Γιώργος Κουτσουβέλης: “Με ενδιαφέρουν τα απλά, ασήμαντα, καθημερινά γεγονότα , άνθρωποι, καταστάσεις που τελικά συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε Ζωή”
Κοιτάζω τις φωτογραφίες σου και είναι σα να μπήκα σε graphic novel του Φρανκ Μιλλερ, το Sin City! Είναι ένα είδος πρότζεκτ η συλλογή σου;
Πριν απαντήσω θέλω να σου πω ένα μεγάλο ευχαριστώ που μου δίνεις την ευκαιρία να μιλήσω για την δουλειά μου . Ευχαριστώ πολύ και για τον χρόνο που δαπάνησες να “διαβάσεις” την συλλογή μου! Στην ερώτησή σου τώρα. Δεν μπορώ να πω ότι είναι project. Απλώς έτσι μου βγαίνει. Πάντα θαύμαζα τα ατμοσφαιρικά υποφωτισμένα πλάνα των κλασικών film noir (Τζίλντα, Ο τρίτος άνθρωπος κ.α.). Κάτι τέτοιο προσπαθώ να μεταφέρω στις φωτογραφίες μου. Πιστεύω πως η “ατμόσφαιρα” είναι βασικό στοιχείο της φόρμας.
Σουτάρεις αστικά με τον δικό σου μοναδικό τρόπο. Θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε πόλη και πολύ συχνά και ο χρόνος απουσιάζει. Ποιο είναι το concept σου;
Ποτέ δεν τα πήγαινα καλά με τον Χρόνο και οτιδήποτε αρχίζει με την λέξη Σημαντικός-η-ο. Με ενδιαφέρουν τα απλά, ασήμαντα, καθημερινά γεγονότα , άνθρωποι, καταστάσεις που τελικά συνθέτουν αυτό που ονομάζουμε Ζωή. Αυτά πασχίζω να αποτυπώσω φωτογραφικά και αυτά μπορείς να τα βρεις σε οποιαδήποτε πόλη του πλανήτη, αρκεί να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά.
Δεν σε νοιάζει με ποια γραφομηχανή έγραφε ο Μπουκόφσκι όπως λέει ένας φίλος μου. Eye + Phone only απαντάς. Τι σου προσφέρει το κινητό σε σχέση με μια “καθαρή” φωτογραφική μηχανή;
Σε ευχαριστώ πολύ που μου κάνεις αυτή την ερώτηση! Καταρχάς να ξεκαθαρίσω ότι δεν φωτογραφίζω αποκλειστικά με κινητό. Ασχολούμαι και με άλλα είδη φωτογραφίας όπου σε αυτά χρησιμοποιώ “καθαρή” φωτογραφική μηχανή με ότι αυτό συνεπάγεται (ρυθμίσεις διαφράγματος, ταχύτητας, ISO κλπ). Απλά θεωρώ ότι το κινητό ταιριάζει απόλυτα με την φωτογραφία δρόμου. Κατά πρώτον το έχω πάνα μαζί μου και έτσι δεν έχω δικαιολογία ότι έχασα μια λήψη γιατί δεν είχα μαζί μου μηχανή. Κατά δεύτερον με κάνει αόρατο. Κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά κάποιον που τραβάει φωτογραφίες με κινητό. Κατά τρίτον επειδή δεν έχω να ρυθμίσω πολλά πράγματα με βοηθάει να επικεντρωθώ στα ουσιώδη δηλαδή στην σύνθεση. Τέλος εκτός από την φωτογραφική μηχανή έχω στην τσέπη μου και τον σκοτεινό μου θάλαμο. Είναι τουλάχιστον λυτρωτικό να μην χρειάζομαι PC και Photoshop για να επεξεργαστώ στοιχειωδώς μια φωτογραφία.
Το κινητό δεν είναι τίποτα άλλο από ένα μέσο να τραβάει κανείς φωτογραφίες . Το μόνο που χρειάζεται είναι να το αντιμετωπίσει σαν σοβαρή επιλογή και να αφιερώσει χρόνο να μάθει τους περιορισμούς του.
Από την άλλη υπάρχουν οι κλασικοί που λένε ότι το αυτόματο είναι άψυχο, τα βασικά εργαλεία του φωτογράφου είναι το διάφραγμα, η ταχύτητα, το φόκους και το ISO. Τι θα απαντούσες;
Θα τους απαντούσα να κοιτάξουν τις δουλειές του Daido Moriyama ή του Anders Petersen. Και οι δυο χρησιμοποιούν απλές compact δηλ “ερασιτεχνικές” μηχανές (Ricoh GR και Contax αντίστοιχα) και μόνο άψυχες δεν μπορείς να χαρακτηρίσεις τις φωτογραφίες τους. Εξάλλου όλοι οι παλιοί κλασικοί δάσκαλοι ( Garry Winogrand, William Klein κ.α.) ρύθμιζαν από πριν ταχύτητα, διάφραγμα και ISO, ανάλογα τις συνθήκες φωτισμού και προεστίαζαν τις μηχανές τους ώστε να μπορούν απερίσπαστοι να αφιερωθούν στο καδράρισμα! Αυτό δεν είναι ένα είδος αυτόματου;
Οι εικόνες σου έχουν την αίσθηση του θρυλικού φίλμ Trix, ασπρόμαυρες με υψηλό κοντράστ. Πώς ξεκίνησες τη φωτογραφία και ποια ήταν η πορεία σου;
Η αλήθεια είναι ότι έχω τραβήξει αρκετά χιλιόμετρα Trix πολλά από τα οποία έχω εμφανίσει ο ίδιος. Η πρώτη μου επαφή με την φωτογραφία έγινε στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, μέσω μιας Lubitel διοπτικής που είχε ο πατέρας μου. Πραγματικά με είχε μαγέψει εκείνο το μηχάνημα, τόσο που κατάφερα να το χαλάσω για να δω πως λειτουργεί. Φωτογραφική θεωρία έμαθα αφενός από τον θείο μου, ερασιτέχνη φωτογράφο, αφετέρου διαβάζοντας άπειρα φωτογραφικά βιβλία. Φωτογραφική τεχνική έμαθα στον δρόμο, φωτογραφίζοντας διαρκώς συνήθως χωρίς καλά αποτελέσματα. Επειδή το φιλμ και και η εκτύπωση ήταν αρκετά ακριβή για τα το τότε φοιτητικό μου εισόδημα, αποφάσισα από κοινού με ένα συμφοιτητή μου να φτιάξω έναν υποτυπώδη σκοτεινό θάλαμο, οπότε και άρχισε η περιπέτεια της εμφάνισης. Όταν οι ψηφιακές μηχανές άρχισαν να κυριαρχούν στην αγορά συνέβησαν δύο πράγματα: αφενός το αγαπημένο μου φιλμ έγινε δυσεύρετο, αφετέρου δεν μου άρεσε καθόλου η αισθητική της τότε ψηφιακής εικόνας οπότε σταμάτησα για μεγάλο χρονικό διάστημα να φωτογραφίζω. Το 2009 αγόρασα την πρώτη μου ψηφιακή μηχανή και έμαθα πως να κάνω τα ψηφιακά αρχεία να μοιάζουν με αναλογικά.
Προσωπικά βρίσκω την επεξεργασία σου αρκετά βαριά χωρίς όμως να μου ξενίζει το μάτι, η αισθητική τους είναι άρτια και συμπαγής. Πώς τις δουλεύεις για να το φτάσεις εκεί που θέλεις;
Όσο κι αν φαίνεται περίεργο δεν ασχολούμαι πολύ με την επεξεργασία. Το τελικό αποτέλεσμα είναι συνδυασμός πολύ προσεκτικής λήψης και συγκεκριμένης εφαρμογής. Όταν βρω μια τοποθεσία που μου αρέσει φωτομετράω για τα highlights και υποφωτίζω ώστε να φαίνονται σωστά. Κατόπιν κλειδώνω της έκθεση και την εστίαση (δηλ. προεστιάζω) και περιμένω… Η noir, Trix αισθητική οφείλεται στο hipstamatic. Κατά την γνώμη μου η συγκεκριμένη εφαρμογή συνδυάζει την ψηφιακή τεχνολογία με την αναλογική ψυχή.
Η τελική επεξεργασία περιλαμβάνει dodge – burn με το Snapseed, διόρθωση προοπτικής αν χρειάζεται με το SKRWT και καμιά φορά προσθήκη υφής φιλμ με το Mextures. Επειδή στα κινητά το διάφραγμα της φωτ. μηχανής είναι σταθερό και δεν μπορεί να ρυθμιστεί, προσομοιάζω το ρηχό βάθος πεδίου με το After Focus. Αυτό είναι όλο.
Είσαι αρκετά αγαπητός στο κόσμο του Instagram, οι φωτογραφίες σου αναδημοσιεύονται σε σημαντικά hubs. Έχεις πλάνα για πιο “ έξω”;
Το ξέρω ότι θα ακουστεί κλισέ αλλά όταν τραβάω μια φωτογραφία δεν σκέφτομαι καθόλου likes και features. Αυτό που με συγκινεί είναι η διαδικασία της φωτογράφισης, το κυνήγι. Σε αυτό προσπαθώ να είμαι όσο πιο ειλικρινής με τον εαυτό μου γίνεται. Αν γυρίσω στο σπίτι και έχω μια τουλάχιστον αξιοπρεπή φωτογραφία που μπορώ να μοιραστώ στο Instagram είμαι ευτυχισμένος. Αν τώρα αυτή αρέσει και σε άλλους τότε είμαι διπλά ευτυχισμένος. Προς το παρόν αυτό μου είναι αρκετό. Για το μέλλον δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα αλλά δεν έχω ακόμα συγκεκριμένα πλάνα.
Τελικά τι είναι για σένα η φωτογραφία, τι σου δίνει;
“Φωτογραφίζω για να δω πως είναι τα πράγματα φωτογραφημένα” όπως είπε ο Garry Winogrand και απλώς προσθέτω λίγη ατμόσφαιρα. Πραγματικά δεν έχω καλύτερη απάντηση να σου δώσω.
Το προφίλ του Γιώργου στο Instagram https://www.instagram.com/yiorgoskouts/?hl=el
Η συνέντευξη δόθηκε στις 14.03.2017