Η Βασιλική Σανδάλη επιλέγει
Για το photologio, η Βασιλική Σανδάλη ανασύρει από το προσωπικό της αρχείο 4+1 αγαπημένες της φωτογραφίες, και μας τις παρουσιάζει μαζί με προσωπικές σκέψεις και αναμνήσεις.
Σε δύο ματόκλαδά της πάνω, κάθεται το κοράκι να της θυμίζει ότι “ποτέ πια”. Το στομάχι της τρέμει από τις κραυγές της Περσεφόνης, που μάταια φωνάζει ότι η Άνοιξη ήρθε, μα εκείνη ζει ακόμα στα σκοτάδια, κάνοντας παρέα στη φόνισσα του Κοσμοκαλόγερου. Τα μαλλιά της αφυδατωμένα διψούν για τον ήχο του ψαλιδιού που φυλάει στο συρτάρι της κλειδωμένο, η Δαλιδά. Ξάπλωσε δίπλα του. Έβγαλε από το στόμα της τα ρητορικά χαλίκια και τα ακούμπησε αθόρυβα στο κομοδίνο. Το ξημέρωμα εκείνη και ο Γκρέκορ Σάμσα μεταμορφώθηκαν. Τα δύο έντομα σχεδιάζουν ανέμελα την αυτοκτονία τους στην Πρέβεζα.
© Βασιλική Σανδάλη
Τους δυνατούς ανέμους να φοβάσαι. Είναι της γης οι στεναγμοί. Οι λέξεις πνίγηκαν βαθιά μέσα σε χώματα ιερά και οι ρίζες τους τυλίξανε με μένος την καρδιά της.
© Βασιλική Σανδάλη
Εκείνο το δωμάτιο το άκουγες να αναστενάζει βαθιά. Γεμάτο, όχι από έπιπλα, μα από σκέψεις που άφησαν οι ένοικοί του. Θαρρείς πως φούμαρε τις σκέψεις αυτές σαν τσιγάρο βαρύ, το δωμάτιο, και ‘κείνες γίνονταν καπνός και μαύρισε το ταβάνι πίσσα. Το ξύλινο πάτωμα του, έμπηγε ακίδες στα ξυπόλυτα πόδια που το περπατούσαν πέρα-δώθε και κάθε που έσφιγγε η καρδιά, τα μάτωναν για να ξεγελάσουν το μυαλό να μην πονάει. Η καρέκλα δεν άλλαξε θέση ποτέ. Δίπλα στο παράθυρο, πλάτη στα έξω, βλέμμα στα μέσα. Βάσταξε κορμιά ταλαίπωρα και κάθε που μαζεύονταν από τα χρόνια, εκείνη σήκωνε μπόι να μην νιώσουν τη συρρίκνωση.
© Βασιλική Σανδάλη
Τον σκέφτηκε. Ο έρωτας είναι σαν ένας κόκκος άμμου , που λαθραία περνάει στο λαβύρινθο του αφτιού και προκαλεί ιλίγγους. Ο ερωτευμένος είναι ένας αποτυχημένος παίχτης του Tetris, που με δυσκολία προσπαθεί να βάλει στη σωστή θέση, τη σπλήνα, το συκώτι του, τα νεφρά και φυσικά την καρδιά του. Τα έντερά της, τυλίγονται γύρω τους και δημιουργούν δυσφορία. Βαριανασαίνει σε κάθε σκέψη του.
Ξαπλωμένη στα λευκά φθηνά σεντόνια του ξενοδοχείου, αποφεύγει να τεντωθεί, να μη βγουν τα πόδια έξω από το κρεβάτι. Πάντα φοβόταν έναν κρυμμένο Προκρούστη. Ξάπλωσε ψηλά και το κεφάλι έπεσε πίσω από το προσκέφαλο. Ξέχασε όμως ότι υπάρχουν και δήμιοι.
Βαρέθηκε. Πήρε και έκοψε μια τούφα από τα μαλλιά της. Του τηλεφώνησε.
Το σήκωσε στους δυόμιση χτύπους. Μιλήσανε με ψιθύρους . Ανοιγόκλεισε δυνατά τα ματόκλαδά της και εκείνος ένιωσε το στόμα του να πλημμυρίζει με σάλιο. Πρόσθεσαν μερικά παραπάνω δαχτυλικά αποτυπώματα παράνομου έρωτα στο μυαλό τους.
Ακούμπησε το ακουστικό της και πάλι στη βάση του. Πήρε την τούφα πάνω από το κομοδίνο. Την κατάπιε.
Απόσπασμα από το διήγημα ” Ίλιγγος”
© Βασιλική Σανδάλη
“Η κοσμική πλευρά τής γιορτής των Χριστουγέννων συνέβαλε στο να καθιερωθεί σαν η δημοφιλέστερη στον δυτικό κόσμο. Οικογενειακή ζεστασιά, σπιτικό, αλληλεγγύη, κατανάλωση, δώρα και παιδιά ορίζουν το πλαίσιό της. Σε μια κοινωνία όμως όπου όλα τα παραπάνω κλονίζονται, είναι επόμενο να ανοίγει και η ρωγμή από την οποία εισβάλλουν στο πλαίσιο τής γιορτής κάθε λογής ψυχολογικές κρίσεις, αστάθειες και ανατροπές. Και αν, σε πείσμα των ανωτέρω, τα Χριστούγεννα παραμένουν για τους περισσότερους μια τρυφερή παιδική ανάμνηση, αυτό δεν δικαιώνει και την αγωνιώδη προσπάθεια να διατηρηθούν αλώβητα στο πέρασμα των χρόνων, στο πλαίσιο μιας παιδικής αθωότητας που έχει εκ των πραγμάτων χαθεί. Άραγε πρόκειται για αδυναμία αποδοχής μιας όχι ρόδινης πραγματικότητας; Για άρνηση ωριμότητας; Ή απλώς για φυγή μέσα από όνειρα;
Είναι ελάχιστες οι φωτογραφίες τής Αμερικανίδας Diane Arbus που δεν απεικονίζουν ανθρώπους. Το «Χριστουγεννιάτικο δέντρο στο καθιστικό τού Levittown στο Long Island» είναι μια από αυτές. Εν τούτοις οι άνθρωποι είναι και εδώ παρόντες χωρίς να φαίνονται. Τα θλιβερά μικροαστικά έπιπλα, το καλυμμένο με νάυλον πορτατίφ, η κιτς αισθητική, το τεράστιο και κυρίαρχο, αν και πνιγμένο από το ταβάνι, χριστουγεννιάτικο δέντρο, όλα αυτά συνιστούν μιαν εικόνα ανθρώπων. Απεικονίζουν χαρακτήρες και υπαινίσσονται πρόσωπα. Εκείνων που προς στιγμήν βγήκαν από το συγκεκριμένο δωμάτιο, αλλά που φαίνεται να άφησαν πίσω τους σημάδια από τα ίδια συναισθήματα που αποπνέει όλη η ανθρώπινη τοιχογραφία των προσώπων της Arbus: θλίψη, τρυφερότητα, συμπόνια, σαρκασμό και λίγη κρυμμένη απόγνωση. Αυτοί είναι οι άνθρωποι τής φωτογράφου. Αυτό εκφράζει και το δυσανάλογο δέντρο, σε ένα μέγεθος που υπογραμμίζει την έκταση τής ελπίδας και το βάθος τής απελπισίας. Μόνον η γιορτή των Χριστουγέννων είναι σε θέση να αποκαλύψει όλα όσα χάνονται με το τέλος τής παιδικής αθωότητας και να υπαινιχθεί όλα όσα δεν κατακτήθηκαν μετά. Αυτό όμως εκτός από τραγικό είναι ταυτόχρονα και ανθρώπινο, άρα τρυφερό. Οι σημαντικοί καλλιτέχνες, όπως η Arbus, ξέρουν ότι τα συναισθήματα είναι πάντοτε αντιφατικά και ποτέ μονοσήμαντα”Πλάτωνας Ριβέλλης
© Diane Arbus – Xmas Tree in a Living Room in Levittown (1963)
Info:
Η Βασιλική Σανδάλη, γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. ξεκίνησε να φωτογραφίζει το 2009. Έχει παρακολουθήσει διάφορα σεμινάρια και έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις, φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού.
