέτρεψες σε τέχνη.
“Και εσύ την έκανες τέχνη …”
Τώρα η τέχνη είναι μεγάλη κουβέντα … Θα έλεγα ότι είναι μια προσωπική ματιά. Στον συγκεκριμένο χώρο θα μπορούσε να σου τραβήξει την προσοχή μια ξαπλώστρα, η άμμος, ο καφές που ειναι δίπλα σου…
Ο καθένας μας έχει την προσωπική του ματιά. Που και αυτή πια δεν είναι τόσο προσωπική γιατί έχουμε τόση πληροφόρηση, τόσες εικόνες, που υποσυνείδητα έχουν αποτυπωθεί στο μυαλό μας και πολλές φορές, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, οδηγούν την μάτια μας.
Ποιός είναι ο δικός σου ορισμός της minimal φωτογραφίας;
Ο μινιμαλισμός είναι η τέχνη του ελάχιστου .
Μινιμαλισμός ορίζεται ως η εξάλειψη όλων των στοιχείων που θεωρούνται περιττά έτσι ώστε να επιτραπεί στα ουσιώδη χαρακτηριστικά να λειτουργήσουν απρόσκοπτα. Αυτός είναι ένας ορισμός του μινιμαλισμού που συμφωνώ και εγώ.
Στη φωτογραφία τώρα με βάση αυτά, θα πρέπει να εστιάσεις στο χαρακτηριστικό τμήμα του όλου και να δώσεις πολύ χώρο, μα πάρα πολύ χώρο, σε αυτό (άφοβα να αφήσεις έξω ότι μπορεί να αποσπάσει την προσοχή απο αυτό) ώστε να αναδειχθεί με τρόπο που ο κάθε ένας βλέποντας την φωτογραφία να μπορεί να δει, να αισθανθεί, να φανταστεί, με την δίκη του λογική το όλο.
Ένα παράδειγμα. Βλέπεις μπροστά σου μια καταπληκτική τούρτα. Εστιάζεις στο κερασάκι. Απομονώνεις το κερασάκι απ’ όλα και προσπαθείς μόνο με αυτό να δημιουργήσεις μια εικόνα που βλέποντας την κάποιος να φαντάζεται ολόκληρη την τούρτα και αν είναι δυνατόν να νοιώσει και την γεύση της. Αυτό είναι το επιθυμητό. Πολύ δύσκολο. Εγώ όσο και να προσπαθώ παίρνω και κομμάτι της τούρτας στην εικόνα. Ίσως γιατί λατρεύω τα γλυκά. Όχι δεν είναι αυτός ο λόγος. Πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχουμε μάθει να εκτιμούμε το λίγο.
Παρατηρώ οτι τα περισσότερα minimal accounts τα έχουν χρήστες των οποίων τα επαγγέλματα είναι λίγο πολύ συγκεκριμένα, βλέπε αρχιτέκτονες, γραφίστες. Είναι τυχαίο;
Όχι είναι λογικό . Η έκφραση “less is more” έγινε ευρέως γνωστή γιατί υιοθετήθηκε και χαρακτήρισε το έργο του σπουδαίου αρχιτέκτονα Mies van der Rohe που επηρρέασε, μαζί με άλλους βέβαια, την σύγχρονη αρχιτεκτονική. Λογικό είναι οι αρχιτέκτονες να έχουν μια “οικειότητα” με όλο αυτό. Κατα προέκταση και οι διακοσμητές και οι γραφίστες. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μόνο αυτοί μπορούν να κάνουν μίνιμαλ φωτογραφίες. Ο καθένας μπορεί. Αλλωστε ο μινιμαλισμός έχει επηρρεάσει όλες τις μορφές τέχνης. Αρχικά την ζωγραφική, την γλυπτική, την μουσική, την ποίηση.
Πως αντιμετωπίζεται η minimal φωτογραφία στην Ελλάδα, τόσο απο τους φωτογράφους όσο και απο τους θεατές;
Νομίζω ότι δεν είναι στην κουλτούρα μας το λίγο. Είμαστε της υπερβολής σε όλες τις εκφράσεις της ζωής μας. Απο την άλλη η τόση πληροφόρηση, το τοπίο, ο τρόπος ζωής μας, μας οδηγούν να συμπεριλάβουμε σε μια εικόνα όσα περισσότερα στοιχεία μας προκαλούν ευχαρίστηση. Το βλέπω και απο τον εαυτό μου. Προσπαθώ να κάνω μίνιμαλ φωτογραφίες, αλλά τις περισσότερες φορές δεν τα καταφέρνω, έχουν περισσότερα στοιχεία απο αυτά που θα χαρακτήριζαν μια φωτογραφία μίνιμαλ. Απο την εμπειρία μου στο @minimal_greece θα έλεγα ότι στο ξεκίνημα μας παλεύαμε να βρούμε μια καθαρή μίνιμαλ φωτό απο Ελληνα. Σήμερα αυτό έχει αλλάξει. Έχουμε πολλές και εξαιρετικές μίνιμαλ φωτό απο Έλληνες.
Εχεις φωτογραφικές επιρροές;
Το μάτι μας είναι μια φωτογραφική μηχανή, με φακό, φιλμ, γωνία λήψης κλπ. Και καταγράφει χιλιάδες εικόνες συνεχώς. Πάρα πολλές απο αυτές αποτυπώνονται στο μυαλό μας και είναι λογικό όταν φωτογραφίζουμε κάτι, ακόμη και υποσυνείδητα, να μας επηρρεάζουν. Δεν υπάρχει μεγάλος σχεδιαστής, ζωγράφος, φωτογράφος, που για κάποιο κομμάτι στη διαδρομή του, δεν είχε επιρροές. Είναι δυνατόν εγώ που δεν είμαι καν φωτογράφος να μην έχω; Άλλωστε θεωρώ ότι είναι πολύ εγωιστικό να θεωρείς τον εαυτό σου μοναδικό.
Ποια είναι κατα τη γνώμη σου τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας minimal φωτογράφος;
Να ακολουθεί κάποιους κανόνες
Ο βασικότερος κανόνας, η φωτογραφία να είναι απλή, πολύ απλή, αλλά οχι αδιάφορη. Για να έχει ενδιαφέρον θα πρέπει να αναδείξει το στοιχείο που έχει επιλέξει. Πέταει έξω απο το κάδρο ότι θα αποσπούσε την προσοχή απο το στοιχείο που θεωρεί ενδιαφέρον, του δίνει χώρο, καθαρό χώρο, και βοηθάει σε αυτό το φόντο. Αυτό συνήθως είναι λευκό ή κάποιο παλ χρώμα ή ακόμα και το αντίθετο, έντονο χρώμα στο φόντο, όταν το στοιχείο ενδιαφέροντος είναι λευκό. Κάποιες φορές οι γραμμές, οι λιτές καθαρές γραμμές, δίνουν ενδιαφέρον στην σύνθεση ή ακόμη μπορούν να οδηγούν το μάτι στο στοιχείο που έχει επιλέξει. Το χρώμα, αυτό το λίγο που θα υπάρχει, πρέπει να είναι έντονο. Αν το στοιχειο ενδιαφέροντος είναι άνθρωπος ή κάποια στάση του ή σκιά, του δίνουν δύναμη και συνειρμούς. Ακόμη και η υφή αν τονισθεί πολλές φορές αναδεικνύει το στόχο.
Με δυο λόγια βρίσκει ένα απλό θέμα που μπορεί όμως να προκαλέσει εντύπωση. Αυτό παίρνει μικρό χώρο μέσα στο καθαρό κάδρο και προσπαθεί να το αναδείξει με το φόντο, το χρώμα, την υφή, τις γραμμές, δημιουργώντας μια σύνθεση που ο καθένας βλέποντας την φωτό να μπορεί να φτιάξει ένα παραμύθι στο μυαλό του.
Το προφίλ του Σπύρου στο Instagram https://www.instagram.com/essecha και του hub https://www.instagram.com/minimal_greece
Η συνέντευξη δόθηκε στις 18.05.2016